W 2011 roku urlop ojcowski wynosi jeden tydzień, przy czym przez tydzień należy rozumieć 7 dni kalendarzowych, co oznacza, iż jednorazowo udziela się urlopu na 7 kolejnych dni kalendarzowych i de facto maksymalnie na pięć dni roboczych. Przepisy nie przewidują dzielenia urlopu ojcowskiego na części i nie ma możliwości, aby pracownik wykorzystał np. 2 dni urlopu, a w innym terminie 5 dni.
Urlop może być udzielony nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia.
Korzystanie z tego urlopu jest dobrowolne. Tata sam może zadecydować czy chce urlop ojcowski wykorzystać, czy też nie. Pracodawca ma natomiast obowiązek urlopu ojcowskiego udzielić.
Podstawą udzielenia urlopu jest wniosek pracownika-ojca składany w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu.
Wymiar urlopu ojcowskiego jest niezależny od ilości urodzonych w trakcie porodu dzieci, tak jak ma to miejsce w przepisach o wymiarze urlopu macierzyńskiego. Jeżeli matka urodzi dwoje lub więcej dzieci, ojcu przysługuje tydzień urlopu.
Tata-pracownik może skorzystać u urlopu ojcowskiego również wtedy, gdy mama jest bezrobotna i nie ma prawa do urlopu macierzyńskiego.
Z takiego urlopu mogą również korzystać ojcowie adopcyjni. Przepisy kodeksu pracy pozwalają wziąć im urlop ojcowski w okresie roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia o adopcji dziecka - nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia (lub do 10. roku życia w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego).
W okresie korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz z urlopu ojcowskiego pracownicy chronieni są przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę na zasadach określonych w art. 177 Kodeksu pracy.
Za czas urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach i warunkach określonych w ustawie z dnia z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Od stycznia 2012 roku wymiar urlopu będzie wynosił dwa tygodnie(14 kolejnych dni kalendarzowych). Pracownik - ojciec, który będzie korzystał z urlopu ojcowskiego w dniu 1 stycznia 2012 r. w wymiarze 1 tygodnia ma prawo do pozostałej części urlopu, tj. dodatkowego tygodnia. Pozostała część urlopu będzie udzielana bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu w dotychczasowym wymiarze, na pisemny wniosek pracownika, złożony w terminie nie krótszym niż 3 dni przed rozpoczęciem korzystania z pozostałej części urlopu.
Maria Tryczyńska, ekspert Vattax