Od lat dobrze znany (zwłaszcza kredytobiorcom) WIBOR zgodnie z zapowiedziami zostanie zastąpiony nowym wskaźnikiem referencyjnym. WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) opiera się na transakcjach jednodniowych zawieranych przez banki z instytucjami finansowymi i dużymi przedsiębiorstwami. Jak będzie postępował proces wdrażania nowego wskaźnika?
Ewolucyjna zamiana WIBOR-u na WIRON. Wdrażanie WIRON - etap przygotowania
Proces wdrażania nowego wskaźnika WIRON można nazwać ewolucyjnym. Podzielono go na kilka etapów, z których pierwszy trwa już od 2022 roku. W jego ramach:
- od 1 grudnia 2022 roku obowiązują regulaminy WIRON oraz WIRON Indeksu Jednopodstawowego i WIRON Stóp Składanych, a także Kodeks Postępowania Rodziny Transakcyjnych Wskaźników Referencyjnych;
- wejście w życie regulaminów oraz kodeksu postępowania jest równoznaczne z możliwością rozpoczęcia stosowania indeksów WIRON przez podmioty nadzorowane zgodnie z Rozporządzeniem o Wskaźnikach Referencyjnych (BMR);
- indeksy WIRON od 2 grudnia 2022 roku są udostępniane o godz. 9:30; od 1 stycznia 2023 roku publikacja na stronie gpwbenchmark.pl odbywa się z opóźnieniem 4 godziny.
Całą procedurę zamiany WIBOR na WIRON opracowuje Narodowa Grupa Robocza, w skład której wchodzą m.in. przedstawiciele banków, Ministerstwa Finansów, Komisji Nadzoru Finansowego, Narodowego Banku Polskiego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Polskiego Funduszu Rozwoju.
WIRON - etap wprowadzania
Etap wprowadzania wskaźnika WIRON zaplanowano na 2023 rok. Najprawdopodobniej jeszcze w tym roku na rynku pojawią się więc produkty finansowe oparte o WIRON. Wiceminister finansów - Piotr Patkowski - zdradził w swojej wypowiedzi, że od 1 lipca 2023 roku tego typu oferty zaproponują trzy banki. Co ważne, w fazie wprowadzania instytucje finansowe i banki będą mogły równolegle oferować produkty oparte o WIBOR. Na ten okres zaplanowano także kampanie informacyjne dotyczące nowego wskaźnika.
WIBOR - etap wyprowadzania
Kolejną fazą ma być wyprowadzanie wskaźnika WIBOR z rynków finansowych. Zaplanowano ją na 2024 rok. Podczas jej trwania banki będą stopniowo wycofywać ze swoich ofert produkty oparte o WIBOR, zastępując je tymi bazującymi na WIRONie. Zmiany wpłyną na przebieg procesu kredytowego, co będzie wymagało od banków odpowiedniego dostosowania wyliczeń i procedur. Więcej na ten temat znajdziesz na stronie: https://bankiwpolsce.pl/przejscie-z-wibor-u-na-wiron-to-dla-konsumentow-zmiana-czysto-techniczna.
WIBOR i WIRON - dwa wskaźniki funkcjonujące do 2025 roku
Proces wdrażania nowego wskaźnika WIRON ma się zakończyć w 2025 roku. Do tego czasu WIBOR i WIRON mają funkcjonować równolegle. Pierwszy z nich będzie stopniowo wycofywany, a wśród nowych ofert na rynku będzie można znaleźć przede wszystkim te oparte o WIRON. Następnie WIBOR przestanie być publikowany, a wszystkie dotychczasowe umowy z tym wskaźnikiem zostaną przekonwertowane na wskaźnik WIRON. W związku z tym zarówno banki, jak i klienci korzystający z kredytów, muszą liczyć się ze zmianami w najbliższym czasie.
Źródło informacji: Centrum Prawa Bankowego i Informacji
Czym jest Warsaw Interest Rate Overnight – WIRON? Jak jest wyznaczany?
