Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź-Bałuty rozstrzygnął, czy do faktury za zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie zasądzonej radca prawny, który jest podatnikiem VAT, dolicza 22-proc. podatek.
Zdaniem urzędu odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a otrzymanym wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć dorozumiany stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności.
W przypadku radcy prawnego w umowie o świadczenie usług zawarty został zapis: za świadczenie usług pobierane jest wynagrodzenie ryczałtowe z 22-proc. VAT oraz zwrot zasądzonych wyrokiem sądu kosztów sądowych z tytułu zastępstwa procesowego, po ich wyegzekwowaniu od dłużnika. A zatem orzeczony przez sąd zwrot kosztów zastępstwa procesowego, który spółka na podstawie wystawionej faktury przekazuje stronie, jest wypłatą dodatkowego wynagrodzenia określonego w postępowaniu przez sądem.
Ustanawiając zastępstwo procesowe w sprawach prowadzonych przed sądem, w zawartej umowie cywilnoprawnej zwykle określana jest szczegółowo wysokość wynagrodzenia oraz zasady jego ustalania dla pełnomocnika. Jeżeli zatem w umowie zostało wyłącznie ustalone, że strona otrzymuje zwrot zasądzonych kosztów sądowych z tytułu zastępstwa procesowego, po ich wyegzekwowaniu od dłużnika, to należy uznać, że jest to wynagrodzenie brutto, tj. z VAT za świadczoną usługę.
Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
W konsekwencji otrzymana przez radcę prawnego kwota należna z tytułu zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego jest obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, a więc kwotą brutto, w której zawarty jest 22-proc. podatek od towarów i usług.
Ważne!
Przez świadczenie usług dla celów VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa
Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Bałuty z 16 czerwca 2008 r. (nr I USB III/436/483/2007/BR).
Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl