W przypadku odmiennej kwalifikacji i uznania, że umowy tego typu podlegają art. 21 ust. 1 ustawy o CIT polskie firmy zobowiązane byłyby do poboru zryczałtowanego podatku jako płatnicy, chyba że co innego wynika z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przepis art. 26 ust. 1 ustawy o CIT stanowi, że osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, są obowiązane, jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat.
Polecamy: serwis Podatki osobiste
Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.
Sporo polskich firm miało jednak wątpliwości, czy rzeczywiście od np. prowizji wypłacanej na rzecz zagranicznego agenta nie powinny pobierać tego podatku. Świadczy o tym duża liczba interpretacji wydanych w tego typu sprawach przez organy podatkowe. Poddajmy analizie problem zgłaszany organom podatkowym przez polskie firmy.
Przepis art. 21 ust. 1 ustawy o CIT wprowadza podatek w wysokości 20% przychodów. Podatek ten obciąża przychody uzyskane na terenie Polski przez podatników, nie mających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, którzy podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Obejmuje m.in. przychody z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego.
Przepis ten ma zastosowanie także do opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby prawne, mające siedzibę za granicą, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ponadto podatek ryczałtowy płaci się z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze.
Ten ostatni zwrot „oraz świadczeń o podobnym charakterze” tworzy bardzo nielubiany przez podatników katalog otwarty. Oznacza to, że ustawodawca przyjął taką konstrukcję przepisu, że może swoją mocą objąć nie tylko tytuły wprost w nim wymienione.
Organy podatkowe uznają jednak, że nie mieści się w nich umowa agencyjna i pośrednictwa handlowego.
Polecamy: serwis VAT
Przykładem może być interpretacja z 27 kwietnia 2011 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB5/423-142/11-2/AJ). Dotyczy następującego stanu faktycznego. Spółka z o.o. (dalej: V. lub Spółka) zawarła umowę z podmiotem, mającym siedzibę w Hongkongu (dalej: H. ). Umowa miała charakter umowy agencyjnej dot. pośrednictwa handlowego w zakresie wyszukiwania dostawców na terenie Azji. Do obowiązków agenta na podstawie umowy należało:
- poszukiwanie (sourcing) na terenie Azji, w szczególności na terenie Chińskiej Republiki Ludowej, dostawców i producentów (zwanych dalej Producentami) towarów lub produktów (Towar), które V. będzie sprzedawała dalszym odbiorcom na terenie Unii Europejskiej, w szczególności w Polsce;
- udział w rokowaniach z podmiotami wskazanymi powyżej, przekazywanie próbek V. , oraz prowadzenie negocjacji handlowych w zakresie wskazanym umową, a także zawieranie umów w imieniu V. zgodnie z postanowieniami umowy;
- weryfikacja dostępności zamawianych przez V. towarów i potwierdzanie możliwych terminów dostaw towarów do portu załadunku;
- zbieranie i przekazywanie V. dokumentów dotyczących nabywanych towarów, zgodnie z instrukcjami przekazanymi przez V. ;
- zgłaszanie i realizacja uprawnień przysługujących V. wobec producentów wynikających z tytułu rękojmi za wady fizyczne i prawne nabywanych towarów.
Organ podatkowy potwierdził, że spółka dokonując wypłat na rzecz podmiotu zagranicznego z tytułu pośrednictwa handlowego, nie jest zobowiązana na mocy art. 26 ust. 1 ustawy o CIT w związku z art. 21 ust. 1 pkt 2a wymienionej ustawy do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego.