Z zasad ogólnych wynika, że kobiety już po 60 roku życia, zaś mężczyźni po 65, mogą przejść na emeryturę. Po przekroczeniu tej bariery osoba, która pracowała ciężko całe życie, ma możliwość pobierania świadczenia emerytalnego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Tyle w teorii. Niestety w praktyce okazuje się, że otrzymywane przez emerytów środki nie są wystarczające na godne życie. Ponadto, wielu emerytów nie czuje się jeszcze na tyle zmęczonych, żeby zupełnie porzucać życie zawodowe. Nic więc dziwnego, że coraz większą grupę przedsiębiorców stanowią właśnie emeryci.
Zarejestrowanie działalności gospodarczej
Obecnie żeby zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą, wystarczy złożyć jeden wniosek o wpis – do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (w skrócie CEIDG). Taki wniosek obowiązuje wszystkie osoby fizyczne, które chcą rozpocząć swoją działalność gospodarczą, niezależnie od tego czy sprawa dotyczy emeryta, czy osoby młodej (byle była pełnoletnia).
Wniosek można złożyć w każdym urzędzie gminy, gdzie zostanie potwierdzona tożsamość składającego wniosek. Można również złożyć go w formie on-line, za pomocą podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego. Jeżeli wnioskodawca nie posiada takowych, może również wypełnić wniosek on-line bez logowania, wydrukować go lub zapamiętać jego numer - a następnie udać się do urzędu, gdzie urzędnik znajdzie wniosek w systemie i go zaakceptuje, sprawdzając jednocześnie dokument tożsamości.
Wniosek do CEIDG został wprowadzony w ramach tak zwanej reformy "jedno okienko". Umożliwia zarejestrowanie firmy w jednym miejscu - oznacza to że jest jednocześnie wnioskiem o REGON, zgłoszeniem do Urzędu Skarbowego oraz Zakładu ubezpieczeń Społecznych. Co ważne, wniosek nie podlega opłatom - CEIDG-1 jest bezpłatny.
Firmę może zarejestrować pełnomocnik, co będzie szczególnie przydatne, jeżeli emeryt chciałby skorzystać z pomocy swoich dzieci lub wnuków, które być może sprawniej korzystają z narzędzi elektronicznych.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Polecamy: INFORLEX Biznes
Obowiązkowe lub dobrowolne składki ZUS
Emeryt lub emerytka są w szczególnej sytuacji wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ posiadają już tytuł do emerytury. Są oni więc zwolnieni z obowiązku opłacania większości opłat ubezpieczenia społecznego – jeżeli chcą mogą to jednak dalej robić. Między innymi dlatego, obowiązkowe jest w takiej sytuacji złożenie odpowiedniego oświadczenia dla celów ZUS.
W związku z tym, ustawodawca przewidział dla emerytów możliwość wyboru: ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest dla nich dobrowolne, zaś obowiązkowe pozostaje wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne. Podstawę wyliczenia składki stanowić będzie zadeklarowana kwota – nie niższa niż 75 % przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Składka z założenia wynosi 9% podstawy, co w 2019 roku wynosi 342,32 zł.
Istnieją jednak sytuacje wyjątkowe, w których emeryt prowadzący działalność gospodarczą nie będzie musiał odprowadzać nawet podstawowej składki zdrowotnej. W sytuacji jeżeli jego świadczenie emerytalne (kwota brutto) nie przekroczy miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia, a dodatkowe przychody z działalności gospodarczej nie przekroczą miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury lub jeżeli opłacany jest podatek dochodowy w formie karty podatkowej, to możliwe są opcje zwolnienia z obowiązku opłacania składek nawet Ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzanej działalności gospodarczej.
Dodatkowo warto pamiętać, że w przypadku zatrudniania pracowników, pracodawca-emeryt również powinien pomyśleć o ich zgłoszeniu, albowiem sytuacja nowego pracodawcy-emeryta nie różni się niczym, od sytuacji innych pracodawców.
Limity i zobowiązania podatkowe
Sytuacja podatkowa osoby rozpoczynającej prowadzenie działalności gospodarczej jako emeryt, nie będzie różnić się zasadniczo od innych osób fizycznych rozpoczynających działalność gospodarczą. Dochody z działalności gospodarczej emeryci rozliczą w zeznaniu rocznym PIT-36, łącznie ze swoimi dochodami z tytułu emerytury. Jeżeli wybiorą natomiast liniową formę opodatkowania, rozliczą te dochody oddzielnie (jak inni przedsiębiorcy) - na PIT-36L.
Wiele osób zadaje pytanie: czy istnieją jakieś limity maksymalnie osiąganych dochodów z działalności gospodarczej na emeryturze, których przekroczenie mogłoby powodować zmniejszanie praw emerytów? Odpowiedź brzmi: nie, nie ma limitów. Z założenia emeryt może osiągać przychody dowolnej wysokości bez ograniczeń – w tej kwestii ustawodawca stara się doceniać przedsiębiorczych emerytów, a nie ich ganić. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki.
Wyjątek stanowią osoby, które miały możliwość skorzystania z tak zwanej wcześniejszej emerytury. Jeżeli wybrały taką opcję wsparcia ze strony Państwa, nie powinny jednocześnie zarabiać z dwóch tytułów – wcześniejszej emerytury oraz prowadzonej działalności gospodarczej. W sytuacji jeżeli ich dochody osiągną określoną wysokość, będą one zobowiązane do zmniejszania lub zawieszania pobierania emerytury. Z zasad ogólnych wynika, że:
- jeżeli dochód przekroczy 70 procent przeciętnego miesięcznego krajowego wynagrodzenia – to świadczenie emerytalne ulega odpowiedniemu zmniejszeniu;
- w przypadku gdy dochód przekroczy 130 procent przeciętnego miesięcznego krajowego wynagrodzenia – emerytura nie przysługuje wcale.