Zgodnie z ustawą od 2013 r. wiek emerytalny będzie rósł o trzy miesiące każdego roku.
Zgodnie z nowelizacją w przypadku kobiet urodzonych od 1 stycznia 1953 r. do 31 marca 1953 r. wiek emerytalny wynosi co najmniej 60 lat i jeden miesiąc; urodzonych od 1 kwietnia 1953 r. do 30 czerwca 1953 r. - co najmniej 60 lat i dwa miesiące; urodzonych od 1 lipca 1953 r. do 30 września 1953 r. - co najmniej 60 lat i trzy miesiące, itd. Docelowy wiek emerytalny (67 lat) będzie dotyczył kobiet urodzonych po 30 września 1973 r.
Analogicznie dla mężczyzn urodzonych od 1 stycznia 1948 r. do 31 marca 1948 r. wiek emerytalny wynosi co najmniej 65 lat i jeden miesiąc; urodzonych od 1 kwietnia 1948 r. do 30 czerwca 1948 r. - 65 lat i dwa miesiące; urodzonych od 1 lipca 1948 r. do 30 września 1948 r. - 65 lat i trzy miesiące, itd. Docelowy wiek przechodzenia na emeryturę (67 lat) obejmie mężczyzn urodzonych po 30 września 1953 r.
W komunikacie dotyczącym zmian ministerstwo pracy wyjaśniło, że od 1 stycznia 2013 r. wiek emerytalny w Polsce wyniesie 60 lat i jeden miesiąc w przypadku kobiet i 65 lat i jeden miesiąc w przypadku mężczyzn.
"Ubezpieczony urodzony w styczniu 1948 r. może zatem przejść na emeryturę w lutym 2013 r., kiedy ukończy 65 lat i 1 miesiąc. Od 1 maja 2013 wiek emerytalny (...) wzrasta o kolejny miesiąc i wynosi 60 lat i 2 miesiące dla kobiet i 65 lat i 2 miesięcy dla mężczyzn" - wyjaśnia resort.
Poinformował, że mężczyzna urodzony w kwietniu 1948 r., który w maju 2013 r. będzie mieć 65 lat i jeden miesiąc, nie może przejść na emeryturę, gdyż obowiązujący wiek emerytalny wynosić ma 65 lat i dwa miesiące. "W związku z tym prawo do emerytury nabywa miesiąc później - w czerwcu - jego wiek emerytalny wzrósł o dwa miesiące. Podobnie ubezpieczony urodzony w sierpniu 1948 r. nie będzie mógł przejść na emeryturę w październiku 2013 r. kiedy ukończy 65 lat i 2 miesiące, a dopiero w listopadzie przyszłego roku, gdyż od 1 września wiek emerytalny wynosi 65 lat i 3 miesiące" - tłumaczy ministerstwo.
Uchwalona w piątek ustawa zawiera też rozwiązania dotyczące wcześniejszych emerytur, tzw. częściowych, adresowanych do osób, które nie osiągnęły wieku emerytalnego. Prawo do częściowej emerytury przysługuje kobietom, które będą mieć 62 lata i co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe) oraz mężczyznom, którzy ukończyli 65 lat i mają co najmniej 40-letni staż ubezpieczeniowy.
Częściowa emerytura będzie stanowić 50 proc. pełnej kwoty emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadczenie nie będzie podwyższane do kwoty najniższej emerytury, ale będzie waloryzowane. Wypłata częściowej emerytury nie będzie uzależniona od rozwiązania stosunku pracy ani od wysokości przychodów z pracy zarobkowej. Po osiągnięciu wieku emerytalnego i rozwiązaniu stosunku pracy (w przypadku pracowników) emerytura częściowa będzie - na wniosek uprawnionego - zamieniana w emeryturę z FUS w pełnej wysokości.
Po przyznaniu emerytury częściowej kwoty składek i kapitału początkowego zapisane na koncie ubezpieczonego w ZUS nadal będą waloryzowane, aż do ustalenia prawa do pełnej emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego. Podstawa obliczenia pełnej emerytury będzie pomniejszona o kwotę wypłaconej emerytury częściowej.
Obliczono, że w przypadku kobiet, które nie pracują po otrzymaniu emerytury częściowej, świadczenie w wieku uprawniającym do emerytury będzie niższe o 1,7-16,4 proc., a w przypadku kobiet, które pracują po otrzymaniu emerytury częściowej o 1,6-9,6 proc. Według wyliczeń resortu pracy w przypadku mężczyzn, którzy nie będą pracowali po otrzymaniu emerytury częściowej, świadczenie w wieku uprawniającym do emerytury będzie niższe o 1,9-12 proc., a w przypadku mężczyzn, którzy mimo pobierania emerytury częściowej będą pracować - niższe o 1,2-8 proc.
Ustawa ma zacząć obowiązywać od 2013 r., ale rolnicy, sędziowie i prokuratorzy będą mogli przechodzić na wcześniejsze emerytury (w przypadku sędziów i prokuratorów w stan spoczynku) do końca 2017 r., jeżeli spełnią określone warunki.
Ponadto ustawa uniezależnia decyzję przyznającą lub odmawiającą prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze od konieczności rozwiązania stosunku pracy. Przewiduje także możliwość dobrowolnego opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wszystkim osobom, które nie spełniają warunków do objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo. Możliwe więc będzie dobrowolne odprowadzanie składek emerytalnych przez osoby zatrudnione na umowy o dzieło.
Zgodnie z załączoną do rządowego projektu oceną skutków regulacji, podwyższenie wieku emerytalnego da sektorowi finansów publicznych w 2013 r. 0,6 mld zł oszczędności, w 2014 r. - 2,4 mld zł, a w 2015 r. - 5,5 mld zł. W kolejnym roku zmiany mają przynieść finansom publicznym 10 mld zł, w 2017 r. - 18 mld zł, a w 2018 r. - 26,4 mld zł. W latach 2019-2020 oszczędności wyniosą odpowiednio 35,2 mld zł i 48,7 mld zł. Resort pracy ocenia, że skumulowane oszczędności dla funduszu emerytalnego do roku 2060 wyniosą ponad 600 mld zł.