Jak rozliczyć wynajem mieszkania dla pracownika?
PYTANIE
W związku z zalaniem domu spółka wynajęła mieszkanie pracownikowi ze środków obrotowych spółki. Czy jest to koszt uzyskania przychodu? Czy spółka ma prawo odliczyć podatek VAT od faktury? Czy wynajęcie mieszkania stanowi przychód dla pracownika?
ODPOWIEDŹ
W tym przypadku nie możemy zaliczyć wynajmu mieszkania do kosztów uzyskania przychodu. Ponadto nie możemy odliczyć podatku naliczonego wynikającego z faktury. Udostępnienie mieszkania będzie rodziło po jego stronie konieczność rozpoznania przychodu.
UZASADNIENIE
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Zatem, kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 16 ustawy o CIT, i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wykazania owego związku spoczywa na osobie, która wywodzi z tego określone skutki prawne. Moim zdaniem w tym przypadku wynajęcie mieszkania nie będzie związane ze świadczeniem usług lub sprzedażą towarów. W tym przypadku wydatek ma charakter osobisty. Wynajęte mieszkanie służy przede wszystkim celom mieszkaniowym pracownika.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Przepisy ustawy formułują zatem zasadę, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatne świadczenie usług, a nieodpłatne ich świadczenie traktuje się jako odpłatne w przypadkach określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.
Z okoliczności wynika, że wynajem lokalu mieszkalnego dla pracownika spółki będzie nieodpłatny. Czyli spółka nie będzie podnajmował lokalu pracownikowi, lecz udostępni je nieodpłatnie. Tym samym w takiej sytuacji podatek naliczony nie jest związany z czynnościami opodatkowanymi.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
W naszym przypadku mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem. Jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku to wartość przychodu ustalamy - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku.
Podstawa prawna:
art. 15 ust. 1, art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.)
art. 12 ust 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.)
art. 8 ust. 2 , art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2022 poz. 931 ze zm.)
Tomasz Burchard
Artykuł pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Zamów bezpłatny 14-dniowy dostęp do INFORLEX »