Grupa VAT - nowy rodzaj podatnika VAT - od 1 stycznia 2023 r.
Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105, z późn. zm.), czyli podatkowa część tzw. Polskiego Ładu, oprócz wielu innych zmian, wprowadza (pierwotnie miało się to stać od 1 lipca 2022 r.) do ustawy o VAT nowy rodzaj podatnika - grupę VAT. Jednak nowelizacja Polskiego Ładu, czyli ustawa z z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 1265, zwana potocznie "Polski Ład 2.0" przesunęła wejście w życie przepisów dot. grup VAT na 1 stycznia 2023 roku.
Do wprowadzenia przepisów umożliwiających tworzenie grup VAT w prawie krajowym uprawnia państwa członkowskie dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.).
Celem instytucji grup VAT jest umożliwienie podmiotom powiązanym finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie wspólnego rozliczania dla potrzeb podatku od towarów i usług. Rozwiązanie ma charakter dobrowolny pozwalając na samodzielną decyzję przedsiębiorstw co do woli skorzystania z niego. Grupa VAT znacznie upraszcza rozliczenia pomiędzy jej członkami oraz zwiększa efektywność finansową współpracy z innymi podmiotami z grupy. Instytucję tę wprowadziło już 18 państw UE, a kolejne 3 państwa wprowadziły grupę VAT w aspekcie uproszczeń dokumentacyjnych. Większość rozwiniętych gospodarek UE posiada tego typu rozwiązania, dające podatnikom przewagę konkurencyjną.
Nowy wzór zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R od 22 lipca 2022 r.
Minister Finansów wydał już 28 czerwca 2022 r. rozporządzenia określające nową (już 16.) wersję wzoru zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R. Rozporządzenie to zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z 7 lipca 2022 r. poz. 1437.
Rozporządzenie to wejdzie w życie 22 lipca 2022 r. ale do 31 grudnia 2022 r. może być stosowany wzór określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 9 marca 2020 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 430 oraz z 2021 r. poz. 1186), w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia - czyli wersja 15 zgłoszenia VAT-R.
Co nowego w VAT-R(16)?
Grupy VAT
Dodany ww. nowelizacją art. 96 ust. 3b ustawy o VAT nakłada na przedstawiciela grupy VAT obowiązek złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, wraz z umową o utworzeniu grupy VAT w celu umożliwienia jej rejestracji jako podatnika VAT. W związku ze zmianami wprowadzanymi ww. ustawą zasadne jest zaktualizowanie obecnego wzoru zgłoszenia VAT-R(15) poprzez dodanie pola 11 umożliwiającego wskazanie w formularzu, że dany podatnik jest grupą VAT.
Rezygnacja ze zwolnienia z VAT dla usług finansowych
Ponadto przepis art. 43 ust. 22-24 ustawy o VAT umożliwia podatnikom zrezygnowanie ze zwolnienia (wybór opodatkowania) usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38-41 tej ustawy. Warunkiem stosowania opodatkowania usług finansowych jest pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego o wyborze opodatkowania tych usług.
W celu ułatwienia podatnikom skorzystania z powyższej opcji, wprowadza się również możliwość wyboru tej opcji poprzez aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego. Powyższe spowoduje, iż wyboru będzie można dokonać również w sposób elektroniczny poprzez zaznaczenie odpowiednich pól w formularzu VAT-R, co istotnie przyspieszy i uprości korzystanie przez zainteresowane podmioty z tej preferencji podatkowej.
W związku z powyższym zasadne jest zaktualizowanie obecnego wzoru zgłoszenia VAT-R(15) poprzez dodanie pól 41-45 umożliwiających wskazanie w formularzu opcji wyboru opodatkowania oraz okresu (miesiąc bądź kwartał), od którego wybiera się stosowanie tej opcji.
Analogiczna możliwość została przewidziana dla sytuacji powrotu do stosowania zwolnienia z VAT tych usług (art. 43 ust. 23 i 24 ustawy o VAT).
Tłumaczenie na język angielski
Ponadto, w celu ułatwienia realizacji swoich obowiązków przez osoby nieposługujące się językiem polskim, zmianą objęty został również język wzoru zgłoszenia VAT-R. W nowym wzorze formularz VAT-R zawiera tłumaczenie na język angielski. Rozwiązanie to będzie stanowiło znaczące ułatwienie zwłaszcza dla podmiotów zagranicznych rejestrujących się w Polsce jako podatnicy VAT. Z uwagi na powyższe, zachodzi konieczność dostosowania wzoru zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług (VAT-R(15)) również do tej zmiany.
Od kiedy nowy wzór VAT-R(16)? Do kiedy można stosować wzór VAT-R(15)?
Rozporządzenie określające nowy wzór zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R(16) ma wejść w życie z dniem 22 lipca 2022 r. i od tego dnia można stosować ten nowy wzór.
Zgodnie z omawianym rozporządzeniem będzie można stosować także (ale nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r.) wzoru zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług w obecnym brzmieniu (VAT-R(15)).
oprac. Paweł Huczko