Czy podatek od nieruchomości za garaż będzie niższy? >>
Mieliśmy nadzieję, że powyższy wyrok NSA przyczyni się do przełamania dotychczasowej interpretacji przepisów ustawy, często niekorzystnej dla podatników. Nasze nadzieje pozostały jednak złudne, gdyż już w dniu 27 lutego 2012 r. NSA wydał uchwałę w sprawie o sygn. akt II FPS 4/11 (dalej „Uchwała”). Uchwała była odpowiedzią na zagadnienie prawne przekazane przez NSA postanowieniem z dnia 28 listopada 2011 r. w sprawie o sygn. akt II FSK 535/10. W Uchwale NSA wskazał, że garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności, usytuowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawki podatku przewidzianej w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e) ustawy (tj. stawki wyższej przewidzianej dla budynków lub ich części pozostałych).
Garaż, którego dotyczyła Uchwała NSA, stanowił wyodrębniony samodzielny lokal o funkcji niemieszkalnej. Prezydent Miasta wydał decyzję, w której ustalił podatek od nieruchomości za 2009 rok, przy czym do obliczenia podatku od garażu zastosowano stawkę podatkową przewidzianą dla budynków pozostałych lub ich części. Podatnik odwołał się od ww. decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (dalej „SKO”). Na skutek odwołania podatnika, SKO utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta. Następnie, podatnik złożył skargę na decyzję SKO do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej „WSA”). WSA oddalił skargę podatnika. Wobec powyższego, podatnik zaskarżył orzeczenie WSA, wnosząc skargę kasacyjną do NSA.
Podczas rozpoznania skargi kasacyjnej podatnika, pojawiło się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości, dlatego NSA przedstawił je do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów NSA. Rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego nastąpiło w Uchwale, która (co warto podkreślić) jest wiążąca tylko w danej sprawie. Uzasadnienie do Uchwały nie zostało jeszcze opublikowane w chwili pisania tej publikacji, dlatego poniżej przedstawimy uzasadnienie postanowienia NSA przekazującego ww. zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia. W tym uzasadnieniu znajdziemy dotychczasowe przeciwstawne poglądy na temat stawki podatku od nieruchomości przewidzianej dla garażu.
Problem ten, jak wskazał NSA, był istotny z uwagi na ponad dziesięciokrotną różnicę w wysokości stawek podatku od nieruchomości stosowanych dla garażu oraz masowość jego występowania w skali całego kraju. NSA podkreślił, że przepisy ustawy stwarzały podstawę do formułowania dwóch przeciwstawnych sobie argumentacji w odniesieniu do garaży znajdujących się w budynkach mieszkalnych.
U podstaw tej rozbieżności leżała kwestia, kiedy przedmiotem opodatkowania jest cały budynek, a kiedy część tego budynku jako odrębny od samego budynku przedmiot opodatkowania i czy możliwe jest, aby części budynku mieszkalnego były opodatkowane według innych stawek niż sam ten budynek.
W prezentowanym dotychczas stanowisku w orzecznictwie opowiadającym się za opodatkowaniem przedmiotowych garaży według stawek wyższych podkreślano, że z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, podobnie jak i z zawartego w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy wstępu wynika jednoznacznie, że przedmiotem opodatkowania może być zarówno sam budynek, jak i część tego budynku. Niewątpliwie taką częścią jest garaż usytuowany w budynku mieszkalnym, będący przedmiotem odrębnej własności (stanowiący odrębną nieruchomość lokalową). W związku z tym, wskazywano, że taki garaż może być odrębnym od samego budynku, w który się znajduje, przedmiotem opodatkowania według stawek odnoszących się do funkcji użytkowej (niemieszkalnej), którą spełnia.
Pogląd przeciwny, a więc negujący możliwość opodatkowania usytuowanych w budynkach mieszkalnych garaży stanowiących przedmiot odrębnej własności (odrębnych nieruchomości lokalowych) według wyższych stawek podatku został zaprezentowany m.in. w następujących orzeczeniach sądów administracyjnych: wyroki NSA z dnia 12 października 2011 r. sygn. akt II FSK 733/10 i II FSK 335/11; wyroki WSA w Bydgoszczy z dnia 28 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 346/09 i z dnia 8 września 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 578/10.
NSA zwrócił przy tym uwagę, że wskazane wyżej dwa wyroki NSA były pierwszymi, które odnosiły się do sedna analizowanego w niniejszej sprawie problemu. Ponadto, co ciekawsze, ww. wyroki zostały wydane w sprawach (dotyczących dwóch kolejnych lat podatkowych) ze skarg kasacyjnych podatników zamieszkujących i posiadających jednocześnie garaże w tym samym budynku, co podatnik składający skargę kasacyjną w rozpoznawanej sprawie. NSA w powyższych wyrokach wskazał m.in., że organy podatkowe, a także WSA (aprobując ich stanowisko) nie uwzględniły dostatecznie prawno-podatkowego kontekstu sprawy.
Przedstawiając powyższe dwa przeciwstawne i wzajemnie się wykluczające stanowiska w odniesieniu do opodatkowania jednego i takiego samego przedmiotu podatku od nieruchomości, NSA stwierdził, że w stanowiącej istotę rozpoznawanej sprawy kwestii opodatkowania (zastosowania właściwej stawki podatkowej) garaży usytuowanych w budynkach mieszkalnych wyłoniło się zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości. Zagadnienie to zostało rozstrzygnięte w Uchwale, w której NSA stwierdził, że garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności, usytuowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według wyższej stawki podatku przewidzianej dla budynków pozostałych lub ich części.
Podsumowując, jak widać w polskich realiach nawet dwóch właścicieli garaży, położonych w jedynym budynku, może uzyskać dwa różne wyroki sądów administracyjnych w sprawach dotyczących podatku od tych garaży. Dopóki nie będzie jednolitego stanowiska w tym zakresie, opowiadającego się za jednym z ww. rozwiązań, podatnicy, którzy odwołają się od decyzji w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości będą mieli szanse, że ich sprawa zastanie zakończona pozytywnym dla nich wyrokiem.
Aneta Wrona - Kłoczko
aplikant radcowski
M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna