Częstą praktyką przedsiębiorców, którzy pragną zdobyć nowych klientów i jednocześnie wypromować swoją firmę, jest organizowanie konkursów przy wykorzystywaniu Internetu. Mają jednak problem, jak opodatkować wygrane w tego typu konkursach.
Podatnicy, biorący udział w konkursie, powinni pamiętać, że wygrana stanowi przychód dla celów podatkowych. Wartość tego rodzaju nagród podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej: updof). Jeśli wygrana ma charakter pieniężny, płatnik, dokonując jej wypłaty, pobiera podatek z wypłacanej kwoty. W przypadku gdy nagroda jest przekazywana w innej postaci niż pieniądz (koszulka, aparat, zestaw kina domowego), przed jej wydaniem organizator konkursu powinien zażądać od zwycięzcy wpłaty gotówki na poczet należnego podatku.
Jednak nie jest tak w każdym przypadku. We wskazanych w ustawie przypadkach zwycięzcy konkursów będą zwolnieni z zapłaty podatku. I tak, zwolnienie dotyczy m.in. nagród zdobytych w konkursach, jeśli łącznie spełniają następujące warunki (art. 21 ust. 1 pkt 68 updof):
- ich jednorazowa wartość nie przekracza 760 zł;
- zostały wygrane w konkursach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu,
- są to nagrody związane ze sprzedażą premiową.
Limit wygranej zwolnionej z podatku
Jak zaznaczono, zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych podlegają wygrane nie przekraczające jednorazowo kwoty 760 zł. Organizator nie jest wówczas zobowiązany do poboru i odprowadzenia podatku dochodowego od wygranej oraz złożenia formularza PIT-8AR.
Warto pamiętać, że zwolnienie z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68 updof odnosi się do każdej wygranej zdobytej w ramach pojedynczego konkursu (przykład 1 i 2).
Jeżeli wartość wygranej przekracza 760 zł, organizator pobiera podatek od całej wygranej. Odprowadza go na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według jego miejsca zamieszkania. Rozwiązanie takie wskazuje m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 29 marca 2008 r.: „Natomiast w sytuacji, gdy wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych przez środki masowego przekazu przekroczy kwotę 760 zł, uzyskany przychód podlegał będzie w całości opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Podmiotem obowiązanym (płatnikiem), na mocy art. 41 ust. 4 i art. 42 ust. 1 ww. ustawy, do pobrania i odprowadzenia - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika - podatku dochodowego od całej wartości nagrody (wygranej) oraz złożenia formularza PIT-8AR, jest podmiot dokonujący wypłaty nagrody. Organizator konkursu nie musi składać miesięcznej deklaracji o wygranych. Deklarację roczną przekazuje się do urzędu skarbowego według miejsca zamieszkania płatnika (...)”.
Jednocześnie należy zauważyć, iż jeżeli zwycięzcą konkursu jest kilka osób (zespół), wartość nagrody należy podzielić na te osoby. Takie stanowisko możemy odnaleźć w piśmie dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 grudnia 2007 r. (sygn. IPPB1/415-216/07-3/JB):
„(...) Spółka, wręczając jedną wspólną nagrodę w formie bonu towarowego dla czterech osób (zwycięzców zawodów regatowych), umieściła ich nazwiska na liście odbioru nagrody, a każdy z nich pokwitował jej odbiór, składając własnoręcznie swój podpis. Ponadto z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie wynika, aby między tymi osobami fizycznymi zawarta była jakakolwiek umowa cywilnoprawna, z której wynikałoby, iż osoby te dokonują ustalonego między sobą podziału tej nagrody. A zatem należy stwierdzić, iż wartość otrzymanego przez cztery osoby bonu towarowego mieści się w ich udziale dokonanym we wspólnym przedsięwzięciu i o ile kwota w wyniku podziału tej nagrody nie przekroczy 760 zł na osobę, będzie korzystała ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych w myśl art. 21 ust. 1 pkt 68, a tym samym na Spółce w związku z tym nie będą ciążyły obowiązki płatnika (...)” (przykład 3).
Środki masowego przekazu
Przez pewien czas urzędy skarbowe stały na stanowisku, że nagroda wygrana w konkursie internetowym podlega opodatkowaniu bez względu na jej wartość. A to dlatego, że Internet jako środek masowego przekazu nie został literalnie wymieniony w przepisie, obok prasy, radia i telewizji. Obecnie dominuje pogląd, zgodnie z którym Internet mieści się w pojęciu środków masowego przekazu.
Potwierdzenie powyższych uwag znajdujemy w wielu interpretacjach. Przykładem jest interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 marca 2008 r. (sygn. ITPB2/415-76/08/BK). Możemy w niej przeczytać: „(...) wartość wygranych, przyznanych w konkursie organizowanym i emitowanym na powszechnie dostępnej stronie internetowej, gdy jednorazowo nie przekracza kwoty 760 zł jest objęta zwolnieniem wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Z kolei dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w interpretacji indywidualnej z 13 października 2009 r. (sygn. IPPB1/415-551/09-4/ES), podkreśla, iż Internet spełnia funkcję środka masowego przekazu, jeżeli informacje o konkursie są zamieszczone na stronie ogólnodostępnej: „Zatem, stwierdzić należy, że użyte w powołanym przepisie określenie »(...) w środkach masowego przekazu« mieści w sobie również pojęcie Internetu, jako środka przekazu, pomimo iż nie został on wprost wymieniony w dyspozycji powołanego przepisu. Wyłączona z tego zakresu będzie jedynie ta część Internetu, której krąg odbiorców jest ograniczony, tj. usługi poczty elektronicznej czy też strony dostępne przy użyciu odpowiedniego kodu, lub strony korporacyjne kierowane do ściśle określonego kręgu odbiorców, np. pracowników korporacji”.
