Ustawa o rachunkowości w art. 3 ust. 1 pkt 12 aktywa definiuje jako kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Z definicji tej wynika, że nie trzeba być właścicielem składnika majątku, aby zaliczyć go do aktywów. Prawo do amortyzowania wiąże się nierozerwalnie z koniecznością zaliczenia składnika majątku do aktywów. Możliwość taka istnieje po spełnieniu łącznie dwóch warunków:
- jednostka prowadzi samodzielnie księgi rachunkowe i sporządza sprawozdanie finansowe,
- dysponent wyższego stopnia przekazał do dyspozycji jednostki składnik majątku trwałego (w tym nieruchomości).
Ewidencji księgowej amortyzacji i umorzenia dokonuje się miesięcznie, kwartalnie lub rocznie, obciążając konto kosztów Amortyzacja i uznając jednocześnie konto Umorzenie środków trwałych. Ewidencja analityczna do konta Umorzenie powinna zapewnić przynajmniej podział umorzenia na poszczególne składniki środków trwałych występujące w bilansie. W przypadku amortyzacji nieruchomości budynkowych konieczne jest prowadzenie konta analitycznego Umorzenie budynków i budowli.
Radzimy!
W związku z możliwymi rozbieżnościami między kwotą amortyzacji wyznaczoną dla celów podatkowych i bilansowych pomocny jest podział analityczny konta Amortyzacja na konta służące ewidencji amortyzacji stanowiącej koszty uzyskania przychodu i niestanowiącej kosztów uzyskania przychodu.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Reasumując:
Ewidencji księgowej amortyzacji i umorzenia dokonuje się miesięcznie, kwartalnie lub rocznie, obciążając konto kosztów Amortyzacja i uznając jednocześnie konto Umorzenie środków trwałych. W przypadku amortyzacji nieruchomości budynkowych konieczne jest prowadzenie konta analitycznego Umorzenie budynków i budowli.
Podstawy prawne:
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589d
dr Aleksander Zawadzki