ROZMOWA
Projekt nowelizacji ustawy o PIT, który przygotowało ministerstwo, wprowadza m.in. duże zmiany w zakresie rozliczeń małżonków pracujących za granicą. Mąż i żona będą mogli złożyć jeden PIT w Polsce pod warunkiem, że ich łączne przychody w 90 proc. będą uzyskiwane w Polsce. Czy to nie jest ograniczenie w porównaniu z obecnym stanem?
- Nie jest to żadne ograniczenie w porównaniu ze stanem obecnym. Wręcz przeciwnie. Dziś możliwość preferencyjnego rozliczenia się małżonków przysługuje wówczas, gdy oboje z małżonków posiadają nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.
Projektowane zmiany do ustawy zakładają, że preferencyjne wspólne rozliczanie się małżonków będzie przysługiwało także wówczas, gdy tylko jedno z małżonków posiada nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, pod warunkiem że osiągnęli podlegające opodatkowaniu na terytorium Polski przychody w wysokości stanowiącej łącznie co najmniej 90 proc. ich całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym.
Czyli ze wspólnego rozliczenia będzie mógł skorzystać także taki małżonek, który na stałe wyemigrował z Polski?
- Możliwość preferencyjnego wspólnego rozliczenia się małżonków będzie również przysługiwała małżonkom posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w innych niż Polska państwach UE, gdy spełnione zostaną określone w ustawie warunki, m.in. wspomniany obowiązek uzyskania w roku podatkowym 90 proc. przychodów na terytorium Polski. Takie rozwiązania istnieją w wielu państwach UE, np. w Niemczech i Holandii.
Pojawiły się opinie, że nowe zasady stosowania ulgi prorodzinnej będą zbyt skomplikowane. Chodzi o sposoby liczenia ulgi, gdy np. dziecko urodzi się w trakcie roku lub w połowie miesiąca trafi do rodziny zastępczej. To słuszny zarzut?
- Nie sposób uznać, że rozliczanie ulgi w systemie miesięcznym ją skomplikuje. Każdy potrafi, jak należy sądzić, podzielić rok na 12 miesięcy i zastosować ulgę wyłącznie za te miesiące, w których opiekował się dzieckiem. Ulga nie będzie przysługiwała za miesiące przed urodzeniem dziecka. W przypadku gdy dziecko w jednym miesiącu trafi zarówno do rodziny zastępczej oraz ustanowiony zostanie opiekun prawny, będą oni zobligowani podzielić ulgę za ten miesiąc według liczby dni opieki.
Projekt zakłada kolejne zmiany w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Spowodują one, że od 1 stycznia 2009 r. będziemy mieć trzy sposoby rozliczania takich transakcji. Czy to nie za dużo? Podatnicy mogą się pogubić.
- Projekt zakłada zastąpienie tzw. ulgi meldunkowej zwolnieniem z opodatkowania dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli w okresie dwóch lat od dnia zbycia przychód uzyskany z tego zbycia podatnik przeznaczy na określone w ustawie własne cele mieszkaniowe. Nowe zasady wchodzą w życie 1 stycznia 2009 r. i będą dotyczyły dochodów ze zbycia nabytych po tym dniu. Zmiana ta spowodowana jest likwidacją obowiązku meldunkowego.
Projekt zgodnie z zasadami konstytucji przewiduje zachowanie praw nabytych do uchylanej ulgi meldunkowej dla podatników, którzy w okresie jego obowiązywania od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. nabyli lub wybudowali (oddali do użytkowania) nieruchomości i prawa związane z nieruchomościami.
Prawa nabyte posiadają również podatnicy, którzy nabyli do 31 grudnia 2006 r. nieruchomości i prawa. Do tych podatników mają zastosowanie zasady obowiązujące do końca 2006 roku (tj. 10-proc. podatek od przychodów). Wskazane w pytaniu trzy sposoby rozliczeń wynikają zatem z konieczności zapewnienia podatnikom praw nabytych.
Jak projekt oceniają eksperci?
- Od dwóch tygodni trwają uzgodnienia międzyresortowe oraz konsultacje społeczne przygotowanego przez resort finansów projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Projekt ten spotkał się już z pozytywnym odbiorem. W opinii doradców podatkowych oraz Krajowej Izby Gospodarczej zmiany w zakresie opodatkowania dochodów osobistych zmierzają we właściwym kierunku.
Czy nad projektem trwają nadal prace? Jakich zmian możemy się jeszcze spodziewać?
- Prace nad ewentualnymi zmianami w podatkach dochodowych są kontynuowane. Obecnie analizowane są napływające do resortu opinie i uwagi.
Jeżeli w trakcie uzgodnień zostanie zgłoszona uwaga do projektu, która zasługuje na jej uwzględnienie, to niewątpliwie zostanie. Do dziś takich uwag nie zgłoszono.
Fot. Wojciech Górski
Elżbieta Chojna-Duch, wiceminister finansów
Rozmawiała Ewa Matyszewska