Sam fakt otrzymania przez pracownika od pracodawcy pakietu medycznego podlega opodatkowaniu PIT. Takie rygorystyczne stanowisko prezentują coraz częściej organy podatkowe. Nie zawsze tak było. Fiskus uważał, że wartość pakietu medycznego, jaki otrzymuje pracownik od swojego szefa, nie zawsze jest przychodem pracownika. Co więc zrobić - opodatkowywać takie świadczenia? Eksperci CMS Cameron McKenna uważają, że tak.
Opodatkowane możliwości
Większość urzędów skarbowych stać będzie na stanowisku, że przychodem pracownika podlegającym PIT jest sama możliwość korzystania z usług leczniczych. Pracownik ma ją już w momencie wykupu przez pracodawcę pakietu medycznego, o ile wyraził zgodę na otrzymanie tego pakietu i został objęty umową zawartą pomiędzy pracodawcą a przychodnią.
- Przychód określa się w wysokości ceny zakupu pakietu otrzymanego przez konkretnego pracownika lub poprzez arytmetyczny podział kosztów poniesionych przez pracodawcę w danym miesiącu pomiędzy pracowników uprawnionych w danym miesiącu do skorzystania z usług medycznych (w przypadku, gdy nie uda się ustalić wartości pakietów) - podkreślają eksperci CMS Cameron McKenna.
Według nich, rygorystyczne podejście władz skarbowych jest słuszne. Finansowanie przez pracodawców pakietów medycznych pracownikom oraz członkom ich rodzin powinno podlegać opodatkowaniu PIT.
Obowiązki pracownika i szefa
Pracownik może uzyskać przychód z tego tytułu jednie wtedy, gdy przyjmuje świadczenie, jednoznacznie akceptując (np. poprzez odebranie karty uprawniającej do korzystania z usług) fakt, że pracodawca zapewnia jemu oraz jego rodzinie możliwość bezpłatnego skorzystania z opieki lekarskiej. Choć kwestia ta jest dyskusyjna, to zagwarantowanie pracownikowi (członkowi jego rodziny) możliwości korzystania w razie takiej potrzeby z ochrony zdrowotnej w określonym zakresie jest udzieleniem świadczenia, a z punktu widzenia pracownika otrzymaniem świadczenia. Na tym właśnie polega natura usług medycznych, że samo zagwarantowanie ich świadczenia jest udzieleniem świadczenia w rozumieniu podatkowym.
Jak sugerują specjaliści CMS Cameron McKenna, pracodawca powinien poinformować pracownika o podatkowych konsekwencjach przyjęcia pakietu medycznego, tzn. o tym, że dostanie on pensję pomniejszoną o PIT od tego świadczenia. Jego wartością jest abonament, jaki płaci pracodawca w przeliczeniu na poszczególnych pracowników. Istnieje pewne ryzyko uznania przez organy podatkowe, że należy w tym przypadku brać pod uwagę abonament, jaki płaciłby pracownik, gdyby kupił go sam.
Stanowisko na tak...
Początkowo władze skarbowe przyjmowały dość liberalne stanowisko w zakresie opodatkowania pakietów medycznych. 7 stycznia 1998 r. Ministerstwo Finansów wydało pismo, w którym stwierdziło, że wydatki ponoszone przez pracodawców, jeżeli są związane z obowiązkowymi badaniami, których koszty musi ponieść pracodawca, nie mogą zostać uznane za przychody ze stosunku pracy. Za przychód ze stosunku pracy nie uznaje się również świadczeń związanych z innymi usługami leczniczymi, jeśli określenie ich wysokości na poszczególnego pracownika nie jest możliwe, np. w przypadku, gdy pracodawca pokrywa te wydatki w formie ryczałtu bez względu na to, czy pracownik korzysta ze świadczeń medycznych, czy nie korzysta z nich.
Resort uznał, że otrzymanie świadczenia przez pracownika następuje nie w momencie udostępnienia mu możliwości korzystania z usług leczniczych, ale w momencie faktycznego skorzystania z nich.
