W dniu 3 kwietnia 2024 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej (NGR) ds. reformy wskaźników referencyjnych poinformował o rozpoczęciu procesu przeglądu i analizy wskaźników alternatywnych dla WIBOR. Przegląd będzie obejmował zarówno WIRON, jak i inne możliwe indeksy lub wskaźniki. Decyzja NGR sygnalizuje, że niekoniecznie zastąpi go WIRON, ale istotne jest, że wszystkie inne ustalenia reformy pozostają w mocy – poinformował następnego dnia prezes Związku Banków Polskich i Przewodniczący Komitetu Sterującego NGR ds. wskaźników Tadeusz Białek.
- KS NGR zdecydował o przeglądzie i analizie wskaźników alternatywnych dla WIBOR
- Prezes ZBP: WIRON niekoniecznie zastąpi WIBOR, ale inne ustalenia reformy wskaźników bez zmian
- Czy WIRON zastąpi WIBOR - reforma wskaźników referencyjnych (co się działo do tej pory)
- Stanowisko Ministerstwa Finansów
KS NGR zdecydował o przeglądzie i analizie wskaźników alternatywnych dla WIBOR
"W dniu 29 marca 2024 roku Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych (…), jednogłośnie podjął decyzję o rozpoczęciu procesu przeglądu i analizy wskaźników alternatywnych dla WIBOR typu Risk Free Rate (…). Przegląd będzie obejmował zarówno WIRON, jak i inne możliwe indeksy lub wskaźniki. Wniosek w tej sprawie złożyło Ministerstwo Finansów” – wskazano w informacji opublikowanej 3 kwietnia 2024 r. na stronie Komisji Nadzoru Finansowego.
Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych działa przy KNF. Została powołana w związku z reformą zakładającą m.in. wprowadzenie nowego wskaźnika referencyjnego stopy procentowej, którego danymi wejściowymi są informacje reprezentujące transakcje ON (overnight).
„Rozpoczynany przegląd ma na celu weryfikację decyzji Komitetu Sterującego NGR, podjętej w wrześniu 2022 roku, w oparciu o szerszy zakres informacji rynkowych w dynamicznie zmieniającym się środowisku makroekonomicznym polskiej gospodarki” – zauważono na stronie KNF.
„Jesteśmy w momencie, w którym funkcjonowanie i charakterystyka alternatywnych indeksów lub wskaźników stopy procentowej może zostać poddane kompleksowej ocenie w świetle potrzeb wszystkich stron zawartych umów, w szczególności konsumentów, a także zapewnienia stabilności systemu finansowego, bezpieczeństwa obrotu i ciągłości umów” – podano w komunikacie.
Wyjaśniono, że w związku z decyzją o przeglądzie możliwe są ewentualne zmiany kamieni milowych dotychczasowej Mapy Drogowej, ale bez zmiany ostatecznego terminu zakończenia reformy wskaźników referencyjnych. Dodano, że decyzje w tym zakresie leżą w gestii Komitetu Sterującego NGR i będą odrębnie komunikowane po zakończeniu zainicjowanego przeglądu, którego elementem będą konsultacje publiczne.
„Prace nad reformą są cały czas prowadzone i będą kontynuowane aż do pełnego, najbardziej efektywnego i bezpiecznego zakończenia procesu zastąpienia wskaźników WIBOR i WIBID przez nowy wskaźnik referencyjny typu RFR” – wskazano w komunikacie.
Według Mapy Drogowej całkowite przejście instytucji finansowych na nowy wskaźnik referencyjny ma nastąpić do końca 2027 r. Obecnie wskaźnikiem, który został wskazany przez grupę roboczą, jest WIRON, który wyliczany jest na podstawie oprocentowania depozytów typu overnight i transakcji z udziałem banków oraz przedsiębiorstw. (PAP)
autor: Marek Siudaj
ms/ mmu/
Prezes ZBP: WIRON niekoniecznie zastąpi WIBOR, ale inne ustalenia reformy wskaźników bez zmian
„Reforma wskaźników referencyjnych jest kontynuowana i nie ma mowy o tym, żeby ją zaprzestać. Nie ma odwrotu od przejścia ze wskaźnika typu IBOR, jak WIBOR, na wskaźnik typu risk-free-rate (RFR). WIBOR przestanie być publikowany z końcem 2027 r., tak jak ogłoszono jesienią przy okazji rewizji Mapy Drogowej reformy. Z najnowszego komunikatu Komitetu Sterującego Narodowej Grupy Roboczej wynika jedynie, że wskaźnikiem, który zastąpi ostatecznie WIBOR niekoniecznie musi być WIRON. KS NGR zastrzega sobie, na wniosek Ministerstwa Finansów, że w związku ze zmianą pewnych okoliczności wskazanych w komunikacie, ma prawo do dokonania ponownej oceny, jaki wskaźnik typu RFR powinien docelowo zastąpić WIBOR. Bardzo ważnym elementem tego procesu oceny będą konsultacje społeczne” – powiedział Białek.
„Warto podkreślić, że wszystkie inne dotychczasowe ustalenia w ramach reformy też pozostają bez zmian – zarówno tryb reformy, jak i wszystkie rekomendacje dotyczące nowej produkcji instrumentów finansowych (trzeba będzie tylko zaktualizować ich treść o potencjalnie nowy wskaźnik). Bez zmian pozostaje także procedura wystąpienia zdarzenia regulacyjnego i zastąpienie WIBORu nowym wskaźnikiem w umowach, które nie zdążą zostać skonwertowane na czas, na mocy rozporządzenia Ministra Finansów. Istotą komunikatu jest więc tylko zasygnalizowanie potencjalnej rewizji wskaźnika alternatywnego, który zastąpi WIBOR. Wszystkie inne ustalenia reformy pozostają w mocy" – dodał.
