Urlop ojcowski wydłużony do dwóch tygodni

Wymiar urlopu

Tydzień urlopu ojcowskiego równy jest 7 dniom kalendarzowym, a nie 7 dniom pracującym zgodnym z rozkładem czasu pracy pracownika. W związku z tym, dla pracowników zatrudnionych od poniedziałku do piątku, urlop ojcowski będzie się pokrywał z dwoma dniami wolnymi od pracy.

Przepisy Kodeksu Pracy nie przewidują podziału tego urlopu na części, zatem należy udzielać go jednorazowo w pełnym wymiarze. Nie można zatem 2 tygodni urlopu ojcowskiego, który będzie przysługiwał od 2012 roku, podzielić np. na dwie części po 1 tygodniu i wykorzystać w różnych terminach.

Jeśli dziecko ukończy 12 miesięcy życia w trakcie urlopu ojcowskiego, urlopu udziela się na okres do dnia, w którym dziecko ukończy wymagany wiek. Nie ma bowiem podstaw prawnych, na podstawie których urlop ojcowski mógłby być kontynuowany po ukończeniu przez dziecko roku życia.

Wniosek o urlop ojcowski wraz ze wszystkimi niezbędnymi dokumentami należy złożyć najpóźniej na 7 dni kalendarzowych przed terminem rozpoczęcia korzystania z urlopu ojcowskiego. W sytuacji nie zachowania 7 dniowego terminu, pracodawca może odmówić udzielenia urlopu we wskazanym terminie. Jeśli jednak pracownik złoży wniosek ponownie z zachowaniem 7 dniowego terminu na złożenie dokumentów, pracodawca nie może odmówić udzielenia tego urlopu.

Przykład 1

Pracownikowi urodziło się dziecko 26 lutego 2010. Pracownik ma prawo do 1 tygodnia (7 dni kalendarzowych)  urlopu ojcowskiego w terminie do 25 lutego 2011. Pracownik dnia 24 stycznia 2011 złożył wniosek o urlop ojcowski w okresie od 27 stycznia do 2 lutego 2011. Pracodawca odmówił udzielenia pracownikowi urlopu ojcowskiego we wskazanym we wniosku terminie podając jako powód odmowy nie zachowanie przez pracownika 7 dni na złożenie wymaganych dokumentów. Dnia 10 lutego 2011 roku pracownik ponownie złożył wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego w terminie od 22 do 28 lutego 2011. Pracodawca udzielił pracownikowi urlopu ojcowskiego w terminie jedynie od 22 do 25 lutego 2011 w związku z tym, iż pozostała część urlopu ojcowskiego przypadała po ukończeniu przez dziecko 12 miesięcy życia.

Wymiar urlopu jest niezależny od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Zatem jeśli np. dnia 13. listopada 2010 roku pracownikowi urodziły się bliźniaki, do dnia 12. listopada 2011 roku pracownik ma prawo do 1 tygodnia urlopu ojcowskiego.

Od 1 stycznia 2012 roku wymiar urlopu ojcowskiego zwiększy się do 2 tygodni. W sytuacji gdy urlop ojcowski przypadnie pracownikowi na przełomie roku 2011 i 2012, pracownik ma prawo złożyć do pracodawcy wniosek o udzielenie pozostałej części urlopu. Jednakże jeśli pracownik wykorzysta już wcześniej przysługujący mu tydzień urlopu ojcowskiego, nie może złożyć kolejnego wniosku z prośbą o udzielenie dodatkowego tygodnia urlopu, gdyż urlop ojcowski powinien być udzielany jednorazowo w pełnej wysokości.

Przykład 2

Pracownikowi urodziło się dziecko dnia 26 stycznia 2011 roku. Jeśli pracownik złoży wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego w terminie od 26 grudnia 2011 roku do 1 stycznia 2012 roku, może złożyć wniosek z prośbą o udzielenie pozostałego tygodnia urlopu. Urlop ojcowski tego pracownika zostanie przedłużony do 8 stycznia 2012 roku. Gdyby pracownik złożył wniosek o udzielenie urlopu w okresie od 25 do 31 grudnia 2011 roku, pracownikowi nie przysługiwałby dodatkowy tydzień urlopu.

Urlop ojcowski przysługuje ojcu dziecka niezależnie od uprawnień przysługujących matce dziecka. Okres urlopu ojcowskiego może zatem przypadać w okresie przebywania matki na urlopie macierzyńskiem czy urlopie wychowawczym. Urlop ojcowski przysługuje także, gdy matka dziecka jest osobą bezrobotną.

Niezbędne dokumenty

Aby uzyskać prawo do urlopu należy złożyć pracodawcy,  w terminie nie krótszym niż 7 dni kalendarzowych przed rozpoczęciem korzystania z urlopu, następujące dokumenty:

- pisemny wniosek pracownika o udzielenie urlopu we wskazanym terminie,

- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (oryginał),

- oświadczenie, iż zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego nie został wcześniej pobrany.

Poniżej przedstawione są wzory dokumentów.

WZÓR WNIOSKU O URLOP OJCOWSKI

WZÓR OŚWIADCZENIA O NIE POBIERANIU ZASIŁKU MACIERZYŃSKIEGO ZA OKRES URLOPU OJCOWSKIEGO

W czasie korzystania z urlopu ojcowskiego, pracownik korzysta z ochrony stosunku pracy przewidzianej w art. 177 Kodeksu Pracy.

Wynagrodzenie za okres urlopu ojcowskiego

Za okres urlopu ojcowskiego pracownikowi przysługuje zasiłek macierzyński. Gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników, zasiłek wypłacany jest bezpośrednio przez ZUS po złożeniu wszystkich niezbędnych dokumentów. Gdy pracodawca zatrudnia 20 lub więcej pracowników, zasiłek wypłacany jest przez pracodawcę, jednakże środki te są zwracane pracodawcy przez ZUS (pracodawca ma prawo umniejszyć należne dla ZUS składki na ubezpieczenia społeczne o wysokość wypłaconego zasiłku macierzyńskiego).

Zasiłek macierzyński wynosi 100% jego wymiaru. Należy jednak pamętać, iż podstawa wymiaru zasiłku to średnia składników wliczanych do podstawy wymaru zasiłku z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do zasiłku, po umniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne. 100% zasiłku macierzyńskiego nie oznacza zatem, iż ojciec dziecka otrzyma 100% swojej stałej miesięcznej pensji.

Podstawa prawna:

- art. 182³ Kodeksu pracy (Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Dz. U. 1998 nr 21 poz. 94 ze zm., wg stanu prawnego na dzień 26 lipca 2010 roku) 

- art. 29 pkt. 5a, art. 31, art. 36 Ustawy z dn. 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 2010 nr 77 poz. 512)

- Pismo Głównego Inspektoratu Pracy nr GPP-316-4560-3-1/10/PE/RP w sprawie urlopu ojcowskiego

Helena Warszakowska

Konsultant II

Departament Outsourcingu Rachunkowości