Związek nagrody z działalnością gospodarczą
Wskazane zwolnienie z podatku nie dotyczy jednak nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą. W tym przypadku na organizatorze konkursu nie ciąży obowiązek odprowadzenia podatku od przekazanej nagrody ani złożenia deklaracji PIT-8AR. To podatnik ma obowiązek doliczyć otrzymaną nagrodę (jej wartość) do przychodów z działalności gospodarczej. Przychodem z działalności gospodarczej jest bowiem również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 14 ust. 2 pkt 8 updof). Takie stanowisko potwierdza postanowienie w sprawie interpretacji naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 14 września 2007 r. (sygn. 1471/DPF/415/59/07/MJ): „(...) w przypadku nagród lub wygranych w konkursach pozostających w związku z działalnością gospodarczą wartość tych nagród stanowi przychód z tej działalności, zatem podatnik ma obowiązek odprowadzić podatek dochodowy według właściwych dla niego zasad opodatkowania działalności gospodarczej, a na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika wynikające z art. 30 ust. 1 pkt 2 i art. 41 ust. 4 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...)” (przykład 4).
Wydatki na nagrody a koszty
Wydatki poniesione na zakup nagród w konkursie internetowym mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu.
Zgodnie z ogólną regułą kosztami podatkowymi mogą być tylko takie wydatki, które wpływają na osiągnięcie przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Ponadto wydatek nie może się znajdować w katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Wydatki na organizację konkursów nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; dalej: updop (odpowiednio art. 22 ust. 1 updof). Nie można ich bowiem zakwalifikować jako reprezentacji, ponieważ ona wiąże się z okazałością i wytwornością (art. 16 ust. 1 pkt 28 updop, odpowiednio art. 23 ust. 23 updof). Organizacja konkursu internetowego tych cech nie posiada.
Wydatek na organizację konkursu ma na celu zwiększenie poziomu obrotów ze sprzedaży, a tym samym osiąganych z tego tytułu przychodów. Organy podatkowe nie kwestionują możliwości zaliczania wskazanych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Potwierdza to postanowienie naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 12 kwietnia 2006 r. (sygn. 1471/DPD2/423-10/06/AB).
Wydatki spółki związane z organizacją konkursu, w tym z nabyciem nagród, często wiążą się z możliwością pozyskiwania informacji od użytkowników strony internetowej w sprawach interesujących organizatora lub jego klientów. Na tej podstawie powstają wówczas raporty i analizy. Również w takich sytuacjach wydatki na organizację konkursu stanowią koszty uzyskania przychodów. Takie stanowisko zajął Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie w postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 14 lutego 2006 r. (sygn. 1472/ROP1/423-346- 51/06/AW).
Wydatek na organizację konkursu internetowego nie ma bezpośredniego związku z przychodem. Wpływa natomiast na jego uzyskanie w sposób pośredni. Dlatego też stanowi koszty uzyskania przychodu w momencie poniesienia (art. 15 ust. 4d updop).
Przykład 1: Podwójna wygrana w jednym konkursie
Jan W. wziął udział w konkursie plastycznym organizowanym i emitowanym przez środki masowego przekazu. Jego prace zdobyły dwa pierwsze miejsca honorowane nagrodami w wysokości odpowiednio 700 zł i 500 zł. W takiej sytuacji powinien zostać pobrany podatek od całej wygranej. Nie ma znaczenia fakt, iż pojedyncza nagroda nie przekracza 760 zł.
(700 zł + 500 zł) x 10% = 1200 zł x 10% = 120 zł.
Jan W. zapłaci więc od wygranej podatek w wysokości 120 zł.
Przykład 2: Kilka nagród w różnych konkursach
Tadeusz Z. w 2010 r. brał udział w wielu konkursach organizowanych i emitowanych przez środki masowego przekazu. W czterech z nich zdobył nagrody pieniężne, odpowiednio w wysokości: 200 zł, 300 zł, 500 zł oraz 1000 zł.
Tylko w przypadku ostatniej wygranej Tadeusz Z. jest zobowiązany do zapłaty podatku.
1000 zł x 10% = 100 zł.
Pozostałe wygrane nie podlegają opodatkowaniu, ponieważ żadna z nich nie przekracza kwoty 760 zł i każda została przekazana w wyniku zwycięstwa w różnych konkursach.
Przykład 3: Wspólna wygrana zespołu
Czterech przyjaciół wzięło udział w konkursie na projekt strony internetowej dla przedsiębiorcy. Konkurs był ogólnodostępny, ogłoszony za pomocą środków masowego przekazu (prasa).
Zdobyli główną nagrodę w wysokości 2000 zł. W tej sytuacji udział każdego z nich w wysokości 500 zł nie będzie podlegał opodatkowaniu.
Przykład 4: Nagroda otrzymana w związku z działalnością gospodarczą
Kazimierz N. prowadzi sklep spożywczy. Wziął udział w konkursie organizowanym przez hurtownie, w której zaopatruje się w towar. Konkurs polegał na osiągnięciu jak największych obrotów w przeciągu trzech miesięcy. W związku z wygraną Kazimierz N. otrzymał nagrodę w wysokości 1000 zł. Nagroda ta powinna zostać wliczona do przychodów firmy.
Podstawa prawna
- Art. 15 i 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397.
- Art. 12 i 14 ust. 2 pkt 8, art. 21 ust. 1 pkt 68, art. 22 i 23 ust. 23, art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307; ost. zm. Dz.U. z 2011 r. nr 75, poz. 398.
Rafał Styczyński
doradca podatkowy
źródło: Informator Prawno-Podatkowy