Jak rynki finansowe reagowały na zmieniający się krajobraz globalnej geopolityki na przestrzeni ostatnich dekad? Jak zaostrzenie konfliktu między Izraelem a Hamasem wpłynie na europejskie indeksy?
Jak reaguje giełda na wydarzenia geopolityczne
Ponad miesiąc po ataku Hamasu na Izrael wciąż nie milkną pytania, jaki wpływ te wydarzenia będą miały na długookresowy stan światowych gospodarek, zwłaszcza europejskich, które od lat mocno intensyfikują swoją obecność na Bliskim Wschodzie. Pomimo że historia pokazuje, że w ciągu ostatnich 40 lat europejskie indeksy wykazywały krótkoterminowe spadki notowań w dniu rozpoczęcia różnych wydarzeń geopolitycznych (wojny, operacje wojskowe, akty terrorystyczne itp.) to niedługo po tym, tendencja w większości przypadków odwracała się, a indeksy wracały do wzrostów. Dane zebrane przez analityków Freedom Finance Europe z niemieckiej giełdy DAX (Frankfurt Stock Exchange) potwierdzają obserwowaną od lat tendencję w Europie:
W dniu wydarzenia | 1-tydzień | 1-miesiąc | 3-miesiąc | 6-miesiąc | |
| Inwazja na Grenadę, październik 1983 r. | 0,84 | -1,37 | -1,72 | 5,60 | 0,99 |
| Amerykańskie bombardowania Libii, kwiecień 1986 r. | -1,32 | 0,55 | -10,74 | -13,39 | -7,52 |
| Inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę, grudzień 1989 r. | 1,67 | 5,76 | 5,88 | 13,96 | 10,42 |
| Agresja Iraku na Kuwejt, sierpień 1990 r. | -1,24 | -6,08 | -12,83 | -23,30 | -24,03 |
| Wybuch wojny w Zatoce Perskiej, sierpień 1991 r. | -0,22 | 2,73 | 15,76 | 21,22 | 22,90 |
| Zamach na World Trade Center, luty 1993 r. | 1,53 | -0,09 | -1,37 | -2,96 | 13,08 |
| Zamach terrorystyczny w Oklahoma City, kwiecień 1995 r. | -0,55 | 4,35 | 6,20 | 12,34 | 13,05 |
| Zamachy na ambasady USA w Afryce, sierpień 1998 r. | 1,15 | -2,39 | -13,63 | -13,79 | -8,97 |
| Operacja Allied Force w Federalnej Republice Jugosławii, marzec 1999 r. | -2,74 | 2,18 | 8,69 | 14,40 | 9,59 |
| Atak terrorystyczny na USS Cole, październik 2000 r. | -1,47 | 2,38 | 5,98 | -2,25 | -7,16 |
| Zamach z 11 września, 2001 r. | -8,49 | -1,84 | 10,41 | 19,92 | 23,45 |
| Wybuch wojny w Afganistanie, październik 2001 r. | 0,17 | 1,19 | 8,13 | 18,32 | 15,24 |
| Rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ upoważniająca do użycia siły przeciwko Irakowi, luty 2003 r. | -2,93 | -0,84 | 0,31 | 9,78 | 36,12 |
| Zamachy w Madrycie, marzec 2004 r. | -3,46 | -1,99 | 2,78 | 2,38 | -1,38 |
| Zamachy w Londynie, lipiec 2005 r. | -1,85 | 3,73 | 6,56 | 11,90 | 21,77 |
| II wojna libańska, lipiec 2006 r. | 0,39 | -1,75 | -0,17 | 8,51 | 16,47 |
| Rozpoczęcie konfliktu w Ukrainie, marzec 2014 r. | -3,44 | -1,00 | 2,83 | 6,24 | 1,28 |
| Wybuch wojny w Ukrainie, luty 2022 r. | -3,96 | -2,52 | 1,81 | -0,31 | -5,55 |
-1,44 | 0,17 | 1,94 | 4,92 | 7,21 |
"Krótkoterminowe spadki notowań na europejskich giełdach w odpowiedzi na wydarzenia geopolityczne są częstym zjawiskiem w historii rynków finansowych. Jednak istotne jest to, że europejskie indeksy zazwyczaj odzyskują swoją siłę w ciągu miesiąca od tych wydarzeń. To pokazuje, że rynki finansowe w Europie mają zdolność do adaptacji i odbudowy, co biorąc pod uwagę niepewne czasy może świadczyć o ich odporności na krótkoterminowe perturbacje i stanowić pozytywny sygnał dla inwestorów, którzy ufają stabilności gospodarek" - zauważa Olena Bondar, dyrektor polskiego biura Freedom Finance Europe.
