W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!
- Czym jest KSeF i dlaczego ma znaczenie?
- Jaki jest harmonogram obowiązkowego KSeF?
- Kiedy KSeF? Wyjątki i odroczenia
- Kto nie uniknie obowiązkowego KSeF?
- Przejściowe ułatwienia dla przedsiębiorców
- Przykładowe scenariusze KSeF
- KSeF obowiązkowy dla większości, dlatego przygotowania warto zacząć już dziś
Czym jest KSeF i dlaczego ma znaczenie?
KSeF to państwowa platforma, która umożliwia wystawianie i odbieranie faktur w formie ustrukturyzowanej. Dzięki niej proces fakturowania staje się prostszy, a błędy w dokumentach są ograniczone. Jak podkreśla strona rządowa: „KSeF umożliwia centralizację procesów fakturowania oraz nadzór nad jakością danych fakturowych, co przyczynia się do lepszej kontroli rozliczeń podatku VAT”.
System pomaga też w szybszej identyfikacji nieprawidłowości przez organy podatkowe i daje przedsiębiorcom pewność, że ich dokumenty są zgodne z prawem. To szczególnie istotne dla małych firm, które wcześniej mogły korzystać z różnorodnych formatów faktur elektronicznych lub papierowych.
Jaki jest harmonogram obowiązkowego KSeF?
Obowiązek korzystania z KSeF wchodzi w życie etapami. Duzi podatnicy, których sprzedaż brutto w 2024 roku przekroczyła 200 milionów złotych, rozpoczną korzystanie z platformy najwcześniej, czyli już od 1 lutego 2026 roku.
Dla pozostałych przedsiębiorców obowiązek zacznie działać od 1 kwietnia 2026 roku, chyba że kwalifikują się jako „wykluczeni cyfrowo”. Najmniejsi przedsiębiorcy mają odroczenie do 1 stycznia 2027 roku. Jak wyjaśnia resort finansów: „dla pozostałych przedsiębiorców, z wyjątkiem najmniejszych podatników „wykluczonych cyfrowo”, których transakcje obejmują niewielkie kwoty (do 450 zł dla pojedynczej faktury i do łącznej wartości sprzedaży do 10 tys. zł miesięcznie) i którzy będą objęci tym obowiązkiem od 1 stycznia 2027 r.”
Kiedy KSeF? Wyjątki i odroczenia
Okazuje się więc, że nie wszyscy przedsiębiorcy muszą korzystać z KSeF od razu. Jak już zostało wskazane, najmniejsi podatnicy, tzw. „wykluczeni cyfrowo”, mają obowiązek przesunięty do początku 2027 roku. Kryteria obejmują wartość pojedynczej faktury do 450 zł oraz miesięczną sprzedaż do 10 000 zł. To daje mikroprzedsiębiorcom czas na przygotowanie systemów i przeszkolenie pracowników.
Faktury VAT RR dokumentujące nabycie produktów rolnych od rolników ryczałtowych również są zwolnione z obowiązku korzystania z KSeF. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów: „Od 1 kwietnia 2026 r. wprowadzona zostanie możliwość wystawiania w KSeF faktur VAT RR i VAT RR KOREKTA dokumentujących nabycie produktów rolnych od rolników ryczałtowych. Wystawianie tych dokumentów przy użyciu KSeF nie będzie obowiązkowe. Jeżeli jednak rolnik ryczałtowy wskaże w KSeF nabywcę produktów rolnych jako uprawnionego do wystawiania faktur VAT RR i faktur VAT RR KOREKTA przy użyciu tego systemu, to do czasu odwołania tego wskazania nabywca będzie obowiązany wystawiać te faktury w KSeF. Dla faktur VAT RR i faktur VAT RR KOREKTA przewidziana jest odrębna struktura logiczna FA_RR(1).”
Również faktury na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej mogą być wystawiane poza systemem, choć przedsiębiorcy mogą korzystać z KSeF dobrowolnie. Zwolnienia obejmują też podatników bez siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce oraz transakcje objęte procedurami szczególnymi, jak OSS, IOSS czy międzynarodowy przewóz okazjonalny.
Ministerstwo Finansów informuje: Pierwsza grupa wyłączeń z obowiązku wystawiania faktur w KSeF wynika ze statusu stron transakcji. Wyłączeniem objęte będzie wystawianie faktur:
- przez podatników, którzy nie posiadają siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski,
- przez podatników, którzy nie posiadają siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju, ale posiadają stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności nie uczestniczy w dostawie towarów lub świadczeniu usług, dla których wystawiono fakturę,
- na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.
Drugą grupę stanowią wyłączenia dotyczące konkretnych rodzajów transakcji. Są to przypadki wystawiania faktur przez podatników korzystających z następujących procedur szczególnych tj.:
- procedura OSS nieunijna,
- procedura importu IOSS,
- procedura świadczenia usług międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób.
