Zdaniem organów podatkowych nie można wybrać zwolnienia w trakcie roku. Przed końcem roku organizacja powinna zatem podjąć decyzję, czy w 2011 r. chce korzystać ze zwolnienia i zrezygnować z rozliczania VAT.
Jakie limity będą obowiązywać w 2011 r.
Limit sprzedaży, który uprawnia do korzystania ze zwolnienia w 2011 r., zostanie podwyższony i będzie wynosił 150 000 zł (dotychczas 100 000 zł). Podmioty, które będą mogły korzystać ze zwolnienia w 2011 r., możemy podzielić na 2 grupy. Są to podatnicy, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w 2010 r. :
• kwoty 150 000 zł, ale przekroczyła 100 000 zł,
• kwoty 150 000 zł i również kwoty 100 000 zł.
Pierwsza grupa podatników będzie mogła korzystać ze zwolnienia pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 15 stycznia 2011 r.
Podatnicy rozpoczynający w 2010 r. wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT, u których łączna wartość sprzedaży - w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej - przekroczyła 100 000 zł, a nie przekroczyła 150 000 zł, również będą mogli skorzystać ze zwolnienia. Muszą złożyć do naczelnika urzędu skarbowego w terminie do 15 stycznia 2011 r. zawiadomienie o wyborze zwolnienia.
W tym przypadku nie ma zastosowania art. 113 ust. 11 ustawy z 11 marca 2011 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), który stanowi, że podatnik - jeśli utracił prawo do zwolnienia z podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia - może, nie wcześniej niż po upływie roku, licząc od końca roku, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie skorzystać ze zwolnienia.
PRZYKŁAD
Stowarzyszenie przekroczyło 12 września br. kwotę obrotu uprawniającą do zwolnienia (100 000 zł). Musiało się więc zarejestrować do VAT. Od początku 2011 r. postanowiło, że ponownie wybierze zwolnienie, gdyż obrót za 2010 r. nie przekroczył 150 000 zł. Musi tylko zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego do 15 stycznia br.
W 2011 r. ze zwolnienia nie będą mogły korzystać organizacje, które w 2010 r. dobrowolnie zrezygnowały ze zwolnienia.
INTERPRETACJE
Analogicznie należy rozpatrywać sytuację podatników, którzy zrezygnują ze zwolnienia podmiotowego w 2010 r., a którzy nie przekroczą limitu obrotu określonego na 2010 r. w kwocie 100 000 zł (lub jej proporcji w przypadku podatników, którzy rozpoczną w 2010 r. wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).
Podatnicy ci nie będą mogli przyspieszyć terminu powrotu do zwolnienia podmiotowego, co oznacza, że będą mogli skorzystać z tego zwolnienia zgodnie z ogólnymi zasadami dopiero po upływie roku, licząc od końca roku, w którym zrezygnowali ze zwolnienia, tj. dopiero od 1 stycznia 2012 r.
Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów z 29 stycznia 2010 r.
Druga grupa to podatnicy, u których obrót nie przekroczył 100 000 zł, a tym bardziej 150 000 zł. W tym przypadku również możemy wyróżnić 2 sytuacje:
1) podatnicy, którzy korzystają w 2010 r. ze zwolnienia i w następnym roku nadal chcą korzystać ze zwolnienia - w tym przypadku nie muszą składać żadnych zawiadomień,
2) podatnicy, którzy w 2009 r. lub wcześniej zrezygnowali z prawa do zwolnienia lub utracili do niego prawo - aby w 2011 r. korzystać ze zwolnienia będą musieli złożyć VAT-R lub jego aktualizację do 8 stycznia 2011 r.
W przypadku wyboru zwolnienia podmiotowego złożenie aktualizacji VAT-R jest obowiązkowe. Gdy podatnik wybiera zwolnienie od 1 stycznia, zawiadomienie powinien złożyć do 8 stycznia. Niezachowanie 7-dniowego terminu zawiadomienia urzędu nie pozbawia prawa do skorzystania ze zwolnienia.
INTERPRETACJE
Zgłoszenie tego faktu po terminie - 12 stycznia 2010 r. - stanowi jedynie spóźnione potwierdzenie wybrania zwolnienia od początku roku. Z uwagi na to, że Wnioskodawca i tak od początku roku zachowuje się jako podatnik zwolniony, czyli nie wystawia faktur VAT, nie składa deklaracji VAT i nie rozlicza podatku, to należy uznać, że wybrał na 2010 r. zwolnienie z podatku. Przewidziany bowiem termin w przepisie art. 96 ust. 12 jest jedynie terminem na poinformowanie właściwego organu podatkowego o skorzystaniu ze zwolnienia podmiotowego i jego uchybienie nie świadczy o niemożności skorzystania z tego zwolnienia. W związku z tym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należy uznać za prawidłowe.
Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 czerwca 2010 r. (sygn. IPPP2/443-173/10-2/IG).
Zwolnienie z VAT w tym przypadku przysługuje, gdy spełnione są następujące warunki:
• od końca roku, w którym podatnik zrezygnował lub utracił prawo do zwolnienia, musi upłynąć rok,
• wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w 2010 r. 100 000 zł.
Według organów podatkowych nie można w trakcie roku wybrać zwolnienia z VAT. Oznacza to, że podatnicy, którzy w 2009 r. lub wcześniej zrezygnowali, mogą wybrać zwolnienie od 1 stycznia 2011 r. Jeśli tego nie uczynili, będą mogli tego dokonać dopiero od 1 stycznia 2012 r.
INTERPRETACJE
Podkreślić w tym miejscu należy, że powrót do zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług możliwy jest wyłącznie od początku danego roku podatkowego, tj. od 1 stycznia, nie jest tym samym możliwy wybór zwolnienia od dowolnego miesiąca w danym roku podatkowym.
Reasumując, w świetle powyższych regulacji należy stwierdzić, że w związku z faktem, że w styczniu 2010 r. nadal była Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, nie może Pani skorzystać ponownie ze zwolnienia w tym roku. W takiej sytuacji, skorzystanie ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 11 ustawy będzie możliwe dopiero od 1 stycznia 2011 r., o ile zostaną spełnione wszystkie warunki uprawniające do skorzystania z takiego zwolnienia, wynikające z obowiązujących w tym zakresie przepisów.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 13 maja 2010 r. (sygn. ITPP2/443-158/10/RS).
Stanowisko zawarte w powyższej interpretacji jest błędne. Z art. 113 ust. 11 ustawy o VAT wynika tylko, że termin roku liczony jest od końca roku. Nie oznacza to natomiast, że w trakcie roku - gdy już minie wymagany okres - nie można zrezygnować ze zwolnienia.
PrzykładFundacja od 1 maja 2008 r. - z powodu osiągnięcia obrotu przekraczającego ustawowy limit - zarejestrowała się jako podatnik VAT czynny. W 2010 r. obrót nie przekroczył limitu 100 000 zł. Od 1 stycznia 2011 r. fundacja może więc wybrać zwolnienie. Zdaniem organów podatkowych, gdy nie zrobi tego od początku 2011 r., ponownie zwolnienie będzie mogła wybrać dopiero od 1 stycznia 2012 r.
Jak obliczyć, czy został przekroczony limit
Ustalając kwotę limitu, należy wliczać tylko wartość sprzedaży - czyli kwoty z tytułu: odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju, eksportu towarów oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Za sprzedaż nie uznajemy np. otrzymanych darowizn, dotacji, gdy nie wpływają na cenę sprzedawanych towarów czy świadczonych usług.
Ustalając limit, należy pamiętać, że podatnik do tego obrotu nie wlicza również:
• podatku od towarów i usług,
• odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku,
• towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji,
• sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez rolnika działalności rolniczej, a w przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia dla rolnika ryczałtowego, także działalności innej niż działalność rolnicza.
PRZYKŁAD
Stowarzyszenie jest podatnikiem VAT czynnym. W 2007 r. zrezygnowało ze zwolnienia. W 2010 r. uzyskało obrót w wysokości 320 000 zł, w tym:
wpłaty ze składek członkowskich - 120 000 zł,
darowizny pieniężne - 165 000 zł,
wpłaty z tytułu sprzedaży publikacji - 35 000 zł.
Mimo że obrót wyniósł 320 000 zł, stowarzyszenie będzie mogło korzystać ze zwolnienia. Ustalając limit uprawniający do korzystania ze zwolnienia, będzie brało tylko wartość sprzedaży z tytułu publikacji.
Podatnik nie może korzystać ze zwolnienia bez względu na wysokość obrotów, gdy wykonuje czynności wymienione w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, tj:
• dokonuje dostaw:
- wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali,
- towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 40.10.10) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,
- nowych środków transportu,
- terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę;
• świadczy usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie;
• nie ma siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju.
Ze zwolnienia mogą korzystać podatnicy, którzy dokonują importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca. Ale mimo że podatnik korzysta ze zwolnienia, będzie miał obowiązek rozliczenia VAT z tytułu tych transakcji.
Joanna Dmowska
Podstawa prawna:
- ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 107, poz. 679