W opisanej sytuacji nie dochodzi do nieodpłatnego otrzymania rzeczy przez spółkę. Nie powstanie zatem przychód podatkowy dla spółki. Warto jednak zaznaczyć, że w przeszłości organy podatkowe i sądy administracyjne zajmowały sprzeczne stanowiska w tej sprawie.
Częstą praktyką handlową jest premiowanie dużych zakupów przez udzielenie tzw. rabatu naturalnego (towarowego). Przykładowo - przy zakupie 100 palet danego towaru nabywca otrzymuje jedną paletę towaru gratis. U nabywcy skutkuje to tym, że za tę samą cenę nabywa on większą ilość produktów. Natomiast sprzedawca zbywa określoną ilość produktów za cenę pomniejszoną o wartość darmowych egzemplarzy. Takie działanie sprzedawcy ma stanowić zachętę dla kupującego do dokonania kolejnych zakupów, które w przyszłości będą zwiększały u sprzedawcy przychody ze sprzedaży. Może się nasunąć wątpliwość, czy nie powstanie u Państwa tzw. przychód z nieodpłatnych świadczeń. Z takim przychodem mielibyśmy do czynienia w przypadku, gdyby jako nabywca faktycznie otrzymali Państwo coś nieodpłatnie, czyli bez ekwiwalentnego świadczenia z Państwa strony. Tak jednak w tym przypadku nie jest. Otrzymanie dodatkowej ilości towaru jest tu związane z tym, że wcześniej kupili Państwo określoną ilość tego towaru. Nie jest to więc otrzymanie nieodpłatne. Mamy tu do czynienia z sytuacją, w której za nominalną cenę określonej ilości towarów dostają Państwo pewną ilość towarów więcej.
Rabat naturalny to szczególna forma obniżenia ceny za towar. Takie stanowisko potwierdza także interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 lutego 2011 r. (nr IBPBI/2/423-1735/10/SD), w której stwierdzono, że: „Udzielenie rabatu towarowego polega na dodaniu do zakupionego towaru określonej ilości takiego samego towaru. Realizowany jest więc równocześnie z nabyciem określonego towaru, a warunkiem jego otrzymania jest dokonanie zakupu określonej ilości tego towaru. Należy zatem uznać, iż następuje zachowanie ekwiwalentności w tak dokonywanej transakcji. W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, iż otrzymanie przez spółkę gratisów dołączonych do kupowanych partii towarów, stanowiących rabat naturalny, nie powoduje obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu wartości otrzymanych nieodpłatnie rzeczy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p.”.
W przeszłości podobne stanowisko zajęła m.in. Izba Skarbowa we Wrocławiu w interpretacji z 15 lutego 2006 r. (nr PD I415/159/05).
Ryzyko - rabat towarowy jako darowizna
Istnieje jednak ryzyko uznania przez organ podatkowy, że rabat towarowy stanowi darowiznę (zob. m.in. interpretację z 19 stycznia 2006 r. Izby Skarbowej w Warszawie, nr 1401/PD-4230Z-121/05/BB). W przeszłości niektóre sądy administracyjne i organy podatkowe stały bowiem na stanowisku, że bezpłatnie dostarczane towary nie mieszczą się w prawnym pojęciu rabatu w rozumieniu art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. W ich opinii w wypadku rabatu naturalnego powinien mieć zastosowanie przepis art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. Przepis ten stanowi, że przychodem jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie rzeczy. Niektóre organy podatkowe uznawały zatem, że w przypadku nieodpłatnego wydania podatnikowi dodatkowej ilości towaru wartość nieodpłatnie otrzymanego towaru stanowi dla strony przychód podatkowy. Takie stanowisko zajął NSA w wyroku z 10 kwietnia 2002 r., sygn. akt I SA/Lu 1022/01.
Z uwagi na kontrowersje związane z rabatami naturalnymi warto wystąpić z wnioskiem o interpretację podatkową w tej sprawie.
Sławomir Biliński
Podstawa prawna:
art. 12 ust. 1 pkt 2 i ust 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn.zm.).