Opłata za pozew. Dwie podstawowe kwestie
Opłata od pozwu o zapłatę zależy od dwóch rzeczy tj. wartości przedmiotu sporu oraz rodzaju postępowania, w którym będzie rozpoznawana dana sprawa.
Przy obliczaniu opłaty od pozwu w pierwszej kolejności należy określić jaka jest wartość przedmiotu sporu w naszej sprawie. Stanowi ona (w dużym uproszczeniu) wysokość dochodzonego roszczenia lub sumę dochodzonych roszczeń. Szczegółowe zasady określenia wartości przedmiotu sporu znajdują się aktualnie w przepisach art. 19-26 kodeksu postępowania cywilnego.
Drugą nie mniej istotną kwestią jest określenie rodzaju postępowania, w którym będzie rozpoznawany nasz pozew tj. postępowania zwykłego lub któregoś z postępowań odrębnych - uproszczonego, upominawczego, elektronicznego postępowania upominawczego lub nakazowego (więcej o poszczególnych rodzajach postępowań w artykule rodzaje postępowań – odnośnik).
Postępowanie zwykłe
W postępowaniu zwykłym obowiązuje ogólna zasada zgodnie, z którą opłata od pozwu jest obliczana jako 5% wartości przedmiotu sporu. Jeżeli więc wartość przedmiotu sporu wynosi 15 000 zł (zakładając, że postępowanie zwykłe będzie w tej sprawie właściwe) to opłata od pozwu będzie stanowiła 750 zł.
Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne
Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015
Postępowanie odrębne
W postępowaniach odrębnych stosuje się nieco zmodyfikowane zasady naliczania wysokości opłaty niż te przedstawione dla postępowania zwykłego.
W postępowaniu uproszczonym opłaty uzależnione są od tego, czy wartość przedmiotu sporu mieści się w „widełkach” tj. przedziałach kwotowych:
- do 2000 złotych – opłata 30 złotych;
- ponad 2000 złotych do 5000 złotych – opłata 100 złotych;
- ponad 5000 złotych do 7500 złotych – opłata 250 złotych;
- ponad 7500 złotych - opłata 300 złotych.
Dla przykładu jeżeli wartość przedmiotu sporu wynosi w danej sprawie 1 500 zł to opłata w postępowaniu uproszczonym wyniesie 30 zł. Natomiast jeżeli wartość przedmiotu sporu przekroczy 2 000 zł (górna granica dla stawki 30 zł) to opłata wyniesie już 100 zł itd.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Opłata w postępowaniu upominawczym
Postępowanie upominawcze nie doznaje modyfikacji w stosunku do zasady ogólnej (opłata zostaje wyliczona jako 5% wartości przedmiotu sporu). Należy jednak zwrócić uwagę, że jeżeli nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym uprawomocni się to Sąd jest zobowiązany z urzędu do zwrócenia powodowi trzech czwartych opłaty od pozwu. Po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty zalecam skierować do Sądu pismo, w którym wskażemy numer rachunku bankowego, na który ma zostać zwrócona część opłaty.
Pozew w elektroniczny postępowaniu upominawczym i w postępowaniu nakazowym
Opłatę od pozwu wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz w postępowaniu nakazowym należy obliczyć jako 5% wartości przedmiotu sporu. Następnie tak uzyskaną wartość należy pomnożyć przez ¼. Jeżeli więc wartość przedmiotu sporu, w którymś z tych postępowań wyniesie 15 000 zł to należy ją pomnożyć przez 5% (750 zł), a następnie pomnożyć przez 1/4 . Tak obliczona opłata wyniesie 187,5 zł, jednak z uwagi na zasadę zaokrąglania końcówek opłat od pozwu, w górę do pełnych złotych do pozwu trzeba będzie dołączyć opłatę w wysokości 188 zł. Zwróć w tym miejscu uwagę, że te dwa tryby postępowania są znacznie (bo aż czterokrotnie) tańsze w stosunku do postępowania zwykłego. Ma to szczególne znaczenie przy kierowaniu pozwów na duże kwoty.
Jak już wspomniałem wszelkie „groszowe” końcówki opłat należy zaokrąglić w górę do pełnych złotych, a więc jeżeli w wyniku obliczenia uzyskamy przykładowo 312,5 zł opłata wyniesie 313 zł, przy wyliczeniu opłaty 1 544,55 zł należy ją zaokrąglić do 1545 zł itd.
Ponadto opłata od pozwu nie może wynosić mniej niż 30 zł. Tak więc jeżeli w wyniku wyliczenia ostateczna kwota opłaty wyniesie mniej niż 30 zł należy uiścić równe 30 zł. Podobnie jest też z maksymalną wysokością opłaty. Jeżeli w wyniku wyliczenia opłaty wyniesie ona więcej niż 100 000 zł to trzeba będzie uiścić równe 100 000 zł.
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst pierwotny: Dz. U. 1964 r. Nr 43 poz. 296; tekst jednolity: Dz. U. 2014 r. poz. 101):
Art. 19- 26 (wartość przedmiotu sporu);
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst pierwotny: Dz.U. Nr 167, poz. 1398; tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1025):
Art. 13 (opłata stosunkowa i jej wysokość)
Art. 19 ust. 2 pkt 1 i 2 (pobieranie opłaty częściowej od pozwu w postępowaniu nakazowym i elektronicznym postępowaniu upominawczym)
Art. 21 (zaokrąglanie wysokości opłat)
Art. 28 (wymiar opłaty stałej od pozwu w postępowaniu uproszczonym)
Art. 79 ust. 1 pkt 2 c (Zwrot z urzędu części opłaty)
IV tytuł (zwolnienie od kosztów sądowych)
Michał Marciniak, aplikant radcowski, Kancelaria Prawnicza Forum