Szczególnie tym, którzy „weszli” w kolejną skalę podatkową oraz tym, którzy w poprzednim roku zrealizowali jakieś inwestycje - wnieśli aportem do spółki kapitałowej majątek, sprzedali udziały bądź akcje albo po prostu oszczędzali i zmuszeni byli do zapłaty tzw. „podatku Belki” - takim nie jeden raz zadrżała ręka nim wpisali w rubryce „podatek do zapłaty” odpowiednią kwotę. Banki już od początku roku straszyły ofertami „kredytu na zapłatę podatku” - im wyższy podatek, tym niższe oprocentowanie...
Jeden z krajów Unii Europejskiej, położona w basenie Morza Śródziemnego, na południe od Sycylii Republika Malty, oferuje przyjazny ciepły klimat, przyjaźnie nastawionych ludzi, bogate dziedzictwo kulturowe i historyczne. Warty odnotowania jest także stosunkowo atrakcyjny system podatkowy tego kraju.
W Republice Malty obowiązuje podatek liniowy według stawki 15% liczonej od dochodu osiągniętego na terytorium kraju lub przekazanego do kraju, przy czym minimalna kwota podatku, jaką Maltańczyk zobowiązany jest opłacić wynosi 4.192 €.
Na Malcie nie jest pobierany podatek od spadków, ani podatek od nieruchomości, żadne podatki miejskie; nie są też pobierane podatki posiadanego majątku. Jedynie pobierana jest opłata skarbowa od sprzedaży nieruchomości położonej na Malcie lub udziałów w spółkach posiadających siedzibę na Malcie. Obywatele państw trzecich, posiadający pozwolenie na stałe osiedlenie się na Malcie, podlegają wyłącznie podatkowi od wpłaconych przychodów wyłącznie od dochodu z wyłączeniem kapitału. Oznacza to, że jeżeli obcokrajowiec, będący Maltańskim rezydentem nie uzyskuje innych przychodów na Malcie, jego obciążenie podatkowe wyniesie jedynie 4.192 €.
Rezydencję podatkową na Malcie może uzyskać każdy, kto złoży w terminie 3 miesięcy od przyjazdu na Maltę odpowiedni wniosek i spełni wszystkie wymogi wskazane przepisami, bądź gdy zostanie zatrudniony na Wyspie. Warunkiem uzyskania rezydencji jest wykazanie posiadania majątku o wartości nie mniejszej niż 350,000 € oraz wynajęcie lub zakup mieszkania na Wyspie, przy czym minimalna stawka czynszu za mieszkanie wynosi 4.150 €.
Polski rezydent, który chciałby zmienić rezydencję powinien przenieść miejsce zamieszkania, tzw. „centrum interesów życiowych” z Polski za granicę i w związku z tym wyrejestrować się jako podatnik podatku dochodowego w Polsce. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dalej „uPIT”, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Stosownie do art. 3 ust. 1a uPIT, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Zgodnie z art. 4a uPIT, art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska.
Między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r. (Dz.U. z 1995 Nr 49, poz. 256 z pózn. zm.), dalej „umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania”.
Artykuł 4 Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania stanowi:
1. W rozumieniu niniejszej umowy określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Określenie to nie obejmuje żadnej osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie w zakresie dochodu osiąganego ze źródeł położonych tylko w tym Państwie.
2. Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obydwu Umawiających się Państwach to jej status będzie określony według następujących zasad:
a) osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ona silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
b) jeżeli nie można ustalić, w którym Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
c) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;
d) jeżeli jest ona obywatelem obydwu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia.
Problem z interpretacją polskich przepisów dotyczących ustalania ograniczonego i nieograniczonego obowiązku podatkowego został także dostrzeżony w czasie prac nad nowelizacją ustawy o PIT. W uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej czytamy: „W art. 1 pkt 2 lit. b projektu dodaje ust. 1a w art. 3 ustawy, którego celem jest zdefiniowanie miejsca zamieszkania podatnika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W chwili obecnej interpretacja tego pojęcia oparta jest na koncepcji miejsca zamieszkania zawartej w Kodeksie cywilnym, co wywołuje wiele problemów praktycznych zarówno dla organów podatkowych, jak i dla podatników”.
Powyższy wariant jest ciekawym rozwiązaniem dla osób zdecydowanych wieść życie obywateli świata, nie związanych wyłącznie z Polską. Niewątpliwie może on być szczególnie interesujący osób zamożnych osiągających wysokie przychody, lub dla tych, których źródła zarobków niekoniecznie muszą wiązać się z konkretnym miejscem podejmowania czynności - autorów, wynalazców, konsultantów, informatyków.
Maria Jaskólska
aplikant adwokacki