W dniu wydarzenia | 1-tydzień | 1-miesiąc | 3-miesiąc | 6-miesiąc | |
| Atak rakietowy Iraku na Izrael, 17 stycznia 1991 r. | 6,9 | -2,8 | 8,2 | 14,8 | 14,4 |
| Intifada Al-Aksa, 27 września 2000 r. | 0,7 | 0,1 | 1,6 | -8,3 | -14,6 |
| Operacja “Płynny Ołów", 27 grudnia 2008 r. | 1,6 | 5,9 | -4,0 | -10,7 | 3,8 |
| Operacja "Filar Chmury", 13 listopada 2012 r. | 0,0 | 0,1 | 5,8 | 6,5 | 16,3 |
| Operacja "Niezniszczalna skała", 25 lipca 2014 r. | -1,5 | -4,5 | -3,2 | -6,2 | 10,4 |
| Operacja "Czarny pas", 12 listopada 2019 r. | 0,6 | -0,5 | -0,5 | 1,6 | -18,5 |
| Eskalacja kryzysu izraelsko-palestyńskiego, 6 maja 2021 r. | 0,2 | 0,0 | 3,3 | 3,3 | 5,5 |
| Operacja "Wstający świt", 5 sierpnia 2022 r. | -0,6 | 1,6 | -3,9 | -3,3 | 14,0 |
Czy jest obawa przed recesją?
"Konflikty wojenne naturalnie powodują obawy przed pojawieniem się gospodarczej recesji. Mimo wszystko, biorąc pod uwagę dane historyczne oraz fakt, że Izrael jest dopiero 25. największym partnerem handlowym UE, reprezentującym zaledwie 0,8% całkowitego handlu towarami UE w 2022 r., nie sądzimy, aby rzeczywisty wpływ konfliktu na europejską gospodarkę i europejskie firmy był znaczący" - dodaje Olena Bondar.
Według ekspertów, kluczowe potencjalne ryzyko dla Europy może pojawić się przy rozszerzeniu konfliktu na innych dużych graczy w regionie np. Iran. Dotyczy to przede wszystkim zakłóceń w dostawach ropy naftowej (np. w cieśninie Ormuz), które naturalnie prowadzą do wzrostu cen ropy. Powiązanym czynnikiem ryzyka jest także większa presja na Iran ze strony USA i UE, co może zmniejszyć produkcję ropy - od marca 2023 r. Iran zwiększył produkcję, według tradingeconomics.com, o 0,48 mln baryłek dziennie. W przypadku rozszerzenia konfliktu zbrojnego (przy braku ograniczeń w dostawach ropy) notowania ropy mogą mieć dodatkową geopolityczną premię cenową, co w krótkim okresie może wywierać presję wzrostową na europejską inflację. Z kolei wyższa inflacja i wyższe stopy procentowe są czynnikiem wrażliwości dla europejskich gospodarek.
"Nie spodziewamy się, aby konflikt na Bliskim Wschodzie miał długoterminowe konsekwencje dla rynku i nastrojów inwestorów w Europie. Jednak należy być przygotowanym, że w przypadku eskalacji konfliktu między Izraelem a sojusznikami Hamasu możemy zaobserwować krótkoterminową presję na sektorach takich jak produkty luksusowe, finanse, przemysł, technologia i materiały budowlane. Warto jednak zauważyć, że dotyczy to głównie krótkoterminowych fluktuacji, a nie długoterminowych zmian strukturalnych na rynku" - wskazuje Bondar.
Jak dodaje ekspertka, niepewna sytuacja geopolityczna na świecie kreuje także nowe trendy na rynkach inwestycyjnych w Europie. Dotyczy to m.in. wzrostu zainteresowania aktywami powszechnie uznawanymi za bezpieczne, w tym złotem, które zyskuje na popularności jako tradycyjne schronienie w warunkach niepewności politycznej. Również rosnąca skłonność do zwiększania udziału w obligacjach, zarówno krótko- jak i długoterminowych, stanowi reakcję na rozwijające się ryzyka geopolityczne oraz potencjalny spadek rentowności obligacji długoterminowych w obliczu wzrastających napięć.
Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl