Z powodu korekty błędu podstawowego za rok 2002 w pasywach bilansu fundacji za 2006 r. pojawiła się po raz pierwszy pozycja A.VII. „Strata z lat ubiegłych”. Czy stratę tę można przeksięgować na koszty okresu bieżącego na takiej samej zasadzie jak zysk za 2006 rok przeksięgowuje się na przychody roku 2007 r.? Nadmieniamy, że fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej, a jej jedyne przychody to otrzymane darowizny rzeczowe i pieniężne, zaś koszty to wyłącznie darowizny przekazane w ramach działalności statutowej. Chcielibyśmy ponadto zapytać, czy i w jaki sposób strata ta (powstała w wyniku korekty błędu podstawowego) wpłynie na kwoty wykazane w zeznaniu CIT-8 za 2006 rok?
W bilansie fundacji - również tych, które prowadzą działalność gospodarczą - nie wykazuje się zysku lub straty z lat ubiegłych. Działalność fundacji polega na uzyskaniu nadwyżki przychodów nad kosztami, żeby mogła ona jak najdłużej wykonywać swoje cele statutowe. Dlatego fundacje powstają w celu wykonania określonego zadania, a potem podlegają likwidacji lub podlegają likwidacji w razie wyczerpania środków finansowych.
Jeżeli fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej, powinna korzystać z wzorów formularzy do rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej. Zgodnie z tym rozporządzeniem w pasywach w pozycji A. wykazuje się:
I. Fundusz statutowy
II. Fundusz z aktualizacji wyceny
III. Wynik finansowy netto za rok obrotowy
1. Nadwyżka przychodów nad kosztami
2. Nadwyżka kosztów nad przychodami
W jednostkach gospodarczych w kapitałach własnych wykazuje się wartość aktywów netto, które należą do właścicieli. Wykazanie zysku lub straty z lat ubiegłych informuje o tym, o ile zwiększa się lub zmniejsza wartość tych kapitałów. Z powodu popełnianych błędów w latach ubiegłych ich wartość ulega korekcie. W przypadku dużych strat podlegają one pokryciu, np. z dopłat wspólników.
W fundacjach fundusze własne stanowią źródła finansowania działalności statutowej, w których często występująca nadwyżka kosztów nad przychodami doprowadzi do ubywania tego funduszu, a to z kolei powoduje, że nie może ona dalej wykonywać swoich celów statutowych.
Dlatego nawet jeżeli wykrywa się błędy popełnione w latach poprzednich, należy ich wartością obciążać koszty roku, w którym je wykryto, i starać się uzyskać tyle przychodów, żeby przynajmniej częściowo pokryć ubywające fundusze.
Nie każdy błąd podstawowy koniecznie musi być też błędem podatkowym. Jeżeli jednak dotyczy to kosztów podatkowych, należałoby te koszty skorygować.
Gyöngyvér Takáts
PODSTAWY PRAWNE:
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej - Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117