Dorota Twardo
specjalista ds. kadr i płac
Audyt Doradztwo Finanse „Lidmar”
Koszty uzyskania przychodu z tytułu stosunku pracy uwzględnia się, jeśli pracownikowi wypłacany jest jakikolwiek składnik wynagrodzenia. Ponieważ ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz odprawa są niewątpliwie składnikami wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy, przy naliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od tych elementów pensji należy więc uwzględnić tę okoliczność.
Bardzo ważną kwestią wpływającą również na fakt uwzględniania kosztów uzyskania przychodów przy obliczaniu zaliczki na podatek jest sposób oraz termin wypłaty elementów pensji.
Wypłata ekwiwalentu za urlop i odprawy razem z pensją pracownika
Jeśli wypłata ekwiwalentu za urlop bądź odprawy odbywa się razem z innymi składnikami pensji, wówczas należności te trzeba włączyć do pozostałych składników wynagrodzenia i rozliczyć na zasadach ogólnych.
Przykład
Z pracownikiem 31 stycznia 2008 r. rozwiązano umowę o pracę. Za styczeń przysługuje mu:
• płaca zasadnicza w kwocie 2000 zł,
• ekwiwalent za urlop w wysokości 476,40 zł,
• odprawa w związku z likwidacją stanowiska pracy 2000 zł.
Jak dokonać rozliczenia pensji za ten miesiąc?
Ekwiwalent za urlop stanowi zarówno podstawę oskładkowania, jak i opodatkowania. Odprawa pieniężna jest natomiast jedynie podstawą opodatkowania.
1. Obliczamy składki na ubezpieczenia społeczne. Podstawą tych składek jest suma płacy zasadniczej i ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, tj. 2476,40 zł.
• składka emerytalna:
2476,40 zł x 9,76% = 241,70 zł,
• składka rentowa:
2476,40 zł x 1,5% = 37,15 zł,
• składka chorobowa:
2476,40 zł x 2,45% = 60,67 zł,
• razem składki na ubezpieczenia społeczne:
241,70 zł + 37,15 zł + 60,67 zł = 339,52 zł.
2. Obliczamy składkę na ubezpieczenie zdrowotne:
• podstawa składki zdrowotnej (sumę płacy zasadniczej i ekwiwalentu za urlop pomniejszamy o składki na ubezpieczenia społeczne):
2476,40 zł - 339,52 zł = 2136,88 zł,
• składka na ubezpieczenie zdrowotne:
2136,88 zł x 9% = 192,32 zł,
• składka zdrowotna odliczana od podatku:
2136,88 zł x 7,75% = 165,61 zł.
3. Ustalamy zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych:
• sumujemy wszystkie składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi w styczniu:
2000 zł + 476,40 zł + 2000 zł = 4476,40 zł,
• sumę składników pensji pomniejszamy o składki na ubezpieczenia społeczne:
4476,40 zł - 339,52 zł = 4136,88 zł,
• od pensji pomniejszonej o składki na ubezpieczenia społeczne odejmujemy koszty uzyskania przychodu (zakładamy, że pracownik mieszka i pracuje w tej samej miejscowości):
4136,88 zł - 111,25 zł = 4025,63 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych: 4026 zł,
• wyliczamy 19% tej kwoty (zakładamy, że wynagrodzenie pracownika mieści się w I przedziale skali podatkowej):
4026,00 zł x 19% = 764,94 zł,
• od otrzymanej kwoty odejmujemy kwotę ulgi podatkowej (48,90 zł) i składkę na ubezpieczenie zdrowotne - 7,75%:
764,94 zł - 48,90 zł - 165,61 zł = 550,43 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych: 550 zł.
4. Ustalamy kwotę do wypłaty. Od sumy wszystkich elementów pensji odejmujemy składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (9%) oraz zaliczkę na podatek dochodowy:
4476,40 zł - 339,52 zł - 192,32 zł - 550 zł = 3394,56 zł.
Jeżeli jednak wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy bądź odprawy nastąpi w tym samym miesiącu co wypłata wynagrodzenia za pracę, ale nie razem z tym wynagrodzeniem tylko w innym terminie, wówczas przy obliczaniu zaliczki na podatek nie należy stosować kosztów uzyskania. W przypadku dokonywania kilku różnych wypłat świadczeń ze stosunku pracy w jednym miesiącu koszty potrąca się tylko raz.
WAŻNE!
Jeżeli pracodawca chce wyodrębnić kwotę ekwiwalentu za urlop lub odprawy, sporządzając osobną listę, wówczas musi jedynie pamiętać o pobraniu zaliczki na podatek w wysokości 19, 30 lub 40%, bez uwzględniania kwoty kosztów uzyskania przychodów.
Przykład
W styczniu 2008 r. w związku z rozwiązaniem umowy pracownikowi przysługuje ekwiwalent za urlop w wysokości 476,40 zł. Jak dokonać jego rozliczenia na dodatkowej liście płac sporządzonej 31 stycznia?
W przypadku naliczeń na dodatkowej liście płac należy pamiętać, aby przy ustalaniu wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych nie stosować ani kosztów uzyskania przychodów, ani ulgi podatkowej. Zostały one bowiem już uwzględnione przy naliczaniu miesięcznej pensji pracownika na podstawowej liście płac.
1. Obliczamy składki na ubezpieczenia społeczne:
• emerytalną:
476,40 zł x 9,76% = 46,50 zł,
• rentową:
476,40 zł x 1,5% = 7,15 zł,
• chorobową:
476,40 zł x 2,45% = 11,67 zł,
• razem:
46,50 zł + 7,15 zł + 11,67 zł = 65,32 zł.
2. Obliczamy składki na ubezpieczenie zdrowotne:
• podstawa składki zdrowotnej (ekwiwalent za urlop pomniejszamy o składki na ubezpieczenie społeczne):
476,40 zł - 65,32 zł = 411,08 zł,
• składka na ubezpieczenie zdrowotne:
411,08 zł x 9% = 37 zł,
• składka zdrowotna odliczana od podatku:
411,08 zł x 7,75% = 31,86 zł.
3. Ustalamy zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych:
• ekwiwalent za urlop pomniejszamy o składki na ubezpieczenia społeczne:
476,40 zł - 65,32 zł = 411,08 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych: 411 zł,
• obliczamy 19% tej kwoty (zakładamy, że wynagrodzenie pracownika mieści się w I przedziale skali podatkowej):
411,00 zł x 19% = 78,09 zł,
• otrzymaną kwotę pomniejszamy o składkę na ubezpieczenie zdrowotne - 7,75%:
78,09 zł - 31,86 zł = 46,23 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych: 46 zł.
4. Ustalamy kwotę do wypłaty:
476,40 zł - 65,32 zł - 37 zł - 46 zł = 328,08 zł.
Tak ustaloną kwotę wypłacamy pracownikowi.