W ślad za wyjaśnieniem MF, część organów podatkowych przyjęła pogląd, że świadczenia zdrowotne otrzymywane w ramach pakietów medycznych nie podlegają u pracowników opodatkowaniu PIT. Jednak tylko wtedy, gdy pracodawcy ponoszą koszty świadczeń w formie ryczałtu, niezależnie od tego, ile osób w danym miesiącu faktycznie skorzystało z usług leczniczych i jaka była wartość wykonanych świadczeń.
Niektóre organy podatkowe przyjmują inną interpretację - wykupienie abonamentu uprawniającego pracownika do świadczeń medycznych jest, co najwyżej, postawieniem świadczenia do dyspozycji, a zdarzenie takie nie rodzi dla pracownika obowiązku podatkowego.
...i na nie
Teraz dochodzimy do ewolucji stanowiska fiskusa. W wielu urzędowych interpretacjach stwierdzono, że przychodem pracownika podlegającym PIT jest sama możliwość korzystania z usług leczniczych, którą pracownik otrzymuje w momencie wykupu przez pracodawcę pakietu medycznego, o ile pracownik ten jest wskazany jako osoba uprawniona w umowie zawartej pomiędzy pracodawcą a przychodnią. W opinii organów podatkowych pracownik otrzymuje świadczenie w postaci zagwarantowanej dostępności określonego rodzaju usług medycznych w ramach abonamentu, w miesiącu, w którym pracodawca wykupił dla niego pakiet usług. Niezależnie od tego, czy skorzysta z usług zapewnionych mu przez pracodawcę w pakiecie medycznym, osiąga on przychód podatkowy w postaci prawa dostępu do tych usług. Prawo to posiada określoną wartość pieniężną wyrażoną ułamkową częścią ryczałtu, który płaci pracodawca.
Medycyna pracy
O ile kwestia sposobu opodatkowania pakietów medycznych nie doczekała się jednolitej interpretacji, o tyle władze skarbowe dość jednolicie oceniają, jakie świadczenia są zwolnione z PIT na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT. Przyjęły, że, co do zasady, są to:
- świadczenia, do których pracodawca jest zobowiązany na podstawie kodeksu pracy (badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne) w zakresie wymienionym w rozporządzeniu ministra zdrowia i opieki społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników. Ponadto z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich, wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy;
- profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracownikami, niezbędna ze względu na warunki pracy, również określona we wskazanym rozporządzeniu. Jednak lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne może poszerzyć ich zakres o specjalistyczne badania konsultacyjne oraz badania dodatkowe, jeśli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy lub pracownika;
- profilaktyczne świadczenia zdrowotne określone w ustawie o służbie medycyny pracy;
- szczepienia ochronne dla niektórych kategorii pracowników, na podstawie ustawy o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
Należy jednak wskazać, że organy podatkowe kwestionowały i uznawały za podlegające PIT świadczenia z zakresu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej na podstawie ustawy o służbie medycyny pracy, które nie były niezbędne ze względu na warunki pracy i nie były świadczone na zasadach określonych w kodeksie pracy oraz wydanych na jego podstawie przepisach. Jako świadczenia wybiegające poza zakres sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej na podstawie ustawy o służbie medycyny pracy organy uznawały np. hospitalizację, ambulatoryjne konsultacje, badania specjalistyczne, diagnostyczne i rehabilitacyjne.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Droga odwoławcza
POSTULUJEMY
Minister finansów powinien wydać ogólną interpretację podatkową, wyjaśniając, kiedy pakiet medyczny dla pracownika podlega PIT.
Ważne!
Zdaniem organów podatkowych podstawą opodatkowania PIT jest równowartość ceny, jaką pracodawca płaci za usługę objęcia pracowników opieką medyczną, czyli za abonament przypadający na osobę zatrudnioną
Wszystko o rozliczeniu dochodów osobistych za 2007 r. w serwisie PITY 2007.
Ewa Matyszewska