Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Pułtusku z 3 września 2007 r. (nr 1423/PD/005-1/07/KW)
Odpowiedź
(...) Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przychody wspólnoty mieszkaniowej pochodzą z: wpłat zaliczek na poczet kosztów zarządu i fundusz remontowy, odsetek naliczonych przez bank z tytułu środków finansowych zgromadzonych na rachunkach bankowych (konto funduszu eksploatacyjnego i konto funduszu remontowego), odsetek od znajdującej się na lokacie części funduszu remontowego (lokata założona z powodu większego oprocentowania tej formy oszczędzania), odsetek umownych od nieterminowych wpłat należności będących opłatami na utrzymanie części wspólnych nieruchomości oraz lokali indywidualnych. (...)
Jako własne stanowisko w sprawie wspólnota mieszkaniowa przedstawiła pogląd, że w świetle obowiązujących przepisów oraz uwzględniając charakter opłat i pozostałych źródeł przychodów (odsetki bankowe i odsetki umowne za zwłokę w zapłacie) oraz pokrywanych z nich kosztów gospodarki mieszkaniowej, uzasadnione jest zaliczenie ich do dochodów podlegających zwolnieniu. Zarówno odsetki bankowe (w tym od lokat terminowych), jak i odsetki naliczane z powodu zwłoki w zapłacie są wolne od podatku, gdyż ich źródłem są opłaty funkcjonujące w zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi.
Stanowisko organu podatkowego
Na podstawie art. 6 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn.zm.) ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, która może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Z przepisu tego wynika, że wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. A zatem na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podlega przepisom tej ustawy.
Wspólnoty mieszkaniowe z założenia nie zajmują się świadczeniem usług na rzecz swoich członków. Podstawę ich działań stanowi jedynie gromadzenie środków i odpowiednie dysponowanie nimi, tj. dokonywanie stosownych opłat, niezbędnych dla utrzymania lokali w należytym stanie. Działalność wspólnoty mieszkaniowej w zarządzaniu nieruchomością wiąże się z osiąganiem przychodów i ponoszenia kosztów z tego tytułu. Zasadniczym źródłem przychodów są zaliczki wnoszone przez jej członków w formie bieżących opłat na pokrycie kosztów zarządu.
Opłaty te (czynsz) kalkulowane są w takiej wysokości, aby pokrywały zarówno utrzymanie (koszty) lokali mieszkalnych, jak i pozostałych pomieszczeń przynależnych do nich oraz koszty ich zarządzania (administracji). Wynika to z ustaw, na podstawie których funkcjonują podmioty zajmujące się gospodarką zasobami mieszkaniowymi
Uiszczane zaliczki przez członków wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej oraz kosztów utrzymania pojedynczego lokalu stanowią dla wspólnoty mieszkaniowej przychód podatkowy w dacie ich otrzymania, natomiast wydatki poniesione na utrzymanie tej nieruchomości stanowią koszt podatkowy (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych).
Nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym jest dochodem, jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Natomiast art. 7 ust. 1 stanowi, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty.
Od 1 stycznia 2007 r. stosownie do zapisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowej, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym będą podlegać zatem jedynie dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych, oraz dochody uzyskane z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Odsetki od lokat bankowych, założonych ze środków funduszu remontowego wspólnoty mieszkaniowej, oraz odsetki od środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym nie mieszczą się w pojęciu „dochodów uzyskiwanych z gospodarki zasobami mieszkaniowymi”. Przychód z oprocentowania lokat bankowych i odsetek od środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym uzyskiwany przez wspólnotę jest zatem przychodem z pozostałej działalności. W konsekwencji przedmiotowe odsetki nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w cyt. wyżej art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przy czym cel, na jaki zostaną przeznaczone, pozostaje bez znaczenia.
Natomiast, w ocenie tutejszego organu podatkowego, przychody wspólnoty pochodzące z odsetek od zaległości z tytułu opłat za używanie lokali stanowią przychody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Ewentualny dochód z tej działalności będzie podlegał, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnieniu z podatku dochodowego pod warunkiem przeznaczenia go i - bez względu na termin wydatkowania - na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. (...)