Rozpatrując sposób poprawy błędu w księgach rachunkowych, należy w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę termin, kiedy błąd został ujawniony. Analizując postawione pytanie zakładamy, że sprawozdanie finansowego za rok 2007 zostało zatwierdzone, a uzgodnienie sald z kontrahentem zostało dokonane pod koniec 2008 roku. W takim przypadku na sposób korekty błędu wpływa jego znaczenie.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości jednostki zobowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Istotność, a co za tym idzie, klasyfikacja błędów, powinna zostać ujęta w polityce rachunkowości. Na podstawie określonych, ogólnie przyjętych, progów spółka decyduje, czy dany błąd wpływa na zatwierdzone sprawozdanie finansowe w sposób powodujący zniekształcenie sytuacji majątkowo-finansowej.
W pierwszym przypadku, a więc małego znaczenia błędu, zgodnie z art. 54 ust. 2, korektę należy ująć w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym spółka tę informacje otrzymała. Dla analizowanej sytuacji będzie to rok 2008. Jeżeli natomiast, zgodnie z art. 54 ust. 3, w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania określone w art. 4 ust. 1, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje w pozycji zysk (strata) z lat ubiegłych.
Inny sposób korekty błędu o dużym znaczeniu mógłby zniekształcić wynik finansowy jednostki oraz wpłynąć na błędne wnioski użytkowników sprawozdania finansowego. Należy również dokonać analizy wpływu korekty na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.
PIOTR KĘSKA
kierownik zespołu w Departamencie Audytu Europejskiego Centrum Audytu
AP
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).