Podatnicy znaleźli sposób na unikanie egzekucji podatkowej z rachunku bankowego.
Gdy urząd skarbowy zajmuje konto firmy, zakładają nowe, nie informując o tym fiskusa. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie, bo banki muszą informować urzędy o nowych kontach podatników. Podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą i nie płacą należnych zobowiązań podatkowych, powinni liczyć się z tym, że urząd skarbowy może wszcząć postępowanie egzekucyjne. Jednym ze skuteczniejszych środków egzekucyjnych jest zajęcie konta bankowego podatnika. Jednak podatnicy i na to znaleźli sposób. Na aktualizację danych o zmianie rachunku bankowego podatnik ma 30 dni (musi złożyć formularz NIP). W momencie zajęcia konta przez urząd zakłada nowe konto w innym banku. Informuje o tym kontrahentów, a następnie przed upływem 30 dni od założenia likwiduje konto i zakłada następne, nie informując o tym fakcie urzędu. Taka zaradność podatników może okazać się zgubna.
Zgodnie z art. 82 Ordynacji podatkowej, banki obowiązane są do sporządzania i przekazywania comiesięcznych informacji o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych osób prowadzących działalność gospodarczą naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według siedziby banku, w terminie do 7 dnia następnego miesiąca. Jak wyjaśniła w rozmowie z Gazetą Prawną Agnieszka Pytlas-Skwierczyńska z kancelarii prawniczej Magnusson, informacje przekazywane do urzędów skarbowych przez banki powinny zawierać numer rachunku, dane identyfikujące jego posiadacza oraz datę założenia albo likwidacji rachunku. Celem takiego przepływu informacji jest zapewnienie organom podatkowym – w szczególności dla potrzeb prowadzonych postępowań egzekucyjnych – bieżących informacji o rachunkach posiadanych przez podatników. – Można mieć wątpliwości co do skuteczności tego rodzaju rozwiązania. Dane wynikające z comiesięcznych raportów przygotowywanych przez banki są przekazywane urzędom skarbowym właściwym według siedziby banków, a nie podatników – dodała nasza rozmówczyni. Paweł Jabłonowski, prawnik w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, zauważył jednak, że obowiązek informowania urzędu ciąży niezależnie od banku także na podatnikach, którzy powinni zgłosić zmianę do urzędu. Zaniechanie przekazania powyższych informacji do urzędu skarbowego traktowane jest jako wykroczenie skarbowe, zagrożone karą grzywny. Warto jednak zauważyć, że obowiązek zgłoszenia zmiany rachunku bankowego podlega pewnym ramom czasowym.
Mimo że podatnik nie poinformuje urzędu o nowym rachunku bankowym, istnieje ryzyko, że fiskus takie dane otrzyma od banku, a wtedy podatnik wpadnie w pułapkę, jaką sam na siebie zastawił. Jeśli podatnik w terminie nie aktualizuje danych objętych zgłoszeniem NIP albo poda w tym zgłoszeniu dane niepełne lub niezgodne ze stanem faktycznym, naraża się na karę grzywny za wykroczenie skarbowe. Zatajenie informacji o posiadanych rachunkach bankowych, dokonane w toku postępowania egzekucyjnego, może także przy spełnieniu określonych przesłanek skutkować odpowiedzialnością. Co więcej celowe utrudnianie postępowania egzekucyjnego i udaremnianie zaspokojenia organów podatkowych poprzez zakładanie kolejnych rachunków bankowych w celu ukrycia środków majątkowych dłużnika może zostać uznane za przestępstwo podlegające odpowiedzialności karnej.
– Od 1 stycznia 2007 roku zmienią się obowiązki banków w zakresie informowania o posiadanych rachunkach bankowych przez podatników – podkreśla Ewa Bujalska, doradca podatkowy z kancelarii White & Case. Wtedy to zacznie obowiązywać przepis, na podstawie którego banki, jak również spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, będą musiały sporządzać i przekazywać każdego miesiąca informacje o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych w formie dokumentu elektronicznego – dodaje nasza rozmówczyni. Informacje te będą przekazywane nie, jak dotychczas, naczelnikowi urzędu skarbowego, lecz ministrowi finansów.