Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych (KS NGR) przesunął do końca 2027 roku termin konwersji istniejących umów i instrumentów stosujących WIBOR na nowy wskaźnik WIRON. Pierwotnie termin ten był ustalony na koniec 2025 roku. Publikujemy komunikat KS NGR w tej sprawie.
Reforma wskaźników referencyjnych. Likwidacja WIBOR i WIBID
Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych (KS NGR), która została powołana w związku z reformą wskaźników referencyjnych w Polsce, we wrześniu 2022 roku zaakceptował Mapę Drogową procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez nowy wskaźnik referencyjny.
Harmonogram Mapy Drogowej został zbudowany przy założeniu zapewnienia zgodności procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych z przepisami rozporządzenia BMR, a celem uruchomionego procesu było bezpieczne dla uczestników rynku finansowego oraz harmonijne z punktu widzenia wszystkich uczestników procesów gospodarczych przejście do stosowania nowego typu wskaźnika referencyjnego.
Dotychczasowe prace prowadzone przez użytkowników wskaźników referencyjnych przebiegają zgodnie z założonym wcześniej harmonogramem i potwierdzają ich zaangażowanie w proces transformacji, np. wprowadzane są na rynek pierwsze oferty odwołujące się do nowego wskaźnika typu RFR (risk-free-rate).
Zasadniczym wyzwaniem dla sfinalizowania reformy jest adekwatna oraz bezpieczna pod względem ekonomicznym i prawnym konwersja historycznego portfela umów i instrumentów finansowych, w których stosowany jest wskaźnik referencyjny WIBOR. W toku prac NGR zidentyfikowano szereg specyficznych dla polskiego sektora finansowego wyzwań wynikających ze skali oraz struktury umów/instrumentów wykorzystujących WIBOR generujących ryzyka dla przeprowadzenia bezpiecznej konwersji. Złożoność reformy wskaźników referencyjnych w polskim sektorze finansowym wzrosła również z uwagi na podwyższoną zmienność stóp procentowych. Elementy te podległy w ostatnim czasie kompleksowej analizie na forum NGR, w tym analizie ilościowej warunków skrajnych. Uwzględniono w nich powstałe na podstawie danych historycznych scenariusze takich warunków ekonomicznych, które mogły doprowadzić do niezamierzonego wzrostu kosztów procesu zamiany wskaźników referencyjnych dla wszystkich uczestników rynku finansowego. Istotnym argumentem przemawiającym za zmianą harmonogramu reformy stała się możliwa kumulacja zdarzeń w krótkim okresie, co mogłoby wywołać negatywne konsekwencje finansowe dla polskiego rynku finansowego jako całości. Wnioski z tych analiz i dyskusji doprowadziły do zrewidowania obecnej Mapy Drogowej i wskazania nowych terminów.
W ocenie KS NGR rozwiązaniem ograniczającym zidentyfikowane ryzyka, w tym skutki o charakterze sektorowym, jest systematyczne i trwałe wprowadzanie do umów i instrumentów finansowych nowych wskaźników referencyjnych typu RFR bądź ograniczanie stosowania zmiennych stóp procentowych w umowach. Pozwoli to na stopniowe zmniejszenie ekspozycji na wskaźnik referencyjny WIBOR. Dzięki przesunięciu momentu ostatecznej konwersji istniejący portfel umów i instrumentów finansowych, w tym obligacji wyemitowanych przez Skarb Państwa, będzie podlegał stopniowemu zmniejszeniu ograniczając ryzyka i koszty zamiany wskaźników referencyjnych w przypadku m.in. istotnych zmian w otoczeniu ekonomicznym w momencie zaprzestania opracowywania kluczowego wskaźnika referencyjnego WIBOR.
Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych podjął więc decyzję o zmianie maksymalnych terminów realizacji Mapy Drogowej, w której zakłada się oddolne odchodzenie sektora finansowego od stosowania WIBOR na rzecz nowo zawieranych umów i instrumentów finansowych stosujących stałą stopę procentową lub nowe wskaźniki referencyjne typu RFR. KS NGR wskazał więc finalny moment konwersji na koniec 2027 r. Przy czym ani kierunki reformy, ani zakresy planowanych dotychczas w Mapie Drogowej działań nie zmieniają się. Komitet Sterujący NGR będzie monitorował przebieg realizacji kluczowych elementów Mapy Drogowej w celu zapewnienia optymalnych warunków dla rozwoju rynku finansowego w Polsce.
Kluczowe elementy gwarantujące powodzenie reformy uwzględniają: stworzenie warunków dla rozwoju płynnego rynku kasowych i pochodnych instrumentów finansowych stosujących wybrany wskaźnik referencyjny RFR dla złotego (PLN), przygotowania operacyjne i techniczne wszystkich uczestników rynku finansowego (emitentów, inwestorów, instytucji infrastruktury rynku) do zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez wskaźniki referencyjne typu RFR oraz przeprowadzenie wymaganych zmian w przepisach prawa polskiego i Unii Europejskiej. Ważnym elementem pozostaje zbudowanie świadomości przeprowadzanej reformy i jej konsekwencji wśród uczestników rynku finansowego, w tym w szczególności konsumentów oraz zapewnienie rozwoju warunków dla rozwoju rynku finansowego ograniczających ekspozycję niektórych umów i instrumentów finansowych na ryzyko zmiennej stopy procentowej.
Oddalenie terminu zakończenia reformy zapewni odpowiedni czas na zbudowanie warunków do popularyzacji i rozpowszechnienia stosowania wskaźników referencyjnych typu RFR w umowach i instrumentach finansowych, z uwzględnieniem kwestii operacyjnych, technicznych, komunikacyjnych oraz prawnych, co będzie stanowiło podstawę do rozwoju rynku oraz zwiększenie odporności krajowego rynku finansowego.