Minister finansów uważa, że przepisy stosowane do zwrotu podatku marynarzom pracującym dla duńskiego armatora są jasne i nie wymagają urzędowych wyjaśnień. Interweniującemu w sprawie rzecznikowi praw obywatelskich obiecał jednak, że będzie przyglądał się, jak przebiega zwrot nadpłat marynarzom.
Polsko-duńska konwencja w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, która weszła w życie 31 grudnia 2002 r., zakłada zwrot podatku marynarzom, którzy przed tą datą pracowali dla duńskiego armatora, a po powrocie musieli zapłacić polskiemu fiskusowi podatek powiększony o odsetki za zwłokę. Okazało się, że nie odprowadzono go w Danii – mimo że otrzymywali odpowiednio niższe pensje. Walkę marynarzy z fiskusem miała zakończyć polsko-duńska konwencja, przewidująca, że zapłacony w Polsce podatek stanie się nadpłatą do zwrotu. Problem jednak pozostał, gdyż zabrakło przepisów będących podstawą do wznowienia postępowania, które prowadziłoby do zwrotu pieniędzy. Dopiero tegoroczna nowelizacja Ordynacji podatkowej określiła, że warunkiem wznowienia postępowania jest także ratyfikowana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli ma ona wpływ na treść wydanej decyzji. Nowelizacja uregulowała też zasady oprocentowania nadpłat powstałych w związku z wejściem w życie polsko-duńskiej konwencji.
Zmiany w Ordynacji podatkowej obowiązują od 1 września tego roku. Niestety, zdaniem rzecznika praw obywatelskich, odzyskanie nadpłat w sprawach, w których nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego (a takich jest wiele), może być trudne. Brak przepisów umożliwiających odzyskanie pieniędzy nie powodował przerwania ani zawieszenia biegu przedawnienia.
Według RPO jedyną szansą na odzyskanie nadpłaty jest wniosek o wypłatę odszkodowania. Powinno ono obejmować, obok wpłaconych przez marynarzy podatków i odsetek za zwłokę, również oprocentowanie. Rzecznik zwrócił się do ministra finansów o wyjaśnienie zasad załatwiania wniosków o wznowienie postępowań oraz – w przypadku przedawnienia zobowiązania podatkowego – żądań o przyznanie odszkodowań.
Zdaniem Ministerstwa Finansów nie ma potrzeby wydawania interpretacji tych przepisów, gdyż są one jasne. Resort obiecał monitorowanie zwrotu nadpłat polskim marynarzom. Wyda interpretację w razie wystąpienia rozbieżności lub wątpliwości.
Marynarze czekali na odpowiedni przepis
Od 1 września 2005 r. obowiązuje art. 240 par. 1 pkt 9 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z nim w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli ratyfikowana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania lub inna ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, ma wpływ na treść wydawanej decyzji.
Marcin Musiał