Zarówno przepisy ustawy o fundacjach, jak i Prawa o stowarzyszeniach dopuszczają prowadzenie działalności gospodarczej. Ograniczają one jednak swobodne dysponowanie zyskami z tej działalności. Wymagają, by dochód z działalności gospodarczej był przeznaczony tylko do realizacji celów statutowych. Ograniczenie to zakłada określone zasady zarówno w zakresie ewidencji kosztów i przychodów, jak i rozliczenia wyniku finansowego.
Każda fundacja czy stowarzyszenie, oprócz działalności statutowej, może podejmować również działalność gospodarczą.
Organizacje te działalność gospodarczą mogą prowadzić w celu pozyskiwania dodatkowych środków na prowadzenie działalności statutowej. W przypadku podjęcia działalności gospodarczej według ogólnych zasad stają się one przedsiębiorcami.
Oznacza to, że muszą stosować m.in. przepisy ustawy o rachunkowości.
Jak ustalić wynik finansowy za rok obrotowy?
Wynik finansowy za rok obrotowy ustala się za pośrednictwem konta 860 „Wynik finansowy”. W organizacjach prowadzących działalność gospodarczą ustala się wynik odrębnie na działalności statutowej i na działalności gospodarczej.
Na stronę debetową konta „Wynik finansowy” przeksięgowuje się wszystkie koszty poniesione w danym roku obrotowym. Na stronie kredytowej ewidencjonuje się przychody uzyskane zarówno z działalności statutowej, jak i działalności gospodarczej (tabela 1).
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Wyprowadzony w rachunku wyników wynik finansowy wykazuje się w bilansie na stronie pasywów w pozycji A.III (tabela 2).
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Przeksięgowanie wyniku finansowego
Po ustaleniu wyniku finansowego wynik ten podlega przeksięgowaniu z konta „Wynik finansowy”:
• jeżeli organizacja w roku obrotowym osiągnęła nadwyżkę przychodów nad kosztami - na konto „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”. Wykazane na tym koncie przychody zwiększają przychody następnego roku obrotowego,
• jeżeli w roku obrotowym poniesione koszty były wyższe od osiągniętych przychodów - na konto „Rozliczenie międzyokresowe kosztów”. Koszty te zwiększają koszty następnego roku obrotowego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.Reasumując:
• Wynik finansowy za rok obrotowy ustala się za pośrednictwem konta 860 „Wynik finansowy”.
• Wynik ustala się odrębnie na działalności statutowej i na działalności gospodarczej.
• Wynik na całokształcie działalności stanowi łączny wynik na działalności statutowej i gospodarczej.
• Nadwyżka przychodów nad kosztami zwiększa przychody następnego roku obrotowego, nadwyżka kosztów nad przychodami zwiększa koszty następnego roku obrotowego (nadwyżka przychodów nad kosztami może być przeznaczona na zwiększenie funduszu statutowego).
PODSTAWY PRAWNE:
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej - Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117
• ustawa z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach - Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398
• ustawa z 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach - Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 102, poz. 1055
GYÖNGYVÉR TAKÁTS