MACIEJ KULAWIK
radca prawny współpracujący z Allen & Overy, A. Pędzich
Co do zasady, podmiot dokonujący wypłaty odsetek na rzecz nierezydentów będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązany jest pobrać jako płatnik 19-proc. podatek u źródła. Podobnie, w przypadku wypłaty na rzecz osób fizycznych podmiot wypłacający odsetki zobowiązany jest pobrać podatek u źródła w wysokości 20 proc. Jedynie w niektórych przypadkach, gdy zastosowanie ma korzystna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania lub przepisy o opodatkowaniu odsetek wypłacanych na rzecz niektórych podmiotów powiązanych, wysokość podatku będzie niższa. Wyjątkowo, nieliczne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują zwolnienie odsetek z podatku u źródła. Emitując obligacje na rynek zagraniczny, trudno jednak założyć, że wszyscy obligatariusze będą rezydentami podatkowymi tych nielicznych krajów.
Tymczasem standardem na rynku papierów wartościowych jest wypłata odsetek bez dokonywania potrąceń z jakiegokolwiek tytułu, w tym bez dokonywania potrąceń podatku u źródła.
Polski przedsiębiorca pobierający podatek u źródła od wypłacanych odsetek z emitowanych przez niego obligacji jest niekonkurencyjny w stosunku do emitentów oferujących to samo oprocentowanie, a niemających tego obowiązku. Aby zagwarantować inwestorom wypłatę odsetek na tym samym poziomie, polski emitent musiałby znacznie podnieść oprocentowanie obligacji, co oznaczałoby dla niego droższy pieniądz. Oczywiście polski fiskus doskonale zdaje sobie z tego sprawę, więc wprowadził zaniechanie poboru podatku od odsetek z obligacji emitowanych na rynki zagraniczne przez Skarb Państwa, nie troszcząc się o pozostałych emitentów.
W konsekwencji polski przedsiębiorca chcący pozyskać środki z zagranicy, często zmuszony jest skorzystać z pomocy przedsiębiorcy zagranicznego znajdującego się w kraju, który podatku u źródła nie stosuje. Ten zagraniczny podmiot może wyemitować obligacje zgodnie ze standardem o niepobieraniu podatku u źródła, a zebrane w ten sposób pieniądze ulokować w podmiocie polskim, na warunkach zapewniających właściwą obsługę obligacji. Ponieważ odsetki wypłacane z Polski muszą - co najmniej - wystarczyć na zapłatę odsetek obligatariuszom, zatem aby nie być zmuszonym do poboru podatku u źródła od wypłacanych odsetek, zwykle polski podmiot będzie współpracował z emitentem będącym rezydentem podatkowym kraju, z którym Polska zawarła odpowiednią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.
EM
PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).