Co do zasady, podatnicy VAT dokonują korekty rozliczeń na podstawie faktur korygujących w bieżących deklaracjach. W niektórych jednak przypadkach podatnicy są zobowiązani do złożenia korekt deklaracji. Taka sytuacja ma miejsce między innymi w przypadku:
- zastosowania zaniżonej stawki VAT lub popełnienia innego błędu na fakturze, powstałego z powodu okoliczności, które miały miejsce w dniu wystawienia faktury pierwotnej (przykład 1),
- rozliczenia faktur w nieodpowiednim okresie rozliczeniowym lub nierozliczenia ich w ogóle (przykład 2),
- pomyłki w obliczeniach.
Przykład 1
Fundacja wynajęła firmie lokal mieszkalny od maja br. Ponieważ był to lokal mieszkalny, fundacja zastosowała zwolnienie. Jednak było to nieprawidłowe, gdyż lokal jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej. Dlatego fundacja powinna była zastosować stawkę 22%. Z tego powodu powinna teraz skorygować deklaracje za okres, kiedy stosowała zwolnienie - obniżając obrót wykazany w poz. 20 o kwotę z tytułu najmu, rozliczoną w tej pozycji. Następnie w poz. 28 i 29 powinna wykazać należny VAT, obliczając go według metody brutto (kwota należności × 22/122), chyba że najemca wyrazi zgodę na podwyższenie kwoty należnej o VAT.
Przykład 2
Fundacja otrzymała fakturę za zakup materiałów biurowych 2 października br. Przez pomyłkę faktura została zaewidencjonowana w ewidencji i deklaracji za wrzesień. Sporządzając deklarację za październik, stwierdzono pomyłkę. Dlatego należy złożyć korektę deklaracji za wrzesień i rozliczyć fakturę w deklaracji za październik.
Jakie są zasady korekty deklaracji VAT
Podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą - co do zasady - skorygować uprzednio złożoną deklarację. Prawo do korekty ulega jednak niekiedy zawieszeniu. Złożenie korekty deklaracji w okresie, kiedy prawo do korekty zostało zawieszone, nie wywołuje skutków prawnych. Oznacza to, że organ podatkowy nie bierze jej pod uwagę, tak jakby nie została w ogóle złożona.
Prawo do korekty deklaracji jest zawieszone na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą (przykład 3).
Przykład 3
W stowarzyszeniu od 6 października br. trwa kontrola podatkowa za maj i czerwiec br. Stowarzyszenie nie może zatem korygować deklaracji za maj i czerwiec br. Za pozostałe okresy rozliczeniowe może składać deklaracje korygujące.
Podatnik może natomiast korygować deklarację VAT w czasie trwania czynności sprawdzających. Prawo do korekty ulega bowiem zawieszeniu tylko na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej (przykład 4).
Przykład 4
Fundacja złożyła deklarację za wrzesień. Wykazała w niej całą nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do zwrotu w terminie 60 dni. W związku z wykazaną kwotą do zwrotu urząd skarbowy rozpoczął czynności sprawdzające, wzywając do okazania faktur zakupowych. Przygotowując faktury dla urzędu skarbowego, księgowa zauważyła, że nienależnie odliczyła VAT z jednej faktury. Mimo trwających czynności sprawdzających może złożyć korektę deklaracji za wrzesień.
Prawo do korekty przysługuje nadal po zakończeniu:
• kontroli podatkowej,
• postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
Według ogólnej zasady prawo do skorygowania deklaracji po zakończeniu kontroli podatkowej nie ma zastosowania do rozliczeń VAT (art. 81a § 3 Ordynacji podatkowej). Nie oznacza to jednak, że podatnik nie może w ogóle korygować deklaracji, które były przedmiotem kontroli. Prawo takie przysługuje, jeżeli zakończona kontrola nie wykazała żadnych nieprawidłowości. Nie ma wtedy przeszkód do złożenia prawnie skutecznej korekty. Jeżeli w trakcie kontroli stwierdzono nieprawidłowości, zaś zebrany materiał stanowi podstawę do wszczęcia postępowania podatkowego, to podatnik nie ma prawa do złożenia korekty deklaracji za kontrolowane okresy rozliczeniowe. Złożenie w takim przypadku korekty będzie nieskuteczne.
Taką interpretację wskazało Ministerstwo Finansów w piśmie z 8 sierpnia 2005 r. (nr SP1/618/8012-110-2024/05/EB), w którym czytamy, że: „dodany przepis art. 81b § 3 Ordynacji podatkowej miał jedynie zachować - już tylko w formie wyjątku dotyczącego podatku od towarów i usług - obecny stan prawny, a więc pozostawić podatnikom prawo do złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji VAT, gdy zakończona kontrola podatkowa nie wykazała nieprawidłowości. Korekta deklaracji złożona w tym przypadku będzie prawnie skuteczna. Jedynie w sytuacji gdy kontrola podatkowa wykaże nieprawidłowości, a zebrany w toku kontroli materiał dowodowy będzie przyczynkiem do wszczęcia postępowania podatkowego, korekta deklaracji w zakresie podatku od towarów i usług nie będzie prawnie skuteczna”.
