Taką linię orzecznictwa prezentują m.in. wyroki:
- WSA w Białymstoku z 1 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Bk 614/08,
- WSA w Gorzowie Wlkp. z 28 maja 2009 r. sygn. akt I SA/Go 214/09,
- WSA w Warszawie z 20 lutego 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 1519/08,
- WSA w Gdańsku z 1 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 269/09,
- WSA we Wrocławiu z 5 października 2009 r. sygn. akt I SA/Wr 633/09 oraz
- WSA w Krakowie z 23 września 2009 r. sygn. akt I SA/Kr 1076/09.
Wspólnym motywem tych orzeczeń jest uznanie, że wstępna opłata leasingowa ma charakter opłaty samoistnej bezzwrotnej, nieprzypisanej do poszczególnych rat leasingowych, natomiast jej poniesienie jest warunkiem koniecznym do realizacji umowy leasingu.
Czy można wrzucić w koszt opłatę wstępną w leasingu?
Opłata ta jest wydatkiem jednorazowym związanym z zawarciem umowy leasingu, a w konsekwencji i wydaniem samego przedmiotu leasingu.
Sądy administracyjne podkreślają przy tym, że w sytuacji, w której dojdzie do wcześniejszego rozwiązania umowy leasingu, zniszczenia przedmiotu leasingu, zaprzestania działalności przez korzystającego bądź leasingodawcę (finansującego), koncepcja organów, iż opłatę tę należy rozliczyć proporcjonalnie do czasu trwania umowy, nie znajduje poparcia.
We wskazanych wyżej wyrokach WSA stwierdzono, że dla potrzeb podatkowych wstępna opłata leasingowa powinna zostać rozliczona w kosztach uzyskania przychodów jednorazowo, bez konieczności rozliczania jej w czasie. Opłatę taką wnosi leasingobiorca, zanim leasing zostanie uruchomiony. I to właśnie od wniesienia tej opłaty zależy, czy do leasingu w ogóle dojdzie.
Jak rozliczać wstępne opłaty leasingowe?
Sądy administracyjne podkreślają, że jeżeli w umowie leasingu nie znajduje się zapis, zgodnie z którym opłata inicjalna jest opłatą na poczet usługi wykonywanej przez okres jej trwania, to należy ją uznać za koszt jednorazowy, w momencie poniesienia. Nie ma wówczas podstaw, by traktować ją jako koszt, który dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy. Taka kwalifikacja oznaczałaby, że nie ma żadnej różnicy między opłatą wstępną a jednorazową płatnością z tytułu świadczenia usługi leasingu za cały okres trwania tej umowy uiszczoną z góry.
Według WSA użyty w ustawach o podatku dochodowym zwrot „kosztów dotyczących okresu przekraczającego rok podatkowy” odnosi się do wydatków dotyczących świadczeń wykonywanych w kilku okresach.
Nie ma natomiast zastosowania do wydatków związanych ze świadczeniami wykonanymi jednorazowo, lecz wykorzystywanymi lub odnoszącymi skutek przez dłuższy czas, do jakich zaliczyć należy opłatę wstępną.
Taką samą linię orzecznictwa przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach:
- z 19 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1731/08,
- z 23 marca 2010 r. sygn. akt II FSK 1733/08 oraz
- z 18 listopada 2011 r. sygn. akt II FSK 864/10.
W wyżej wymienionych wyrokach NSA wskazano, że fakt, iż opłata wstępna jest warunkiem zawarcia umowy leasingu, nie musi oznaczać, że dotyczy ona całego okresu trwania umowy.
W ocenie Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów obecnie ukształtowała się jednolita linia orzecznicza sądów administracyjnych - odmienna od dotychczasowego stanowiska prezentowanego przez niektóre sądy administracyjne, Ministerstwo Finansów oraz organy podatkowe.
Zdaniem resortu finansów wskazane jest stosowanie tej obecnej linii interpretacyjnej potwierdzonej ww. wyrokami NSA.
Źródło: pismo DD6/033/87/ORK/11/PK-1299 Zastępcy Dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych z 5 grudnia 2011 r. do Departamentu Polityki Podatkowej.