Zgodnie z przepisami (art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych - dalej: "ustawa") kontrolę przewozu towarów niebezpiecznych przeprowadzają:
- funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej,
- inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego,
- upoważnieni pracownicy Urzędu Transportu Kolejowego,
- upoważnieni pracownicy urzędów żeglugi śródlądowej,
- funkcjonariusze Policji,
- funkcjonariusze Straży Granicznej,
- żołnierze Żandarmerii Wojskowej.
Kontrola ta polega na kontroli dokumentów wymaganych przy przewozie towarów niebezpiecznych, w szczególności zaświadczenia ADR (art. 100 ust. 1 pkt 5 ustawy). W przypadku naruszenia obowiązków lub warunków wynikających z przepisów ustawy lub przepisów wiążących Rzeczpospolitą Polską umowami międzynarodowymi o przewozie towarów niebezpiecznych, uczestnik przewozu, który je narusza, podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 zł do 10 000 zł (art. 107 ust. 1 ustawy), nakładanej w drodze decyzji administracyjnej, przez właściwy organ Krajowej Administracji Skarbowej.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Olej smarowy będzie badany w laboratorium
Jednocześnie w związku próbami omijania, przez przewoźników i właścicieli przewożonych olejów smarowych, obowiązków prawidłowego oznakowywania przewożonych materiałów niebezpiecznych, które wynikają z umowy europejskiej ADR, każdorazowo obowiązkowo będą pobierane próby oleju smarowego do badań laboratoryjnych. Pozwoli to na jednoznaczną identyfikację przewożonego towaru – określenia wszelkich niezbędnych parametrów fizyko-chemicznych i właściwej klasyfikacji towarowej dla potrzeb bezpieczeństwa przewozu materiałów niebezpiecznych ADR oraz prawidłowej klasyfikacji CN dla celów fiskalnych.
Ministerstwo Finansów posiada informacje, z których wynika, że deklarowane w dokumentach handlowych oleje smarowe to oleje napędowe (wskazują na to parametry fizyko-chemiczne), klasyfikowane według umowy ADR do klasy 3 „Materiały ciekłe zapalne", które m.in. mają temperaturę zapłonu nie wyższą niż 60°C. Produkty te podlegają obligatoryjnie znakowaniu pojazdu tablicami ADR. W związku z taką klasyfikacją, w celu ominięcia przez przewoźników i właścicieli towaru obowiązku właściwego znakowania pojazdów, do przewożonych towarów załączane są certyfikaty jakości z podaną temperaturą zapłonu (flash point) powyżej 60˚C.
W ramach posiadanych uprawnień Służba Celno-Skarbowa sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, który wynika z rozporządzeń WE: 1907/2006 REACH, Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. W ramach tego nadzoru Służba Celno-Skarbowa prowadzi kontrolę „kart charakterystyki wyrobu". Karty te muszą towarzyszyć każdemu produktowi chemicznemu, którego roczna produkcja jest większa niż 1 tona.
Ponadto w ramach kontroli drogowych związanych z przewozem materiałów niebezpiecznych i łatwopalnych (w tym paliw) Służba Celno-Skarbowa współpracuje z Inspekcją Transportu Drogowego, która posiada pełną gamę uprawnień do takich kontroli. Chodzi m.in. o kontrolę certyfikacji wydawanych przez Transportowy Dozór Techniczny, tj. cystern, mauzerów (rodzaj tworzywa, czas jego używania, certyfikacja i oznaczenie).
Jednocześnie w przypadku stwierdzenia (w ramach kontroli drogowej) braku – na pojeździe przewożącym substancje chemiczne (w tym paliwa, oleje) – wymaganych tablic ADR, co w konsekwencji może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia wielu osób, bezpośrednie niebezpieczeństwo spowodowania katastrofy w ruchu lądowym lub też bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu lądowym, składane jest zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 163 §1, art. 174 §1 lub art. 179 Kodeksu karnego, zagrożone nawet karą pozbawienia wolności.