Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym
Omawiany projekt ma na celu wprowadzenie zmian w ustawie z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym w związku z koniecznością implementacji postanowień następujących dyrektyw unijnych:
- dyrektywy Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiającej ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (przekształcenie), tj. tzw. „dyrektywy horyzontalnej” – termin wdrożenia do 31 grudnia 2021 r.;
- dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 z dnia 29 lipca 2020 r. zmieniającej dyrektywę 92/83/EWG w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych, tj. tzw. „dyrektywy alkoholowej”– termin wdrożenia do dnia 31 grudnia 2021 r.;
- dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 z dnia 16 grudnia 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i dyrektywę 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego w odniesieniu do działań obronnych w ramach Unii – termin wdrożenia do 30 czerwca 2022 r.
Warto wskazać, że Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 zastąpi obowiązującą obecnie dyrektywę Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2018 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylającą dyrektywę 92/12/EWG.
Ważne!
Głównym celem dyrektywy horyzontalnej jest umożliwienie swobodnego przepływu wyrobów akcyzowych, a jednocześnie zagwarantowanie prawidłowego poboru podatku akcyzowego przez państwa członkowskie. Zmiany w ustawie obejmą szereg regulacji dotyczących m.in. definicji słownikowych, przedmiotu opodatkowania, podatników akcyzy, ubytków wyrobów akcyzowych, zwolnień od akcyzy, obrotu wyrobami akcyzowymi w procedurze zawieszenia poboru akcyzy i poza tą procedurą, kwestii związanych ze stosowaniem Systemu EMCS.
Zmiany wdrażające przepisy dyrektywy horyzontalnej
Zmiany związane z implementacją dyrektywy Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiającej ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (przekształcenie), dotyczą w szczególności następujących kwestii.
Elektronizacja wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji (poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy)
Nowelizacja ma wprowadzić przepisy dot. elektronizacji wewnątrzunijnych przemieszczeń wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji (poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy) poprzez objęcie tych przemieszczeń kontrolą przemieszczania w ramach Systemu EMCS, co wiąże się m.in. z określeniem zasad regulujących tę procedurę przemieszczania, obowiązków podmiotów biorących udział w tej procedurze, zasad stosowania elektronicznego uproszczonego dokumentu towarzyszącego oraz zabezpieczenia akcyzowego związanego z przemieszczaniem wyrobów akcyzowych na podstawie tego dokumentu, a także z wprowadzeniem nowych definicji odnoszących się do podmiotów uprawnionych do wysyłania i odbierania wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy w obrocie wewnątrzunijnym.
Harmonizacji procedur akcyzowych i celnych, w związku z wejściem w życie unijnego kodeksu celnego
Wprowadzone mają być przepisy mające na celu harmonizację procedur akcyzowych i celnych, w związku z wejściem w życie unijnego kodeksu celnego, tj. m.in. wskazanie możliwości objęcia wyrobów akcyzowych procedurą tranzytu zewnętrznego po zakończeniu procedury wywozu do chwili wyprowadzenia wyrobów z terytorium Unii Europejskiej i określenie wspólnego wykazu dowodów alternatywnych potwierdzających wyprowadzenie wyrobów akcyzowych poza terytorium UE.
Ponadto zostaną wprowadzone przepisy mające na celu zapewnienie spójności pomiędzy elektronicznym dokumentem administracyjnym (e-AD), a zgłoszeniem celnym przywozowym lub wywozowym polegających na nałożeniu na:
- podmiot który składa zgłoszenie celne przywozowe (zgłaszającego) - obowiązku przekazywania właściwym organom państwa członkowskiego przywozu numeru akcyzowego zarejestrowanego podmiotu wysyłającego i podmiotu odbierającego oraz dowodu, że przywożone wyroby są przeznaczone do wysyłki z terytorium państwa członkowskiego przywozu na terytorium innego państwa członkowskiego,
- podmiot, który składa zgłoszenie celne wywozowe (zgłaszającego) – obowiązku przekazywania właściwym organom państwa członkowskiego wywozu niepowtarzalnego administracyjnego numeru ewidencyjnego (ARC).
Zmiany dot. numeru ARC
Nastąpią też zmiany regulacji dotyczącej obowiązku przedstawienia właściwym organom przez osobę towarzyszącą wyrobom akcyzowym niepowtarzalnego administracyjnego numeru ewidencyjnego (ARC) - numer ten będzie mógł być przedstawiony w dowolnej formie, a nie tylko na wydruku e-AD.
Ubytki wyrobów akcyzowych
Kolejną nowością będą zmiany w przepisach dotyczących ubytków wyrobów akcyzowych przemieszczanych w obrocie wewnątrzunijnym w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.
