RADA
Tak. Obliczając wysokość składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za luty 2009 r., powinna Pani pomniejszyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o liczbę dni, za które przysługiwał Pani zasiłek opiekuńczy. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne ma Pani obowiązek opłacić w pełnej wysokości.
UZASADNIENIE
Osoba, która opłaca składki z tytułu działalności gospodarczej, w dwóch przypadkach może pomniejszyć podstawę wymiaru i kwotę należnych składek na ubezpieczenia społeczne:
• w miesiącu, w którym przystąpiła do ubezpieczenia albo została wyrejestrowana z ubezpieczenia i trwało ono tylko przez część miesiąca, albo
• w miesiącu niezdolności do pracy, w którym osoba ubezpieczona pobierała zasiłek, np. z powodu opieki nad dzieckiem. W tym przypadku prowadzący działalność naliczy składki od niższej kwoty, jeżeli spełnia równocześnie warunki do przyznania prawa do zasiłku.
WAŻNE!
Prowadzący działalność może pomniejszyć kwotę podstawy wymiaru składek z powodu niezdolności do pracy w miesiącu, tylko jeżeli przysługuje mu prawo do zasiłku.
Jeżeli spełnia Pani warunki do przyznania prawa do zasiłku opiekuńczego, to ZUS wypłaci Pani zasiłek opiekuńczy za okres od 2 do 6 lutego 2009 r. Nie wyda w tej sprawie decyzji. ZUS wydaje bowiem decyzję tylko wtedy, gdy prawo do zasiłku nie przysługuje. Od decyzji odmawiającej prawa do zasiłku osoba, której ZUS odmówił prawa do zasiłku, może odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń.
Jeżeli przysługuje Pani prawo do zasiłku opiekuńczego, to podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za luty powinna Pani pomniejszyć proporcjonalnie do liczby dni ubezpieczenia. Powinna Pani podzielić kwotę podstawy przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca (28 dni) i pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu (czyli 23 dni). Kwotę podstawy wymiaru składek ustaloną za określoną liczbę dni należy zaokrąglić do pełnych groszy:
• w górę - jeżeli końcówka jest równa lub wyższa od 0,50 grosza, albo
• w dół - jeżeli jest niższa od 0,50 grosza.
WAŻNE!
Płatnik zaokrągla łączną kwotę podstawy wymiaru składek. Nie należy zaokrąglać podstawy za 1 dzień.
Powinna Pani obliczyć obniżoną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w następujący sposób:
1915,80 zł (60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2009 r.) : 28 (liczba dni w lutym) x 23 (liczba dni podlegania ubezpieczeniu z tytułu działalności gospodarczej w lutym) = 1573,69 zł.
Za luty powinna Pani naliczyć składki na ubezpieczenia społeczne i FP od kwoty 1573,69 zł:
• emerytalna: 1573,69 zł x 19,52% = 307,18 zł,
• rentowa: 1573,69 zł x 6% = 94,42 zł,
• chorobowa: 1573,69 zł x 2,45% = 38,56 zł,
• wypadkowa: 1573,69 zł x 1,80% = 28,33 zł oraz
• FP: 1573,69 zł x 2,45% = 38,56 zł.
Składkę na ubezpieczenie zdrowotne musi Pani naliczyć od pełnej podstawy wymiaru obowiązującej w lutym 2009 r., czyli kwoty 2392,76 zł:
2392,76 zł x 9% = 215,35 zł.
Należy pamiętać, że osobom dobrowolnie objętym ubezpieczeniem chorobowym zasiłek opiekuńczy przysługuje na takich samych zasadach jak osobom objętym obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym. Przysługuje on więc również w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat.
Uwaga: trwają prace w parlamencie nad zmianą ustawy o świadczeniach pieniężnych opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W projekcie od 1 marca 2009 r. zaplanowano jedną stawkę podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w roku kalendarzowym. Więcej o ustalaniu podstawy wymiaru składki zdrowotnej przeczytają Państwo na stronie 31 bieżącego numeru Mk.
• art. 18 ust. 8-10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 14, poz. 75
• ustawa z 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. Nr 220, poz. 1417
• ustawa z 11 kwietnia 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. Nr 93, poz. 582; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 22, poz. 120
• art. 81 ust. 2 ustawy z o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33
Jarosław Galijski
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Orzecznictwo uzupełniające:
• Art. 32 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267) w części, w jakiej zawiera słowo „obowiązkowo”, jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 6 marca 2007 r., sygn. akt P 45/06 (Dz.U. Nr 47, poz. 318).