Czy WIRON zastąpi WIBOR - reforma wskaźników referencyjnych (co się działo do tej pory)
Administrator wskaźników referencyjnych GPW Benchmark skierował w 2022 r. do konsultacji publicznych ws. wyboru i metody indeksów stopy procentowej trzy indeksy: WIRF, WIRD i WRR.
Na początku sierpnia 2022 r. większość uczestników konsultacji wskazało wskaźnik WIRF jako alternatywę dla WIBORu. Miesiąc później KS NGR wybrał jednak WIRD jako docelowy wskaźnik RFR dla Polski, którego nazwa została zmieniona następnie na WIRON. Wskaźniki różnią się zakresem rynków bazowych, służących do wyliczania kosztu pieniądza.
Indeksy WIRF i WIRON oparte są o transakcje depozytów niezabezpieczonych w grupie instytucji kredytowych, instytucji finansowych oraz - w przypadku WIRON – dużych przedsiębiorstw, przez co stawka systematycznie kształtuje wyraźnie poniżej poziomu WIBOR. Z kolei WRR jest indeksem mierzącym stopę procentową transakcji warunkowych.
WIRON charakteryzuje się także wyraźnie większą zmiennością niż WIBOR, szczególnie w okresach niskiej aktywności uczestników rynku. GPW Benchmark zasygnalizowała w lutym, że specyfika i systemowy charakter niektórych czynników wpływających na pojawianie się silnie odstających odczytów WIRONu mogą uzasadniać podjęcie dialogu z rynkiem finansowym i instytucjami publicznymi, który pozwoli wyjaśnić analizowaną kwestię w celu promowania stosowania nowego wskaźnika referencyjnego.
Jesienią 2023 r. KS NGR przesunęła horyzont zakończenia reformy wskaźników do końca 2027 r. z 2025 r.
Rafał Tuszyński (PAP Biznes)
tus/ gor/
Stanowisko Ministerstwa Finansów
W komunikacie z 11 kwietnia 2024 r. Ministerstwo Finansów zaprezentowało swoje stanowisko odnośnie reformy wskaźników referencyjnych i wdrożenia w Polsce nowego wskaźnika referencyjnego typu RFR zastępującego wskaźnik WIBOR.
MF podkreśliło, że odchodzenie od wskaźników typu IBOR i zastępowanie ich wskaźnikami wolnymi od ryzyka wynika z zaleceń organizacji międzynarodowych, w szczególności Międzynarodowej Organizacji Komisji Papierów Wartościowych (International Organization of Securities Commissions) oraz Rady Stabilności Finansowej (Financial Stability Board).
Podążając śladem dojrzałych rynków, również Polska przeprowadza proces wdrożenia nowego wskaźnika referencyjnego typu RFR. Dążymy do rozwoju polskiego rynku finansowego i zwiększenia jego odporności. W tym celu zamierzamy wykorzystać sprawdzone, najlepsze światowe rozwiązania.
Minister Finansów bierze czynny udział w pracach Narodowej Grupy Roboczej (NGR), a przedstawiciel Ministerstwa, podsekretarz stanu Jurand Drop, jest jednym z członków jej Komitetu Sterującego, odpowiedzialnego za nadzór i koordynację prac Grupy.
W 2022 r. Komitet Sterujący NGR zaproponował zamianę w przyszłości wskaźnika WIBOR na wskaźnik WIRON: stopę referencyjną wolną od ryzyka opartą o depozyty rynku finansowego i przedsiębiorstw. Następnie prowadzono prace przygotowawcze, w tym prace analityczne nad zachowaniem się tego wskaźnika w różnych warunkach ekonomicznych, w szczególności na podstawie danych z poprzednich lat.
W opinii Ministra Finansów w kwietniu 2024 r. nadszedł właściwy moment, by przeprowadzić ponowną całościową ocenę sytuacji w procesie odchodzenia od wskaźnika WIBOR i zastępowania go wskaźnikiem wolnym od ryzyka. Należy przy tym mieć na uwadze potrzeby wszystkich stron zawartych umów, w szczególności konsumentów, a także zapewnienia stabilności systemu finansowego, bezpieczeństwa obrotu i ciągłości umów.
Na podstawie analizy danych prowadzonych także na forum NGR, Ministerstwo Finansów zwróciło się do członków Komitetu Sterującego z prośbą o ponowne przeprowadzenie przeglądu i analizy wskaźników alternatywnych dla WIBOR-u, biorąc pod uwagę zarówno WIRON, jak i inne możliwe wskaźniki.
W związku z powyższym możliwe są zmiany w mapie drogowej przechodzenia na nowy wskaźnik. Decyzja w tym zakresie leży w gestii całego Komitetu Sterującego NGR. Ministrowi Finansów zależy na dokonaniu sprawnego i szybkiego przeglądu sytuacji, dokładnej analizy danych, w tym tych które pojawiły się w ostatnich miesiącach, przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji i podjęciu decyzji o nowym wskaźniku w oparciu o zasady konsensusu i transparentności.
Prace nad reformą będą kontynuowane aż do pełnego, najbardziej efektywnego i bezpiecznego zakończenia procesu zastąpienia wskaźnika WIBOR przez nowy wskaźnik referencyjny typu RFR.