UWAGA!
Brak prawa do korekty po zakończonej kontroli, w której stwierdzono nieprawidłowości, dotyczy tylko kontroli podatkowej przeprowadzanej przez urząd skarbowy. Takich ograniczeń nie ma, gdy kontrolę przeprowadza urząd kontroli skarbowej.
Podatnik o możliwości dokonania korekty deklaracji powinien być powiadomiony przez urząd kontroli skarbowej w protokole kontrolnym. Gdy podatnik VAT skorzysta z tego prawa, nie będzie na niego nałożone dodatkowe zobowiązanie i sankcje karnoskarbowe. Możliwość ta jest prawem, nie obowiązkiem. Gdy podatnik z niego nie skorzysta, urząd wyda decyzję.
Przypominamy, że organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej, wydając decyzję, nałoży na organizację dodatkowe zobowiązanie, w przypadku gdy:
1) w złożonej deklaracji wykazała kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej,
2) w złożonej deklaracji wykazała kwotę zwrotu różnicy podatku naliczonego nad należnym lub zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej,
3) w złożonej deklaracji zawyżyła różnicę podatku naliczonego nad należnym,
4) w złożonej deklaracji wykazała i otrzymała kwotę zwrotu różnicy podatku naliczonego nad należnym lub kwotę zwrotu podatku naliczonego, a powinna była wykazać kwotę zobowiązania podatkowego podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego,
5) nie złożyła deklaracji podatkowej oraz nie wpłaciła kwoty zobowiązania podatkowego.
Jeśli organizacja zgadza się z ustaleniami kontrolnymi urzędu kontroli skarbowej, powinna złożyć korektę deklaracji, gdyż uniknie dodatkowego zobowiązania i sankcji karnoskarbowych.
Aby podatnik mógł skorzystać z prawa do korekty, po zakończeniu kontroli przez urząd kontroli skarbowej, musi:
1) złożyć korektę deklaracji w terminie 14 dni od daty doręczenia protokołu z kontroli,
2) w uzasadnieniu korekty, składanym z korektą deklaracji, wskazać, że korekta jest związana z postępowaniem kontrolnym prowadzonym przez organ kontroli skarbowej,
3) zawiadomić, nie później niż w terminie 3 dni, urząd kontroli skarbowej o złożonej korekcie.
Jak korygować deklarację VAT
Gdy podatnik VAT składa korektę deklaracji, w formularzu wypełnia poz. 7 deklaracji VAT i zaznacza kwadrat 2. Wpisuje również pozycje, które były wypełnione prawidłowo w pierwotnej deklaracji.
Jeżeli w wyniku korekty ulegnie zmniejszeniu kwota do:
• wpłaty - podatnik musi obliczyć kwotę zaległości i należne odsetki i wpłacić na rachunek urzędu. Odsetki liczy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin płatności, do dnia wpłaty zaległości (art. 53 § 4 Ordynacji podatkowej);
• zwrotu - zaległość nie powstaje, gdy podatnik jeszcze nie otrzymał zwrotu. Gdy skoryguje deklarację przed otrzymanym zwrotem, nie powstaje u niego zaległość podatkowa. Jeżeli korekta odbywa się po wypłacie zwrotu przez urząd, to różnica między kwotą wykazaną a należną jest zaległością. Tylko od tej kwoty liczymy należne odsetki. Odsetki liczymy od dnia zwrotu podatku do dnia wpłaty zaległości (art. 53 § 5 Ordynacji podatkowej);
• przeniesienia na następny miesiąc - u podatnika nie powstaje zaległość podatkowa, musi jednak pamiętać o skorygowaniu następnej deklaracji.
Jeżeli w wyniku korekty ulegnie zwiększeniu kwota do:
• wpłaty - podatnik wraz z korektą deklaracji powinien złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty;
• zwrotu - podatnikowi nie przysługuje prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Nadwyżkę zwrotu otrzyma na ogólnych zasadach przewidzianych dla zwrotu VAT w ustawie o VAT;
• przeniesienia na następny miesiąc - podatnik koryguje również deklarację za następny okres rozliczeniowy.
Podatnik, składając korektę deklaracji, powinien złożyć wraz z nią uzasadnienie korekty (przykład 5).
Przykład 5
Fundacja otrzymała fakturę za zakup materiałów biurowych 2 października br. Przez pomyłkę faktura została zaewidencjonowana w ewidencji i deklaracji za wrzesień zamiast za październik. Dlatego składa korektę deklaracji wraz z uzasadnieniem korekty.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Korekty deklaracji za podatnika może dokonać urząd skarbowy, gdy stwierdzi błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki albo gdy deklarację wypełniono niezgodnie z ustalonymi wymaganiami. Urząd może skorygować deklarację, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 1000 zł (art. 274 § 1 Ordynacji podatkowej).
Jeśli podatnik nie zgadza się z urzędem, może wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę.
Podstawy prawne:
• ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888
• ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888