WIRON® to indeks transakcyjny opracowywany na podstawie transakcji depozytowych zawieranych przez podmioty przekazujące dane z instytucjami finansowymi oraz z dużymi przedsiębiorstwami. WIRON® jest indeksem przeznaczony do stosowania jako wskaźnik referencyjny stopy procentowej i wybranym przez Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych stopy procentowej, jako alternatywny wskaźnik referencyjny stopy procentowej.
Jak informuje GPW Benchmark (administrator wskaźnika WIRON), z perspektywy Procedury Przekazywania Danych (PPD), w skład rynku referencyjnego indeksu wchodzą transakcje 9 podmiotów przekazujących dane z innymi Instytucjami Kredytowymi (grupy PPD 3.1.1 oraz 3.1.4), Instytucjami Finansowymi (3.1.5) oraz Pozostałymi Instytucjami Finansowymi (3.1.10), które określa się wspólnym mianem instytucji finansowych, oraz Dużymi Przedsiębiorstwami (podgrupa w ramach 3.1.14).
Indeks WIRON® ustala się jako średnią stopę procentową ważoną wolumenem (publikowaną z dokładnością do 3 miejsc po przecinku) obliczaną na podstawie zbioru transakcji z danego dnia poddanego korekcie dwustronnej, polegającej na odcinaniu na obu krańcach dziennego rozkładu stóp, transakcji określonego odsetka łącznej sumy wolumenu wszystkich transakcji z danego dnia. W przypadku indeksu WIRON® rzędem odcięcia dla każdej ze stron rozkładu jest 25%. Zbiór transakcji pozostały po procesie korekty służy do wyliczenia średniej stopy procentowej ważonej wolumenem.
W ramach parametryzacji metody zdefiniowano próg minimum wolumenowego (tj. minimalny dopuszczalny poziom wolumenu pojedynczej transakcji) oraz próg maksimum wolumenowego (maksymalny dopuszczalny poziom wolumenu pojedynczej transakcji) dla transakcji kwalifikowanych do metody. Minimum wolumenowe określono na stałym poziomie 1 mln PLN, natomiast maksimum wolumenowe wynosi w 2022 r. 2 mld PLN, przy czym ten ostatni podlega corocznej aktualizacji według ściśle określonej procedury w celu utrzymania adekwatności w stosunku do tendencji rynkowych. Próg minimum wolumenowego powoduje odrzucenie transakcji poniżej tego progu, podczas gdy próg maksimum wolumenowego w przypadku transakcji powyżej tego progu, powoduje nadpisanie wartości wolumenu takiej transakcji poziomem wyznaczonego progu. Na 2023 próg ten został określony na poziomie 2,35 mld PLN.
Metoda indeksu definiuje warunki, które musi spełniać kwalifikowany zasób transakcji z danego dnia, by móc stać się podstawą do kalkulacji indeksu.
Pierwszym z warunków jest próg minimum dla łącznego wolumenu transakcji zakwalifikowanych do kalkulacji indeksu na poziomie 1 mld PLN.
Drugim warunkiem jest minimalna liczba podmiotów przekazujących dane, których transakcje należą w danym dniu do kwalifikowanego zasobu transakcyjnego, na poziomie 3.
Trzecim warunkiem jest próg maksimum dla udziału transakcji pojedynczego podmiotu przekazującego dane w łącznym dziennym wolumenie zakwalifikowanych transakcji na poziomie 75%.
W przypadku niespełnienia któregokolwiek z powyższych warunków przez kwalifikowany zasób transakcyjny z danego dnia metoda indeksu przewiduje tzw. procedurę fallback, czyli niestandardowe zasady kalkulacji indeksu. Procedura ta zakłada wyznaczenie wartości indeksu, jako sumy wartości stopy referencyjnej NBP z danego dnia oraz średniego spreadu między stopą referencyjną NBP a indeksem WIRON® z 5 poprzednich dni roboczych.