Sprzedaż na odległość
Omawiana nowelizacja ma uelastycznić przepisy dotyczące nabywania wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji w innym państwie członkowskim przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (tzw. sprzedaż na odległość). Zobowiązanym do zapłaty podatku akcyzowego w państwie członkowskim przeznaczenia będzie wysyłający wyroby akcyzowe, albo przedstawiciel podatkowy wyznaczony przez wysyłającego, albo odbiorca wyrobów akcyzowych, w przypadku niespełnienia określonych warunków przez wysyłającego lub przedstawiciela podatkowego.
Zabezpieczenie akcyzowe
Rozszerzony ma zostać katalog podmiotów zobowiązanych do złożenia zabezpieczenia akcyzowego o „wysyłającego/sprzedawcę” przy tzw. sprzedaży na odległość, jeżeli wysyłający/sprzedawca nie wyznaczy przedstawiciela podatkowego.
Zwolnienie z obowiązku składania zabezpieczenia akcyzowego przy przemieszczaniu wyrobów energetycznych rurociągiem stałym
Nowelizacja wprowadzi obligatoryjne zwolnienie z obowiązku składania zabezpieczenia akcyzowego przy przemieszczaniu wyrobów energetycznych rurociągiem stałym, przy jednoczesnej możliwości odstąpienia od zwolnienia z zabezpieczenia gdy jest to uzasadnione. Dotychczasowa możliwość zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego stosowana w przypadku przemieszczania rurociągiem ropopochodnych wyrobów akcyzowych pomiędzy składami podatkowymi prowadzonymi przez ten sam podmiot na terytorium kraju, przekształci się w obowiązek zwolnienia takich podmiotów z zabezpieczenia akcyzowego, przy jednoczesnym rozszerzeniu zwolnienia także na przemieszczenia wewnątrzwspólnotowe, a także w stosunku do podmiotów innych niż podmioty prowadzące skład podatkowy, do których także dokonuje się przemieszczeń rurociągiem.
Możliwość posiadania jednego, wspólnego, zabezpieczenia akcyzowego
Wprowadzona zostanie regulacja umożliwiająca, w przypadku podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub zarejestrowanego wysyłającego występujących jednocześnie w charakterze uprawnionego wysyłającego oraz podmiotu prowadzącego skład podatkowy lub zarejestrowanego odbiorcy występujących jednocześnie w charakterze uprawnionego odbierającego, posiadanie jednego, wspólnego, zabezpieczenia akcyzowego generalnego albo ryczałtowego gwarantującego płatność akcyzy lub opłaty paliwowej należnych od zobowiązań podatkowych, które powstały lub mogą powstać w związku z prowadzoną działalnością tego podmiotu na podstawie wszystkich posiadanych przez niego zezwoleń akcyzowych oraz potwierdzeń dokonanych rejestracji.
Zmiany w zakresie akcyzy od alkoholu i napojów alkoholowych
Kolejną grupą zmian omawianej nowelizacji są zmiany związane z implementacją dyrektywy Rady (UE) 2020/1151 z dnia 29 lipca 2020 r. zmieniającej dyrektywę 92/83/EWG w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych. W tym zakresie ma nastąpić:
a) wdrożenie przepisów o charakterze obligatoryjnym:
- dostosowanie przepisów akcyzowych dotyczących pomiaru w stopniach Plato w piwie tak, aby składniki piwa, które zostały dodane po fermentacji, były również brane pod uwagę do celów pomiaru w stopniach Plato;
- aktualizacja kodów CN wina musującego i innych musujących napojów fermentowanych;
- wprowadzenie systemu certyfikowania wielkości produkcji małych producentów wyrobów alkoholowych;
- doprecyzowanie warunków zwolnienia z akcyzy alkoholu etylowego skażonego całkowicie oraz częściowo, alkoholu etylowego zużywanego do produkcji lekarstw;
b) wdrożenie przepisów o charakterze fakultatywnym dotyczących preferencji podatkowych dla małych, niezależnych producentów napojów alkoholowych.
Zwolnienie z akcyzy wyrobów akcyzowych wykorzystywanych przez siły zbrojne
Ostatnią grupą zmian omawianej nowelizacji są zmiany związane z implementacją dyrektywy Rady (UE) 2019/2235 z dnia 16 grudnia 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i dyrektywę 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego w odniesieniu do działań obronnych w ramach Unii. W szczególności chodzi tu o wprowadzenie zwolnienia od akcyzy dla wyrobów akcyzowych wykorzystywanych przez siły zbrojne państwa członkowskiego innego niż państwo członkowskie na terytorium, którego podatek akcyzowy jest wymagalny do użytku tych sił zbrojnych lub towarzyszącego im personelu cywilnego lub też w celu zaopatrzenia ich mes lub kantyn, gdy siły te biorą udział w działaniach obronnych prowadzonych w celu realizacji działania Unii w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony.
Rada Ministrów planuje przyjąć omawiany projekt i skierować go do Sejmu w III kwartale 2021 r.
oprac. Paweł Huczko