W przypadku uchybienia terminowi zawitemu, możliwe jest jego przywrócenie po wypełnieniu przez stronę ustawowych przesłanek.
Zgodnie z art. 168 k.p.c. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Przywrócenie nie jest dopuszczalne, jeżeli uchybienie terminu nie pociąga za sobą ujemnych dla strony skutków procesowych.
Przepis ten określa dwie przesłanki, są nimi brak winy strony w uchybieniu terminowi i powstanie w wyniku tego uchybienia ujemnych dla niej skutków procesowych.
100 pytań o samochód w firmie + CD
O braku winy strony przesądza zaistnienie niezależnej od strony przyczyny, która spowodowała uchybienie terminowi. Przyczyna taka zachodzi, gdy dokonanie czynności w ogóle było wykluczone, jak również w takich przypadkach, w których w danych okolicznościach nie można było oczekiwać od strony, by zachowała wskazany termin.
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r. o sygn. akt I UZ 1/14 brak winy w rozumieniu art. 168 § 1 k.p.c. podlega ocenie z uwzględnieniem obiektywnego miernika staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności konkretnej sprawy. Brak winy wraz z ujemnymi skutkami dla strony, muszą występować w danej sprawie łącznie a strona obowiązana jest je uprawdopodobnić.
Przywrócenie terminu następuje na wniosek strony. Zgodnie z art. 169 § 1 k.p.c. pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu tygodnia od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające wniosek. Wraz ze złożeniem pisma strona powinna dokonać uchybionej czynności procesowej. Wniosek o przywrócenie terminu powinien spełniać wymogi pisma procesowego, które wskazuje art. 126 k.p.c.
Wniesione do sądu pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wszczyna postępowanie dotyczące przywrócenia terminu do realizacji określonej czynności. Skutek ten następuje dopiero po równoczesnym, dokonaniu uchybionej czynności np. poprzez dołączenie do wniosku pismo procesowe zawierające środek zaskarżenia. Przyjmuje się, że niedopełnienie tego obowiązku stanowi brak formalny wniosku, który może być uzupełniony po wezwaniu przez sąd do uzupełnienia braków formalnych wniosku.
Po upływie roku od uchybionego terminu, jego przywrócenie jest dopuszczalne tylko w wypadkach wyjątkowych. Zatem niezawinione uchybienie terminowi nie uzasadnia jego przywrócenia, jeżeli minął rok od upływu uchybionego terminu, a rozpoznawany wypadek nie ma charakteru wyjątkowego.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Sąd wydaje postanowienie o przywróceniu terminu na posiedzeniu niejawnym. Spóźniony lub z mocy ustawy niedopuszczalny wniosek o przywrócenie terminu sąd odrzuca.
Klaudia Szkodzińska, aplikant radcowski
Łukasz Bernatowicz, radca prawny