Tylko do końca stycznia mają czas na zgłoszenie przedsiębiorcy, którzy chcą w tym roku zacząć korzystać z „Małego ZUS plus” i płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne. Ale uwaga - te osoby prowadzące działalność gospodarczą, które korzystały z tej ulgi składkowej w 2023 roku a w 2024 roku nadal spełniają warunki - nie muszą zgłaszać się drugi raz.
- Mały ZUS plus 2024 - dla kogo
- Mały ZUS plus 2024 – do kiedy zgłoszenie. Najpierw wyrejestrowanie a potem zgłoszenie z kodem rozpoczynającym się od 05 90 albo od 05 92.
- Rozliczenie do 20 lutego
- Kiedy zgłoszenie do Małego ZUS Plus w innym miesiącu?
- Mały ZUS plus 2024 - ile wynosi, jak obliczyć podstawę wymiaru składek
- Niższe składki na ubezpieczenia społeczne maksymalnie przez 36 miesięcy
- Nie każdy skorzysta z ulgi w 2024 roku
Mały ZUS plus to potoczna nazwa preferencji dla przedsiębiorców w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Ta ulga nie dotyczy składki zdrowotnej.
Mały ZUS plus 2024 - dla kogo
Z ulgi składkowej zwanej Mały ZUS plus mogą skorzystać przedsiębiorcy, których przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (czyli w 2023 roku) nie przekroczył 120 tys. zł. Jeśli działalność gospodarcza była prowadzona krócej, limit przychodu wylicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy.
Warunkiem skorzystania z ulgi jest też prowadzenie działalności w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni. To oznacza, że mały ZUS plus nie przysługuje osobom dopiero rozpoczynającym prowadzenie firmy.
Z małego ZUS plus można skorzystać dopiero po zakończeniu opłacania preferencyjnych składek liczonych od o kwoty co najmniej 30% minimalnego wynagrodzenia.
Mały ZUS plus 2024 – do kiedy zgłoszenie. Najpierw wyrejestrowanie a potem zgłoszenie z kodem rozpoczynającym się od 05 90 albo od 05 92.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które w ubiegłym roku nie korzystały z małego ZUS plus, a chcą w tym roku zacząć korzystać i spełniają warunki, powinny najpóźniej do 31 stycznia zgłosić się do ulgi.
– Nie wystarczy opłacać niższe składki, aby skorzystać z tej formy wsparcia, przedsiębiorcy najpierw muszą wyrejestrować się z ubezpieczeń z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia, a następnie zgłosić się z kodem właściwym dla małego ZUS plus, tj. rozpoczynającym się od 05 90 albo od 05 92. Natomiast firmy, które korzystały z tej ulgi w poprzednim roku i spełniają warunki w 2024 roku, nie muszą robić ponownego zgłoszenia – wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa śląskiego.
Rozliczenie do 20 lutego
ZUS wyjaśnia, że każdy korzystający w styczniu z małego ZUS-u plus musi przekazać w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II) informacje o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz podstawie wymiaru składek. Ma na to czas do 20 lutego.
Na żądanie ZUS-u przedsiębiorca ma także obowiązek (w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania) przedłożyć ZUS-owi dokumenty potwierdzające stosowane w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy. Jeżeli przedsiębiorca tego nie zrobi, to ZUS ustali za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Kiedy zgłoszenie do Małego ZUS Plus w innym miesiącu?
W niektórych sytuacjach zgłoszenia do Małego ZUS plus można dokonać w innym miesiącu niż styczeń.
Jest tak wtedy, gdy przedsiębiorca wcześniej z „preferencyjnych składek” przez 24 miesiące, a ten preferencyjny okres kończy się w innym terminie niż styczeń. W takim przypadku ten płatnik składek może zgłosić się do Małego ZUS w ciągu 7 dni od zaistnienia zmiany. Jeśli np. termin opłacania preferencyjnych składek kończy się ostatniego maja, to przedsiębiorca może zgłosić się do Małego ZUS plus do 7 czerwca - tłumaczy Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa śląskiego.
Mały ZUS plus 2024 - ile wynosi, jak obliczyć podstawę wymiaru składek
Ulga składkowa Mały ZUS plus to niższe składki na ubezpieczenia społeczne liczone od dochodu z działalności za ubiegły rok kalendarzowy.
Podstawa wymiaru tych składek nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia i nie wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Czyli od stycznia do czerwca 2024 roku będzie musiała się ona mieścić między 1272,60 zł a 4 694,40 zł, a od lipca do grudnia między 1290 zł a 4 694,40 zł.
Ulga nie obejmuje składki zdrowotnej, którą przedsiębiorca opłaca w pełnej wysokości.
