Czy istnieje możliwość wprowadzenia w koszty otrzymanej faktury VAT o stawce obniżonej – np. 3% za jazdę taksówką – w przypadku gdy nie wpisano na niej symbolu PKWiU? Czy wówczas istnieje możliwość odliczenia podatku VAT? Jak należy postąpić, gdy wystawca faktury podał stawkę VAT, ale pomylił się i źle ten podatek obliczył (różnice kilku groszy lub większe)?
RADA
Opisana w pytaniu faktura jest dokumentem uprawniającym do odliczenia wykazanego w niej podatku i zaliczenia wydatków do kosztów (przy spełnieniu pozostałych wymaganych przepisami warunków). Brak na fakturze odpowiedniego symbolu PKWiU świadczonej usługi zaliczane jest do błędów mniejszej wagi, które nie pozbawiają prawa do odliczenia podatku. Firma ma prawo zwrócić się do wystawcy faktury o skorygowanie jej poprzez wystawienie faktury korygującej i podanie prawidłowej kwoty VAT.
UZASADNIENIE
W obecnym stanie prawnym podmioty świadczące usługi taksówek osobowych mogą korzystać ze specjalnych form opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Możliwość taką określa przepis art. 114 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Na podstawie tej regulacji podatnik świadczący usługi taksówek osobowych - PKWiU 60.22.11-00.00 - może wybrać opodatkowanie usług w formie ryczałtu według stawki 3%, bez możliwości odliczania podatku naliczonego. Niezależnie od tego można również rozliczać VAT na zasadach ogólnych. W takim przypadku usługi taksówkowe oraz wynajmowania samochodów osobowych z kierowcą podlegają opodatkowaniu stawką 7% na podstawie art. 41 ustawy (zał. nr 3 do ustawy, poz. 143). Wówczas zachowuje się prawo do odliczania podatku naliczonego.
ZAPAMIĘTAJ!
Podmioty świadczące usługi taksówek osobowych, które wybrały opodatkowanie swoich dochodów w formie ryczałtu według 3% stawki, nie mają prawa do odliczania podatku naliczonego. Natomiast podmiotom, które stosują zasady ogólne, czyli opodatkowanie według 7% stawki, prawo takie przysługuje.
Podatnicy dokonujący dostawy towarów lub świadczenia usług objętych stawkami niższymi niż stawka VAT 22% oraz dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku zobowiązani są podawać na fakturze, oprócz innych danych określonych przepisem § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie faktur, również odpowiedni symbol towaru lub usługi, określony w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) lub Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB). Jeżeli przepisy ustawy lub aktów wykonawczych nie powołują tego symbolu, należy podać przepis (ustawy lub przepisów wykonawczych) uprawniający do stosowania zwolnienia lub obniżonej stawki opodatkowania.
Przy określaniu kwot w fakturze zasadą jest zaokrąglanie wykazanych w niej kwot do pełnych groszy. Dokonuje się tego w następujący sposób: końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.
Przykład
Jeżeli z przemnożenia ceny za 1 przejechany kilometr przez ilość przejechanych kilometrów wyjdzie wartość usługi netto w wysokości np. 25,5444 i kwota podatku według stawki 3% - 0,7663 zł, w fakturze należy wielkości te zaokrąglić odpowiednio do kwot 25,54 zł i 0,77 zł.
Nie jest w zasadzie zrozumiałe, dlaczego na fakturze istnieją groszowe różnice podanych wartości, skoro dotyczy ona jednej pozycji (jednej usługi). Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy na fakturze występuje wiele pozycji, np. różnorodnych towarów; wówczas z wyniku zaokrągleń w poszczególnych pozycjach może wyniknąć różnica z sumowania tych pozycji w stosunku do przeliczenia ostatecznej wartości netto towarów lub usług przez stawkę podatku. Jednak takie niewielkie różnice groszowe są dopuszczalne i nie rodzą one żadnych skutków dla nabywcy.
W zasadzie, jeżeli nastąpiła płatność za nabyte towary i usługi, nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku według kwot wskazanych na fakturze. Istotne jest natomiast, aby wykazana została właściwa stawka dla danej usługi (lub towaru), według której została ona opodatkowana. Wykazana stawka 3% dla usług taksówkowych jest prawidłowa.
Jak wynika z art. 108 ustawy, jeżeli osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę VAT, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego, jest zobowiązana do jego zapłaty. Nabywca usługi lub towaru na podstawie art. 86 uprawniony jest do odliczenia od podatku należnego kwoty podatku naliczonego, wykazanej w otrzymanej fakturze z tytułu nabycia towarów lub usług.
Zatem w przedstawionej sytuacji należy uznać, że jeżeli różnice w wyliczeniu wartości podatku VAT na fakturze są groszowe, nabywca może z takiej faktury dokonać odliczenia bez narażania się na konsekwencje. Może również zwrócić się do wystawcy faktury o ich skorygowanie w formie faktury korygującej. Taką możliwość przewidują regulacje § 16 i 17 rozporządzenia, ale moim zdaniem w przedstawionej sytuacji nie jest to konieczne.
Podobnie ma się rzecz w brakiem wykazania na fakturze symbolu PKWiU dla świadczonych usług taksówkowych, opodatkowanych stawką niższą niż 22%, dla których wymagane jest podanie tego symbolu w fakturze. Wprawdzie jest to niespełnienie wymaganego warunku przez świadczącego usługę, ale przepisy nie przewidują za tego rodzaju braki skutków dla nabywcy, w postaci np. utraty prawa do odliczenia wykazanego w takiej fakturze podatku. Żaden z przepisów ustawy ani rozporządzeń wykonawczych nie zakazuje odliczenia podatku przy niedopełnieniu należytych obowiązków przez sprzedawcę w przedstawionym zakresie. Oczywiście braki te sprzedawca może również uzupełnić w formie faktury korygującej. Należą one jednak do tzw. błędów małej wagi i nie pozbawiają nabywcy prawa do odliczenia podatku.
• art. 86 ust. 1, art. 88, art. 108, art. 114 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• § 9, § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 95, poz. 798
Mariusz Darecki
specjalista w zakresie VAT