Zmiana jest podyktowana koniecznością dostosowania polskiego porządku prawnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa (Dz. Urz. UE L 157 z 27.05.2014, str. 1).
Nowelizacja wprowadza do ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach dwa nowe rodzaje zezwoleń na pobyt czasowy, a mianowicie:
- w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,
- w celu korzystania z mobilności długoterminowej.
Pierwszy rodzaj zezwolenia dotyczy sytuacji, gdy obywatel państwa trzeciego zamieszkuje poza terytorium państw członkowskich UE i jest zatrudniony przez wymagany ustawą okres w przedsiębiorstwie z siedzibą poza terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia Wolnego Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej („przedsiębiorstwo macierzyste”) zostaje czasowo oddelegowany do pracy w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, do oddziału lub przedstawicielstwa pracodawcy macierzystego lub podmiotu należącego do tej samej grupy przedsiębiorstw co pracodawca macierzysty znajdujących się na terytorium RP („jednostka przyjmująca w RP”).
Drugie zezwolenie dotyczy sytuacji, gdy cudzoziemiec o takim samym statusie jak wyżej, posiadający ważny dokument pobytowy wydany w związku z udzieleniem zezwolenia na wykonywanie pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa przez inne niż Polska państwo członkowskie UE (dokument pobytowy z adnotacją „ICT”, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. a rozporządzenia Rady (WE) nr 1030/2002 z dnia 13 czerwca 2002 r. ustanawiającego jednolity wzór dokumentów pobytowych dla obywateli państw trzecich (Dz.Urz. UE L 157 z 15.06.2002, str. 1, z późn. zm. - Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, str. 3, z późn. zm.), zostaje oddelegowany w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa z jednostki znajdującej się w tym innym państwie członkowskim do jednostki przyjmującej znajdującej się na terytorium RP.
Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń
Udzielenie zezwoleń, o których mowa wyżej, jest obwarowane licznymi warunkami, w szczególności takimi jak obowiązek wykazania uprzedniego zatrudnienia cudzoziemca w przedsiębiorstwie macierzystym lub w tej samej grupie przedsiębiorstw co przedsiębiorstwo macierzyste przez okres 12 miesięcy (dot. kadry kierowniczej lub specjalisty) lub 6 miesięcy (dot. stażystów), posiadania przez cudzoziemca odpowiednich kwalifikacji i doświadczeń zawodowych, zapewnienia wynagrodzenia w odpowiedniej wysokości etc. Szczegółowe warunki uzyskania w/w zezwoleń zostały zawarte w nowo dodanych rozdziałach 3a i 3b ustawy o cudzoziemcach.
Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa, w przypadku cudzoziemców odbywających staż, będzie udzielane maksymalnie na okres 1 roku. W przypadku kadry kierowniczej oraz specjalistów zastosowanie znajdą ogólne uregulowania, przewidujące, iż zezwolenie na pobyt czasowy udzielane jest maksymalnie na okres 3 lat. Okres ważności takiego zezwolenia będzie uwzględniał planowane okresy korzystania z mobilności do innych państw członkowskich UE, na podstawie tego zezwolenia. Powyższe ramy czasowe - 3 lata i 1 rok - stanowią maksymalne okresy na jakie można skorzystać z tego rodzaju zezwolenia. Po ich upływie osoby te opuszczają terytorium państw członkowskich, chyba że otrzymały zezwolenie na pobyt na innej podstawie, zgodnie z przepisami unijnymi lub krajowymi.
W postępowaniu w sprawie udzielenia omawianych zezwoleń stroną jest wyłącznie jednostka przyjmująca, która także składa wniosek do wojewody właściwego ze względu na swoją siedzibę. W przypadku pobytu cudzoziemców na terytorium RP w celu korzystania z mobilności nowela wprowadza dwa dodatkowe pojęcia – mobilność krótkoterminowa (tj. trwająca do 90 dni w dowolnym okresie liczącym 180 dni w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej) i długoterminowa (tj. trwająca ponad 90 w danym państwie członkowskim Unii Europejskiej).
Warunkiem korzystania przez cudzoziemca z mobilności krótkoterminowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest pisemne zawiadomienie Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców w języku polskim przez jednostkę przyjmującą mającą siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, które wydało temu cudzoziemcowi dokument pobytowy z adnotacją „ICT”, o zamiarze korzystania przez cudzoziemca z tej mobilności. Szef Urzędu niezwłocznie przekazuje zawiadomienie Komendantowi Głównemu Straży Granicznej.
W celu uzyskania zezwolenia na pobyt w związku z mobilnością długoterminową należy wystąpić z wnioskiem do wojewody właściwego według siedziby jednostki przyjmującej. Aby wniosek ten był skuteczny niezbędnym jest spełnienie licznych warunków wymienionych w rozdziale 3b ustawy o cudzoziemcach.
Zezwolenie na pobyt w związku z mobilnością długoterminową udziela się na okres nie dłuższy niż okres ważności posiadanego przez cudzoziemca dokumentu pobytowego z adnotacją „ICT”, wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej.
Wprowadzone zmiany, które zaczną obowiązywać już 12 lutego 2018 roku, mają ułatwić dużym przedsiębiorstwom, mającym oddziały, przedstawicielstwa lub spółki powiązane wchodzące w skład tej samej grupy kapitałowej znajdujące w różnych państwach, oddelegowywanie swojej kadry kierowniczej, specjalistów lub stażystów w celach zawodowych lub szkoleniowych wewnątrz tej struktury.
Julia Smeyko, prawnik, Departament Wschodni, Kancelaria Chałas i Wspólnicy