ZUS radzi jak obliczyć podstawę wymiaru składek na "mały ZUS plus".
Najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w ramach tej preferencji oblicza się tak:
Krok 1) Ustalamy przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (2023) według wzoru:
(Roczny dochód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym / Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej działalności ) x 30
Wynik otrzymany z tego działania trzeba zaokrąglić:
- do pełnych groszy w górę (jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr) lub
- do pełnych groszy w dół (jeśli końcówka jest niższa niż 0,5 gr).
Krok 2) Mnożymy przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym obliczony w kroku nr 1, przez współczynnik 0,5.
Wynik otrzymany w tym działaniu również trzeba zaokrąglić do pełnych groszy wg ww. zasad.
Krok 3) Otrzymany wynik w kroku nr 2 trzeba porównać do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia (obowiązującej w danym miesiącu 2024 roku) i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Tak ustalona podstawa wymiaru składek (jak już wyżej wspomniano) nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.
Przykład
Przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej Pana Tomasza w 2023 r. wyniósł 6 787,26 zł. Zatem jej podstawa wymiaru składek od stycznia 2024 r. wynosi 3 393,63 zł (6 787,26 x 0,5 = 3 393,63). Wyliczona podstawa jest wyższa od 1272,60 zł (30% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu 2024 r.) oraz niższa niż 4 694,40 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na 2024 rok).
ZUS wskazuje także, że przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku kalendarzowym (2023) rozliczali się z podatku na zasadach ogólnych (podatek według skali albo podatek liniowy) - obliczają wysokość dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych.
Natomiast przedsiębiorcy, którzy w 2023 roku płacili kartę podatkową i nie korzystali ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług (VAT) na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT - roczny dochód z działalności gospodarczej obliczają mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (którym jest wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku) przez współczynnik 0,5. Otrzymany wynik zaokrąglają do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, gdy końcówka jest niższa niż 0,5 grosza.
Przedsiębiorcy, którzy w 2023 roku płacili ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, obliczają roczny dochód z działalności gospodarczej mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) przez współczynnik 0,5. Tak jak wszyscy inni mają również obowiązek zaokrąglenia otrzymanego wyniku do pełnych groszy.
Jednocześnie ZUS informuje, że gdy przedsiębiorca zaliczył do kosztów uzyskania przychodu składki na własne ubezpieczenia społeczne oraz osób z nim współpracujących - ma obowiązek doliczyć kwoty tych składek do rocznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Niższe składki na ubezpieczenia społeczne maksymalnie przez 36 miesięcy
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność na mniejszą skalę już od 2019 roku mogą korzystać z małego ZUS, a od 2020 roku z małego ZUS plus. Obniżone składki na ubezpieczenia społeczne mogą opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia firmy.
Nie dotyczy to przedsiębiorców, którzy przynajmniej w jednym miesiącu 2023 r. korzystali z małego ZUS-u plus. Oni od sierpnia 2023 roku mogą kontynuować ulgę przez dodatkowe 12 miesięcy, o ile nadal spełniają pozostałe warunki ustawowe.
Nie każdy skorzysta z ulgi w 2024 roku
Płatnicy składek, którzy korzystali z możliwości opłacania niższych składek od stycznia 2019 r. do grudnia 2021 r. czyli przez 36 miesięcy, a w latach 2022 i 2023 opłacali składki bez ulg, czyli wyliczone od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, z małego ZUS plus będą mogli dopiero skorzystać w 2025 roku.
Dlaczego nie w 2024 ? W styczniu 2024 r. należy zweryfikować okresy wykorzystanych 36 miesięcy prawa do tzw. małej działalności gospodarczej.
Okres 60 miesięcy kalendarzowych trwał od stycznia 2019 r. do grudnia 2023 r., jeśli przysługujących 36 miesięcy zawiera się w tych ramach, oznacza to, że w styczniu 2024 r. przedsiębiorca nie może korzystać z małej działalności gospodarczej. W takiej sytuacji nie ma prawa do ulgi w całym 2024 r. Dopiero po opłaceniu pełnych składek za 2024 r. będzie mógł skorzystać z małego ZUS-u plus w 2025 roku po spełnieniu wszystkich pozostałych warunków – informuje Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa śląskiego.
Z małego ZUS plus wykluczeni są przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na podstawie karty podatkowej z jednoczesnym zwolnieniem sprzedaży od podatku VAT oraz ci, którzy prowadzą także inną pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki jawnej). Z ulgi nie skorzysta także osoba, która wykonuje działalność dla byłego lub obecnego pracodawcy w ramach tego, co robiła dla niego jako pracownik w roku 2024 lub w 2023 r.