Rozmowa z KRZYSZTOFEM FLISEM z MDDP
Przedsiębiorcy, którzy posiadają zapasy papierosów ze starymi banderolami, będą musieli po utracie przez nie ważności dokleić banderole legalizacyjne o wartości 1,30 zł. Kto będzie naklejał na paczki papierosów te banderole?
- Z formalnoprawnego punktu widzenia koszt banderoli legalizacyjnych, co do zasady, ponosi podmiot posiadający w obrocie wyroby nieoznaczone, oznaczone nieprawidłowo lub niewłaściwymi znakami akcyzy. W przypadku utraty ważności przez banderole należy uznać, że mamy do czynienia z tą ostatnią sytuacją, tzn. wyroby są oznaczone niewłaściwymi znakami akcyzy. W takiej sytuacji podmiot, w którego posiadaniu znajdują się wyroby (niezależnie od tego, czy jest to producent, hurtownik czy detalista), ma obowiązek nabyć i nałożyć banderole legalizacyjne, które umożliwiają legalny obrót tymi wyrobami. Według Ministerstwa Finansów wyroby oznaczone znakami akcyzy, które utraciły ważność, nie są wyrobami, które mogą podlegać reklamacji, a tylko w takim przypadku mogłyby one zostać zwrócone do producenta w celu ich ponownego oznaczenia prawidłowymi znakami akcyzy lub zniszczenia. Z tego względu ich legalizacja musi odbyć się tam, gdzie się one znajdują w momencie utraty ważności znaków akcyzy.
Czy koszt banderol legalizacyjnych będą ponosić przedsiębiorcy?
- Koszt banderoli legalizacyjnej może być (przynajmniej częściowo) przeniesiony na ostatecznego nabywcę. Temu służy nowelizacja art. 8 ust. 5 ustawy akcyzowej, która pozwala na sprzedaż papierosów i tytoniu do palenia powyżej ceny nadrukowanej na opakowaniach, pod warunkiem że przekroczenie faktycznej ceny nie jest wyższe niż 1,30 zł (tj. koszt banderoli legalizacyjnej). Wyższe przekroczenie skutkuje powstaniem obowiązku zapłaty podatku według sankcyjnej stawki 70-proc. od nadrukowanej ceny, bez możliwości odliczenia podatku zapłaconego w poprzednich fazach obrotu.
Jeśli przedsiębiorca ma prawo przenieść wartość banderoli legalizacyjnej na kupującego, przenosząc jej wartość do ceny, co z opodatkowaniem VAT?
- I tu mamy kolejny problem. Wprawdzie ustawa o VAT zwalnia z tego podatku m.in. dostawę znaków akcyzy, jednak to zwolnienie ma zastosowanie wyłącznie dla czynności wydania znaków akcyzy podmiotom, które są uprawnione do ich otrzymania. Tymczasem uwzględnienie kosztu banderoli legalizacyjnej w cenie wyrobu oznacza, że wzrasta cena tego wyrobu. Przedmiotem opodatkowania VAT nie jest więc dostawa banderoli, lecz dostawa wyrobu akcyzowego.
Jak prawidłowo rozliczyć VAT w opisanej sytuacji?
- Przenoszony koszt banderoli legalizacyjnej musi być powiększony o VAT. W praktyce oznacza to, że nie ma możliwości przeniesienia całej kwoty - 1,30 zł stanowiącej koszt banderoli legalizacyjnej, lecz maksymalnie 1,10 zł. Pozostałe 0,2 zł to VAT od tej kwoty, który musi być doliczony do wzrastającej ceny. Jeżeli przyjmiemy, że w sprzedaży detalicznej wyroby są sprzedawane po cenie dokładnie równej cenie nadrukowanej na opakowaniu, wówczas przeniesienie całego kosztu banderoli oznacza, że należy dodatkowo podnieść cenę brutto o 0,28 zł (22 proc. VAT od 1,30 zł). A to z kolei oznacza, że faktyczna cena sprzedaży przekracza cenę nadrukowaną (tzw. maksymalną cenę detaliczną) o 1,58 zł. I w tym momencie sprzedawca wpada w 70-proc. sankcyjną stawkę podatku.
Co powinno zrobić Ministerstwo Finansów?
- Zważywszy na stanowisko Ministerstwa Finansów, że ważność starych banderoli wygasa 30 czerwca 2009 r., czasu jest bardzo mało. Jednak gdyby MF rozważyło przedstawiane argumenty wskazujące na fakt, że termin ten jest co najmniej o dwa miesiące dłuższy, wówczas byłaby jeszcze szansa (choć ze względu na wakacje sejmowe - niewielka), żeby jeszcze raz zmodyfikować art. 8 ust. 5 ustawy akcyzowej w taki sposób, aby uwzględnić problem VAT. Teoretycznie MF mogłoby również wydać ogólną interpretację wskazującą, że kwota 1,30 zł banderoli legalizacyjnej jest kwotą netto (a nie brutto, czyli do tej kwoty bez sankcji można doliczyć VAT). Jednak, zważywszy na treść ustawy, takie rozwiązanie jest raczej mało prawdopodobne.
KRZYSZTOF FLIS
doradca podatkowy w MDDP