Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości przez środki trwałe rozumie się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zatem jedną z cech środka trwałego jest jego kompletność. W zakresie kompletności środka trwałego jednostka powinna wziąć pod uwagę przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych. Zespoły komputerowe zgodnie z tą klasyfikacją zalicza się do grupy 4. W rozporządzeniu w uwagach szczegółowych do tej grupy jest zapis, że w skład poszczególnych obiektów wchodzi również wyposażenie dodatkowe i specjalne związane na stałe z danym obiektem. Torba stanowi wyposażenie dodatkowe komputera przenośnego, ponieważ chroni go przed zniszczeniem i ułatwia jego przenoszenie. W związku z tym jest niezbędnym wyposażeniem, bez którego komputer przenośny nie byłby kompletnym urządzeniem.
Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości środki trwałe wycenia się według ceny nabycia. Cena nabycia to cena zakupu danego środka trwałego obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. W związku z tym wartość początkowa komputera to suma ceny nabycia samego komputera oraz przynależnej do niego torby ustalona na podstawie faktury VAT otrzymanej od sprzedawcy.
Zakup komputera i torby jednostka powinna zaewidencjonować w następujący sposób:
1) Wartość netto komputera i torby: Wn konto 01 „Środki trwałe” (w analityce: Maszyny i urządzenia),
2) Kwota podatku od towarów i usług z faktury: Wn konto 22 „VAT naliczony i jego rozliczenie”,
3) Kwota brutto faktury: Ma konto 20 „Rozrachunki z dostawcami”.
Po wprowadzeniu do ewidencji komputera wraz z zakupioną torbą jednostka powinna dokonywać comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych. Podatnik powinien wprowadzić do ewidencji dany środek trwały najpóźniej w miesiącu przekazania go do używania. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.
Odpisy amortyzacyjne powinny być zewidencjonowane w następujący sposób: 1) Kwota miesięcznej amortyzacji: Wn konto 40 „Amortyzacja”, Ma konto 07 „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”.
Jeżeli wartość początkowa tego zestawu komputerowego wraz z torbą jest niższa niż 3,5 tys. zł, to jednostka może nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych, a wydatek poniesiony na zakup tego komputera stanowi koszt uzyskania przychodów w miesiącu oddania go do używania.
ANNA PŁACHETKA
ekspert podatkowy, menedżer, departament rachunkowości, HLB Frąckowiak i Wspólnicy
PODSTAWA PRAWNA
l Art. 3 ust. 1 pkt 15 oraz art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
l Art. 16d ust. 1-2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).