JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
W kwietniu 2004 r. podatnik wraz z żoną nabył prawo własności lokalu mieszkalnego na podstawie umowy zamiany części udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. Udział podatnika w prawie do tego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wynosi 1/6 i stanowi jego majątek osobisty. W wyniku zamiany na nabywców nieruchomości przeniesiony został przysługujący podatnikowi udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, który stanowi 42 proc. wartości nabytego mieszkania. Udział pochodzi z majątku osobistego podatnika. Z majątku dorobkowego (wspólnego) małżonków dopłacono kwotę, która stanowi 58 proc. wartości nabytego mieszkania. W akcie notarialnym z 27 kwietnia 2004 r. zawarto klauzulę, że podatnik wraz z żoną nabywają tą nieruchomość lokalową do wspólności ustawowej. Rozdzielność majątkowa małżeńska została ustanowiona 30 października 2006 r., ale nie dokonano żadnego podziału majątku. Czy przychód ze sprzedaży tej nieruchomości należy opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym zgodnie z udziałem wynikającym z aktu zamiany nieruchomości?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym w 2006 roku - małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Zasada ta ma zastosowanie również i do uzyskanych przez małżonków przychodów ze sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych związanych z nieruchomościami - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
W omawianym przypadku wnioskodawca wraz z żoną zamierzają zbyć prawo do lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład ich majątku wspólnego. O tym, że zbywane prawo do lokalu mieszkalnego należy do majątku wspólnego wnioskodawcy i jego żony, świadczy zapis o takiej właśnie treści dokonany w akcie notarialnym zamiany części udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego. W związku z czym w momencie sprzedaży tego lokalu nie ma znaczenia, z jakich źródeł małżonkowie nabyli nieruchomość, znaczenie ma wyłącznie fakt, że lokal ten stanowi majątek wspólny.
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa małżeńska obejmująca ich dorobek, chyba że ustrój ten zostanie umownie wyłączony przez zainteresowane strony. Wspólny majątek małżonków stanowią przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Dorobek obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, jeżeli tylko nie stanowią one odrębnego majątku jednego z małżonków.
Zatem przychód ze sprzedaży rzeczy wspólnej, jako dochód ze wspólnej własności, opodatkowuje się osobno u każdego z małżonków przyjmując, że (wobec braku dowodu przeciwnego) ich udziały w tym dochodzie są równe (tj. po 50 proc.).
Po ustanowieniu rozdzielności majątkowej podatnik wraz z żoną nie dokonali odrębnego podziału majątku, w związku z czym zbywana nieruchomość nadal stanowi ich wspólną własność. Zatem po dokonaniu sprzedaży prawa do lokalu mieszkalnego przychód uzyskuje zarówno wnioskodawca, jak i żona w równych częściach, tj. po 50 proc.
Ewa Matyszewska