Tego rodzaju wydatki należy uznać za związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorców i za pozostające w co najmniej pośrednim związku z osiąganymi przez te spółki przychodami.
Wśród organów podatkowych panowało dosyć restrykcyjne stanowisko odnośnie do możliwości zaliczenia wydatków na emisję akcji do kosztów uzyskania przychodu, a w konsekwencji do możliwości odliczenia VAT naliczonego. Organy podatkowe wskazywały przede wszystkim, że podwyższenie kapitału zakładowego nie skutkuje powstaniem bezpośredniego źródła przychodu dla spółek, a emisja akcji nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
Jeszcze w niedawno wydanej interpretacji z 3 grudnia 2007 r. (nr ILPP1/443-196/07-2/MT) dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu odmówił podatnikowi możliwości odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z emisją akcji powołując się na interpretację urzędu skarbowego odmawiającego temu samemu podatnikowi możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodu. Negatywne stanowisko w zakresie możliwości odliczenia VAT naliczonego zajmował również przykładowo Urząd Skarbowy Warszawa-Ursynów w interpretacji z 14 lutego 2007 r. (nr 1438/443/359-168/2006/ 2007/AS) czy też dyrektor Izby Skarbowej w Lublinie w interpretacji z 21 czerwca 2005 r. (nr PP2/4407-89/05/I).
Jednak zdaniem sądów administracyjnych tego rodzaju stanowisko organów podatkowych jest nieprawidłowe. Zgodnie z wyrokiem WSA z 15 listopada 2007 r. (sygn. akt I S.A./Gd 753/2007) podatnicy mają bowiem możliwość zaliczenia wydatków związanych z emisją akcji do kosztów uzyskania przychodu oraz do odliczenia VAT naliczonego. W wyroku tym WSA wskazał, że podniesienie kapitału zakładowego ma pośredni związek z osiąganym przez podatnika przychodem, ponieważ przychodami, z którymi wiążą się poniesione w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego, nie są kwoty przekazane na ten kapitał, lecz przychody uzyskiwane z działalności gospodarczej finansowanej tym kapitałem. Dodatkowo, w cytowanym wyroku WSA powołał się na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a w szczególności na wyrok ETS z 26 maja 2005 r. w sprawie Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz (C-465/03) w celu uzasadnienia możliwości odliczenia całości podatku naliczonego od wydatków związanych z emisją akcji. Jak bowiem wskazał WSA, koszty uzyskanych świadczeń stanowią bowiem część kosztów ogólnych danej spółki, a w konsekwencji stanowią element cenotwórczy jej towarów, ponieważ świadczenia pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością gospodarczą.
Co należy podkreślić, w cytowanym wyroku WSA wypowiedział się za szerokim rozumieniem związku kosztu z przychodem, na co mogą powoływać się podatnicy w ewentualnych sporach z organami podatkowymi odnośnie do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu ogólnych wydatków związanych z funkcjonowaniem spółki kapitałowej.
Tomasz Rysiak, prawnik z kancelarii Magnusson
(EM)