Trzecią grupę wyłączeń z KSeF stanowią czynności wymienione w rozporządzeniu wykonawczym, w tym między innymi:
- świadczenie usług przejazdu autostradą płatną, udokumentowane fakturami w formie biletu jednorazowego,
- świadczenie usług udokumentowane fakturą w formie biletu za przejazd kolejami, taborem samochodowym, środkami transportu morskiego i lotniczego,
- świadczenie usług zwolnionych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7, 37–41 ustawy o podatku od towarów i usług, udokumentowane fakturami lub innymi dowodami,
- dostawa towarów i świadczenie usług udokumentowane w ramach procedury samofakturowania, jeżeli:
- nabywca nie jest zidentyfikowany na potrzeby tej czynności za pomocą polskiego NIP
- sprzedawca nie jest zidentyfikowany na potrzeby tej czynności za pomocą polskiego NIP.
Czwartą grupę stanowią wyłączenia z KSeF obowiązujące w okresie przejściowym:
- do końca 2026 r. podatnicy obowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych będą mogli wystawiać faktury elektroniczne lub faktury w postaci papierowej, jeżeli łączna wartość sprzedaży (wraz z podatkiem) udokumentowana tymi fakturami wystawionymi w danym miesiącu będzie mniejsza lub równa 10 000 zł,
- do końca 2026 r. podatnicy obowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych będą mogli wystawiać faktury elektroniczne lub faktury w postaci papierowej przy zastosowaniu kas rejestrujących i paragony fiskalne uznane za faktury (do 450 zł).
Kto nie uniknie obowiązkowego KSeF?
Duże firmy, których obrót w 2024 roku przekroczył 200 mln zł, nie mogą uniknąć obowiązku i muszą korzystać z KSeF od 1 lutego 2026 roku. Pozostali przedsiębiorcy, którzy nie spełniają kryteriów „wykluczonych cyfrowo”, dołączą do systemu od 1 kwietnia 2026 roku.
Niedopełnienie obowiązku może skutkować konsekwencjami administracyjnymi, dlatego przedsiębiorcy powinni już teraz przygotować systemy księgowe i procedury wewnętrzne. Wdrożenie KSeF wymaga odpowiedniego oprogramowania, przeszkolenia pracowników oraz zmiany procedur rozliczeń, aby uniknąć błędów po wprowadzeniu obowiązku.
Przejściowe ułatwienia dla przedsiębiorców
Rząd przewidział okres przejściowy, w którym przedsiębiorcy mają większą elastyczność. Do końca 2026 roku - jak już pisaliśmy powyżej - najmniejsi podatnicy mogą wystawiać faktury papierowe lub elektroniczne poza KSeF, jeśli miesięczna sprzedaż nie przekracza 10 000 zł. Możliwe jest również stosowanie faktur papierowych i paragonów z NIP w przypadku korzystania z kas rejestrujących.
Dodatkowo, w pierwszych miesiącach obowiązku, od początku wdrożenia do końca lipca 2026 roku, jak czytamy na stronie Ministerstwa Finansów: „nie będzie kar za błędy związane z fakturowaniem za pośrednictwem KSeF”. To daje przedsiębiorcom czas na pełne wdrożenie systemu i adaptację procedur bez ryzyka natychmiastowych kar.
Zostały wypracowane rozwiązania, które wychodzą naprzeciw zasadniczym oczekiwaniom przedsiębiorców dotyczących wystawiania faktur w KSeF. Dlatego do końca 2026 roku:
- będzie utrzymana możliwość wystawiania faktur z kas rejestrujących,
- nie będzie kar za błędy związane z fakturowaniem za pośrednictwem KSeF,
- nie będzie obowiązku podawania numeru KSeF w płatnościach za e-faktury (również tych wykonanych w mechanizmie podzielonej płatności (MPP)).
Przykładowe scenariusze KSeF
W praktyce sytuacja wygląda następująco:
- Duża firma z obrotem 250 mln zł musi korzystać z KSeF od 1 lutego 2026 roku.
- Firma średniej wielkości z obrotem poniżej 200 mln zł dołącza od 1 kwietnia 2026 roku.
- Mikroprzedsiębiorcy o niskiej sprzedaży, gdzie pojedyncza faktura nie przekracza 450 zł, a miesięczna sprzedaż nie przekracza 10 000 zł, objęci są obowiązkiem dopiero od 1 stycznia 2027 roku.
Również rolnicy korzystający z faktur VAT RR mogą korzystać z systemu dobrowolnie od 1 kwietnia 2026 roku. W przypadku sprzedaży na rzecz osób prywatnych nieprowadzących działalności gospodarczej faktury mogą być wystawiane poza systemem, co daje większą elastyczność.
KSeF obowiązkowy dla większości, dlatego przygotowania warto zacząć już dziś
Obowiązek korzystania z KSeF od 2026 roku obejmuje zatem zdecydowaną większość przedsiębiorców. Duże firmy z wysokim obrotem nie unikną przepisów. Małe i średnie przedsiębiorstwa mają odroczenie zależnie od sprzedaży i statusu „wykluczonych cyfrowo”. Mikroprzedsiębiorcy i rolnicy z fakturami VAT RR mają dodatkowy czas, a sprzedaż na rzecz osób prywatnych może odbywać się poza systemem.
Warto już teraz przygotować systemy księgowe, wdrożyć procedury i przeszkolić pracowników. Dzięki temu w 2026 roku przedsiębiorcy unikną problemów z administracją podatkową i sprawnie przejdą na nowe standardy fakturowania.