Błędy Polskiego Ładu w podatkach. Czy odpowiedzą za nie księgowi?
Wdrażanie przepisów Polskiego Ładu od wielu miesięcy pozostaje przedmiotem szerokiej debaty społecznej. O budzących wiele wątpliwości zmianach od początku alarmowali eksperci. Po niecałych czterech miesiącach od wprowadzenia największej w ostatnich latach reformy podatkowej zaplanowano wprowadzenie kolejnych zmian. Nowelizacja ma na celu uproszczenie systemu i wprowadzenie ograniczonych zmian na korzyść przedsiębiorców. Księgowi zauważają jednak, że nowe propozycje rządowe nie rozwiązują wszystkich problemów i wątpliwości zgłaszanych odnośnie pierwszej wersji Polskiego Ładu, a w niektórych przypadkach powodują dodatkowe komplikacje.
Z największymi problemami wynikającymi z Polskiego Ładu zmagają się księgowi. Duża liczba luk i pułapek w nowym prawie nie ułatwiają ich codziennych obowiązków, a kolejne rozporządzenia mające na celu „łatanie” błędów, wcale nie upraszczają sprawy. Niepewność co do tego, które przepisy są wiążące, a które, być może, przedawnią się w najbliższym czasie sprawia, że praca wykonywana jednego dnia, może okazać się nieaktualna już kolejnego. Niedopracowanie systemu i pośpiech w przyjęciu tak wielu skomplikowanych rozwiązań sprawia też, że ewentualne pomyłki w rozliczeniach podatkowych mogą wychodzić na jaw jeszcze przez wiele lat.
Brak jasnej interpretacji wprowadzonych rozwiązań przenosi ogromną odpowiedzialność na księgowych i przedsiębiorców. Presję ciążącą na tej grupie zwiększą zapewne zapowiadane kontrole podatkowe. Pierwsze z nich, według szacunków, mają zacząć się po 4-5 miesiącach od wdrożenia zmian. Najprawdopodobniej zatem czerwiec i lipiec będą czasem wzmożonej pracy dla osób z branży podatkowo-rachunkowej.
Nic więc dziwnego w tym, że rozwiązania zabezpieczające przed konsekwencjami pomyłek są coraz popularniejsze. Z danych Multiagencji CUK Ubezpieczenia wynika, że liczba zapytań o polisy OC i ochrony podatkowej wzrosła w I kwartale roku o 60 proc.
– Ryzyko popełnienia błędów w rozliczeniach z Urzędem Skarbowym wiąże się z dużymi konsekwencjami, na które narażeni są przede wszystkim księgowi i przedsiębiorcy. Ciągła niepewność co do interpretacji przepisów sprawia, że ochrona przed sankcjami karno-skarbowymi jest coraz bardziej pożądana. Od początku roku zauważamy zwiększone zainteresowanie tego typu polisami. Sprzedaż tych produktów wzrosła o aż 30 proc. w porównaniu do roku ubiegłego, co jeszcze bardziej obrazuje fakt realnej potrzeby ochrony. To specjalne rozwiązania dedykowane przedsiębiorcom i osobom fizycznym pracujących w działach księgowych ma na celu zabezpieczenie przed następstwami popełnionych, często zupełnie nieświadomie, błędów – mówi Aurelia Szymańska z CUK Ubezpieczenia.
Ubezpieczenie - ochrona prawno-skarbowa
Wykonywanie czynności księgowych oraz czynności nadzorczych nad czynnościami księgowymi wiąże się z odpowiedzialnością karno-skarbową ciążącą nad osobami fizycznymi. Mowa tu głównie o księgowych, dyrektorach finansowych, osobach zarządzających, przedsiębiorcach oraz innych osobach ponoszących odpowiedzialność karno-skarbową i karną, jak np. pracownik działu controllingu, burmistrz czy wójt. Ubezpieczenia ochrony prawno-skarbowej, oprócz refundacji mandatów i kar administracyjnych, mogą również zawierać szereg dodatkowych rozwiązań budujących kompleksową ochronę.
Dla biur rachunkowych przewidziano ochronę w postaci obowiązkowego i/lub dobrowolnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców, którzy usługowo prowadzą księgi rachunkowe. Taka polisa chroni przede wszystkim przed błędami, które powstaną w związku z wykonywaniem działalności księgowej oraz roszczeniami ze strony klientów.
Dodatkowym rozwiązaniem często poszukiwanym przez biura rachunkowe jest rozszerzenie obowiązkowego OC o ryzyka dobrowolne, w tym dotyczące osobistej odpowiedzialności karno-skarbowej. Dodatek przeznaczony jest dla osób profesjonalnie zajmujących się księgowością, na które możliwe jest nałożenie bezpośredniej kary wynikającej z popełnionego we własnych rozliczeniach błędu . W tym przypadku do kosztów odpowiedzialności karno-skarbowej zalicza się koszty obrony, kar administracyjnych i innych nałożonych na ubezpieczonego w wyniku wypadku ubezpieczeniowego.
Nawet 15 000 zł kary za błąd w rozliczeniu
Suma ubezpieczenia musi stanowić realne pokrycie potencjalnej kary i mandatów karno-skarbowych, ale też ponoszonej wobec pracodawcy odpowiedzialności trzykrotności wynagrodzenia. Wysokość mandatów karnych za wykroczenie skarbowe określana jest w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2022 roku może sięgać nawet ponad 15 000 zł. Refundacja kosztów może również pokrywać odtworzenie zniszczonych dokumentów, koszty ochrony dobrego imienia czy wynagrodzenie adwokata. Pokrycie kosztów ochrony prawnej może mieć miejsce w postępowaniu karnym oraz karno-skarbowym.
- Zauważamy, że zwiększone ryzyko związane z odpowiedzialnością podatkową nie wpłynęło znacząco na zmiany w składkach oczekiwanych przez ubezpieczycieli. Sytuacja na świecie i wzrost kosztów w praktycznie każdym sektorze mogą sprawić, że wkrótce ceny polis będą jednak rosły. Zapowiadane kolejne zmiany mogą wprowadzić jeszcze większy chaos w codziennej pracy biur rachunkowych i księgowych, którzy już teraz twierdzą, że problemy z interpretacją przepisów i nieprzewidywalność decyzji administracyjnych sprawiają, że perturbacje związane z naliczaniem podatków będą coraz większe. Koszt ubezpieczenia zapewniającego ochronę przed konsekwencjami karno-skarbowymi zaczyna się już od zaledwie 4,5 proc maksymalnej wysokości kary – dodaje Aurelia Szymańska z CUK Ubezpieczenia.
Według ekspertów planowane w niedługim czasie kontrole podatkowe, oprócz zwiększenia zainteresowania dodatkową ochroną ubezpieczeniową, mogą również wpłynąć na wzrost wysokości składek. Będzie to wynikało bezpośrednio z poziomu szkodowości, który prawdopodobnie się zwiększy w efekcie wychodzących przy okazji kontroli na jaw błędów i niedopatrzeń w rozliczeniach.