Nie, wpłata na rzecz organizacji wspierającej „adopcję na odległość” podlega odliczeniu w ramach 6% limitu przewidzianego dla darowizn. W uzasadnieniu powołam pismo urzędu skarbowego korzystne dla podatnika w identycznej dla Pana sprawie. Radzę się na nie powołać w sporze z urzędem.
„Adopcja na odległość” (lub „adopcja serca”) jest formą pomocy ubogim dzieciom mieszkającym najczęściej w krajach Trzeciego Świata. Zazwyczaj są to sieroty, wychowywane przez dalszą rodzinę lub obcych ludzi, którzy bez pomocy finansowej z Europy lub Ameryki nie byliby w stanie zapewnić im wykształcenia. Poprzez „adopcję na odległość” pomocy takiej udzielają zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Darczyńcy deklarują pomoc, podpisują umowę o przyjęciu pod opiekę dziecka lub dzieci. Opieka ma formę comiesięcznych opłat na kształcenie, jedzenie, odzież, lekarstwa i inne potrzeby dzieci. „Adopcja serca” obejmuje też dzieci pokrzywdzone przez los, które w inny sposób nie mogłyby otrzymać takiego wykształcenia: dzieci osób dotkniętych np. trądem, ofiary tsunami. Darczyńcy najczęściej nie mają bezpośredniego kontaktu z dziećmi, choć najczęściej istnieje możliwość nawiązania kontaktu korespondencyjnego. Odbywa się to wówczas za pośrednictwem organizacji, które organizują akcję „Adopcji serca”. W Polsce tą formą adopcji zajmują się zakony (księża pallotyni, salezjanie, siostry karmelitanki), Caritas, ruchy katolickie, stowarzyszenia.
Ten opis „adopcji na odległość” lub „adopcji serca” opracowałem za encyklopedią „Wikipedia”. Wynika to z tego, że w ostatnim czasie organy podatkowe dla definiowania tego typu adopcji wykorzystują właśnie ........ „Wikipedię”. Przykładem może być postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z 24 kwietnia 2007 r. Naczelnika Urzędu Skarbowego w Suwałkach (sygnatura US.XIII-415/10-1/25/07).
W programach tego typu polscy obywatele mogą pomagać dzieciom znanym sobie jedynie z imienia i nazwiska. Darczyńca poznaje zdjęcia dzieci, którym pomaga. Darczyńca i osoba wspierana zazwyczaj nigdy nie spotkają się ze sobą. Jak wspomniano, przystępując do programu adopcji, należy zadeklarować wpłaty najczęściej kilkudziesięciu złotych miesięcznie przez okres roku lub dwóch. W ten sposób pieniądze systematycznie trafiają na konto organizatora programu adopcji.
Przypomnijmy, że odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegają darowizny przekazane na cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego, obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele. Odliczeniu podlega równowartość dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu.
Nie odbiera prawa do odliczenia darowizn tego typu od podstawy opodatkowania fakt, że pieniądze służą poprawie sytuacji osób mieszkających poza granicami Polski. Istotne jest, aby zostały przekazane organizacji, na rzecz której darowizna daje prawo do takiego odliczenia.
Salezjański Ośrodek Misyjny (SOM), o którym wspomniał Pan w pytaniu, spełnia te warunki. W przypadku sporu z urzędem skarbowym, który zajmie odrębne stanowisko wobec takiej interpretacji przepisów, warto skorzystać z przywołanego już postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w Suwałkach. Naczelnik oceniał skutki dokonanej przez podatników wpłaty na rzecz Salezjańskiego Ośrodka Misyjnego w Warszawie tytułem „adopcji na odległość”: Mając na uwadze wyżej cytowane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że wpłata dokonana na rzecz misji prowadzonej przez Salezjański Ośrodek Misyjny jako „Adopcja na odległość” jest darowizną uprawniającą podatnika do odliczenia od podstawy opodatkowania przekazanej kwoty w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż 6% dochodu.
Tomasz Król
Podstawa prawna:
l ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219