W celu zapewnienia odporności indeksu, metoda uwzględnia działania związane z ograniczeniem ryzyka koncentracji. W metodzie indeksu WIRON® stosuje się procedurę przycinania wolumenu w przypadku istotnej koncentracji transakcji u jednego podmiotu przekazującego dane. Celem procedury jest mitygowanie sytuacji, w której transakcje pojedynczego podmiotu miałyby istotnie wpływać na wartość indeksu poprzez aktywność w dwóch zbiorach podmiotowych:
– segment depozytów instytucji finansowych (grupa PPD 3.1.5) i pozostałych instytucji finansowych (3.1.10),
– segment depozytów dużych przedsiębiorstw (podgrupa w ramach grupy PPD 3.1.14).
Procedura przycięcia wolumenu uruchamia się w przypadku przekroczenia przez ogół transakcji jednego z ww. zbiorów, progu 50% wartości łącznego wolumenu transakcji zakwalifikowanych do zasobu transakcyjnego, czyli zasobu po zastosowaniu procedur związanych z przygotowaniem danych wejściowych. W przypadku spełnienia powyższego warunku, procedura zakłada weryfikację grup transakcji poszczególnych podmiotów przekazujących dane w celu identyfikacji takiego podmiotu, którego udział przekracza próg 50% wartości wolumenu tego zbioru. W wypadku identyfikacji takiego podmiotu, wolumeny jego transakcji podlegają „przycięciu” poprzez przemnożenie ich przez ustaloną proporcję, gdzie proporcja ta równa jest 50% wartości wolumenu zbioru przez łączny wolumen transakcji tego podmiotu dominującego w danym zbiorze.
Szczegółowy opis parametrów oraz opis zasad kalkulacji indeksów terminowych znajduje się w podsumowaniu oraz suplemencie do podsumowania konsultacji publicznych na stronie administratora GPW Benchmark - Materiały i Analizy.
Indeks WIRON® publikowany jest codziennie na stronie internetowej GPW Benchmark (z opóźnieniem):
– o godz. 13:30 lub niezwłocznie po niej – od 1 stycznia do 31 marca 2023.
– o godz. 12:55 lub niezwłocznie po niej – od 3 kwietnia 2023.
Dystrybucja wartości niezwłocznie po jej obliczeniu (bez opóźnienia) realizowana jest poprzez dystrybutorów informacji i na warunkach przez nich określonych.
Źródło: GPW Benchmark
Ile wynosi aktualnie WIRON?
Zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie internetowej GPW Benchmark aktualne (na dzień 27 czerwca 2023 r.) wskaźniki WIRON wynoszą:
WIRON® Stopy Składane:
| 1M w % | 5,91310 |
| 3M w % | 5,89083 |
| 6M w % | 5,91085 |
Ile wynosi aktualnie WIBOR?
Aktualne notowania z 27 czerwca 2023 r.
| Termin* | WIBOR** |
|---|---|
| ON_BID | 6,57 |
| TN_BID | 6,76 |
| 1W | 6,84 |
| 2W | 6,85 |
| 1M | 6,86 |
| 3M | 6,90 |
| 6M | 6,95 |
| 1Y | 6,98 |
*Środki na:
O/N (over night) - środki pożyczane na jeden dzień, na dziś
T/N (tomorrow next)- środki pożyczane na jeden dzień, od jutra
1 W - tydzień
2 W - 2 tygodnie
1 M - 1 miesiąc
3 M - 3 miesiące
6 M - 6 miesięcy
1 Y - rok.
**WIBOR - wskaźnik referencyjny stopy procentowej odzwierciedlający poziom stopy procentowej, po jakiej Depozyty na określone Terminy Fixingowe byłyby składane przez podmioty spełniające Kryteria Uczestnika Fixingu w innych podmiotach, spełniających Kryteria Uczestnika Fixingu. Administratorem wskaźnika jest GPW Benchmark S.A.(PAP Biznes)
amp/