rada
Można wykorzystać wszystkie środki zgromadzone w kapitale zapasowym na podwyższenie kapitału zakładowego. Zmiana umowy spółki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego nie stanowią, zdaniem organów podatkowych, kosztów uzyskania przychodów. Kwestia ta jest jednak problematyczna. Szczegóły przedstawiamy w uzasadnieniu.
uzasadnienie
Spółka z o.o. musi posiadać kapitał zakładowy. Tworzenie pozostałych kapitałów (zapasowego i rezerwowych) nie jest konieczne. Dlatego też można o dowolną kwotę podwyższyć kapitał zakładowy ze środków zapasowego. Jedynym ograniczeniem jest wysokość kapitału zapasowego. Inaczej jest w spółce akcyjnej. Kapitał zapasowy musi być utworzony. Przepisy regulujące funkcjonowanie tej spółki określają nawet minimalną wartość kapitału zapasowego. Jest to kwota stanowiąca 1/3 kapitału akcyjnego.
WAŻNE!
Kapitał zakładowy spółki z o.o. może być podwyższony o dowolną kwotę ze środków kapitału zapasowego.
Podwyższenie kapitału zakładowego skutkuje koniecznością zmiany umowy spółki. Czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podstawą opodatkowania jest wartość, o którą podwyższa się kapitał zakładowy. Stawka podatku wynosi 0,5% podstawy opodatkowania. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału i ciąży na spółce. Oznacza to, że spółka powinna wyliczyć podatek i wpłacić go do urzędu skarbowego oraz złożyć deklarację PCC.
Należy jeszcze rozważyć skutki podwyższenia w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wspólnikami spółki są osoby fizyczne, a kapitał, z którego środków podwyższa się kapitał zakładowy, był utworzony z zysku spółki. Na ten temat wypowiedział się Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu w interpretacji z 11 października 2005 r., nr PDI/415-64/2005:
Dokonując analizy przepisu art. 24 ust. 5 pkt 4, stanowiącego, iż dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także m.in. dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu zakładowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej, stwierdzić należy, iż dotyczy on sytuacji, w której przekazanie środków na kapitał zakładowy nastąpiłoby z kapitału zapasowego utworzonego z niepodzielonych w poprzednich latach zysków. W takim przypadku, zgodnie z art. 41 ust. 5, w związku z art. 30a ww. ustawy, należałoby pobrać zryczałtowany podatek w wysokości 19% uzyskanego przychodu.
Część organów podatkowych stoi na stanowisku, że wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, np. interpretacja Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego z 20 kwietnia 2006 r., nr DP/PD/423-0033/06/AK, oraz decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 września 2005 r., nr PD-4230Z-6/05/ER. Ich zdaniem wynika to z faktu, że do przychodów osób prawnych nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego. Swój pogląd uzasadniają także orzeczeniem NSA z 1 marca 2000 r., sygn. I SA/Wr 2285/98. Jest to jednak zbyt fiskalne podejście. Także powoływane przez organy podatkowe orzeczenie NSA jest krytycznie oceniane w piśmiennictwie.
Podwyższenie kapitału zakładowego ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą spółki oraz ma niewątpliwy wpływ na zwiększenie wymiaru tej działalności. Większy kapitał zakładowy to m.in. możliwość realizacji nowych większych kontraktów, zabezpieczenie dla instytucji gwarancyjnych oraz banków, ułatwienie w pozyskaniu środków na inwestycje.
Od początku 2007 r. obowiązują przepisy, które wprost wskazują, że za koszty uznaje się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego nie są wymienione w art. 16 ust. 1. Dlatego nie powinno być wątpliwości, że wydatki te zostały poniesione co najmniej w celu zabezpieczenia źródła przychodów. Niektóre organy podatkowe są tego samego zdania, np. interpretacja Naczelnika Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego z 1 czerwca 2005 r., nr ZD/406-45/CIT/05.
W związku z rozbieżnymi opiniami co do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego najbezpieczniej dla Państwa będzie zwrócić się do swojego urzędu skarbowego z wnioskiem o wydanie interpretacji w tej sprawie.
Podstawa prawna
l art. 260 i 396 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych - Dz.U. Nr 94, poz. 1037; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540
l art. 1-7 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - Dz.U. Nr 41, poz. 399; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629
l art. 24 ust. 5 pkt 4, art. 30a, art. 41 ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U z 2007 r. Nr 35, poz. 219
l art. 12 ust. 4 pkt 4, art. 16 ust. 1 pkt 53 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589
Grzegorz Błażejczyk
ekspert w zakresie podatku dochodowego