RADA
Ukończenie szkoły wyższej daje takie same uprawnienia, jak ukończenie szkoły w Polsce, jeżeli szkoła ta została ukończona w państwie członkowskim UE, OECD lub EFTA. Ponadto dyplom ukończenia studiów wyższych za granicą może być uznany za równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi na podstawie umowy międzynarodowej albo po nostryfikacji. W przypadku świadectwa szkolnego, w tym maturalnego, może ono zostać uznane za równorzędne z polskim świadectwem, jeżeli tak stanowi umowa międzynarodowa, a gdy jej nie ma, do uznania takiego świadectwa konieczna jest nostryfikacja.
UZASADNIENIE
Za równoważny z dyplomami polskich uczelni uznaje się dyplom wydany przez uprawnioną uczelnię działającą w systemie szkolnictwa wyższego państwa członkowskiego: Unii Europejskiej (UE), Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), a także dyplom potwierdzający ukończenie studiów wyższych prowadzonych wspólnie przez uczelnie działające w systemach szkolnictwa wyższego tych państw (art. 191a ust. 1 i 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym).
Przy ustalaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego nie ma znaczenia, czy pracownik ukończył za granicą studia pierwszego czy drugiego stopnia, gdyż niezależnie od tego i tak należy wliczyć pracownikowi do stażu urlopowego 8 lat. Zarówno studia pierwszego stopnia (tzw. licencjackie), jak i drugiego stopnia (tzw. magisterskie) są bowiem uważane za studia wyższe.
W przypadku wątpliwości dotyczących dyplomu lub statusu uczelni zagranicznej z państwa członkowskiego UE, OECD lub EFTA na wniosek osoby zainteresowanej Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego lub upoważniony przez niego podmiot wydają w tym zakresie opinię lub zaświadczenie. Przy ich wydawaniu stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z tym że maksymalny termin na ich wydanie wynosi 21 dni (a nie 7 dni, jak to wynika z art. 217 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego). W takim przypadku warto, aby pracodawca zwrócił się do pracownika o doniesienie takiego zaświadczenia (opinii), ponieważ Prawo o szkolnictwie wyższym określa katalog okoliczności, które powodują, że dyplom nie jest uznawany za równoważny polskiemu dyplomowi. Są to takie okoliczności, które zazwyczaj nie mogą być stwierdzone przez pracodawcę (np. jeżeli instytucja, która wydała dyplom, nie była akredytowaną uczelnią w rozumieniu prawa wewnętrznego państwa, w którym działa).
Ponadto dyplom uzyskany za granicą ukończenia studiów wyższych może być uznany za równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi na podstawie umowy międzynarodowej określającej równoważność, a w przypadku jej braku - w drodze nostryfikacji, czyli uznania dyplomu zagranicznego za równoprawny z jego odpowiednikiem krajowym (art. 191a ust. 7 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym). Nostryfikacja jest w tym przypadku prowadzona przez wybraną przez wnioskodawcę radę jednostki organizacyjnej uczelni, uprawnioną do nadawania stopnia doktora określonej dziedziny nauki (sztuki), prowadzącej kształcenie w obszarze obejmującym kierunek studiów wyższych, którego ukończenie potwierdza dyplom uzyskany za granicą. Po pomyślnym przeprowadzeniu postępowania nostryfikacyjnego rada wydaje zaświadczenie.
Natomiast świadectwa szkolne oraz świadectwa maturalne uzyskane za granicą uznaje się za równorzędne z polskimi świadectwami ukończenia odpowiednich szkół publicznych i świadectwami dojrzałości na zasadach przewidzianych w umowach międzynarodowych. W razie braku takich umów mogą być one uznane za równorzędne z odpowiednimi polskimi świadectwami w drodze nostryfikacji (art. 93 ustawy o systemie oświaty). Nostryfikacji dokonuje kurator oświaty właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o nostryfikację, a w przypadku braku miejsca zamieszkania - kurator właściwy ze względu na siedzibę instytucji, w której osoba zamierza przedłożyć świadectwo. Także w tym przypadku nostryfikację poświadcza zaświadczenie.
WAŻNE!
Świadectwa szkolne uzyskane za granicą uznaje się za równorzędne z polskimi, jeżeli przewiduje to umowa międzynarodowa lub zostały uznane za takie w drodze nostryfikacji.
Mogą Państwo żądać od pracownika złożenia tłumaczenia dyplomu ukończenia szkoły wyższej albo świadectwa ukończenia szkoły średniej. Przepisy nie określają, kto może wykonać takie tłumaczenie. W związku z tym, że w postępowaniu prowadzonym przed sądami, a także przed radą uczelni (przy nostryfikacji dyplomów) jest wymagane tłumaczenie dokumentów przez tłumacza przysięgłego wpisanego na listę tłumaczy przysięgłych prowadzoną przez Ministra Sprawiedliwości, uzasadnione będzie żądanie przez pracodawcę tłumaczenia dokonanego przez takiego tłumacza. Nie ma jednak żadnych przeszkód, aby pracodawca zaakceptował także inne tłumaczenie, które uzna za wiarygodne.
• art. 191a ustawy z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.),
• art. 7 ustawy z 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 ze zm.),
• art. 93 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.),
• rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 1 września 2011 r. w sprawie nostryfikacji dyplomów ukończenia studiów wyższych uzyskanych za granicą (Dz.U. Nr 196, poz. 1168),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 6 kwietnia 2006 r. w sprawie nostryfikacji świadectw szkolnych i świadectw maturalnych uzyskanych za granicą (Dz.U. Nr 63, poz. 443).
Bożena Lenart
specjalista w zakresie prawa pracy
Więcej na ten temat w Monitorze Prawa Pracy i Ubezpieczeń