JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie drogowego transportu towarowego. Zakupił samochody ciężarowe i zaliczył je do środków trwałych. Jako mały podatnik zastosował jednorazowy odpis amortyzacyjny w momencie przyjęcia tych środków trwałych do używania. Czy jako mały podatnik ma on prawo do jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od zakupionych samochodów ciężarowych?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Nie uważa się za koszty wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż grunty lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c ustawy o PIT, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością; maszyny, urządzenia i środki transportu; inne przedmioty - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1 ustawy o PIT, zwane środkami trwałymi.
Podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, oraz mali podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych z grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 tys. euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.
Powołane przepisy wykluczają możliwość dokonywania jednorazowo odpisów amortyzacyjnych, w stosunku do niektórych środków trwałych (np. w stosunku do samochodów osobowych) oraz niektórych podatników (niespełniających kryteriów małego podatnika, a także rozpoczynających prowadzenie działalności w warunkach określonych w art. 22k ust. 11 ustawy o PIT). Przepisy nie wykluczają możliwości stosowania tej metody amortyzacji w stosunku do innych pojazdów transportu drogowego, w tym samochodów ciężarowych, przez podatników prowadzących działalność w zakresie drogowego transportu towarowego.
Amortyzacja dokonana na zasadach określonych w art. 22k ust. 7 ustawy o PIT stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego. Oznacza to, że metoda jednorazowych odpisów amortyzacyjnych nie ma zastosowania, w przypadku gdy w świetle przepisów dotyczących pomocy publicznej nie jest dopuszczalne udzielenie podatnikowi pomocy de minimis.
Co ważne, odpisy amortyzacyjne stanowią pieniężny wyraz stopniowego zużywania się trwałych składników majątku wykorzystywanego w działalności gospodarczej i są elementem kosztów uzyskania przychodów. Wysokość kwoty odpisu za dany okres podatkowy oraz okres amortyzacji wynikają z przyjętej przez podatnika metody amortyzacji.
Zastosowanie metody jednorazowych odpisów amortyzacyjnych powoduje szybsze (lub wolniejsze) niż według innych metod zaliczenie do kosztów podatkowych wartości środków trwałych. Możliwość wyboru tej metody nie została uwarunkowana formą nabycia środka trwałego. Nie ma przeszkód do jej stosowania, gdy nabycie nastąpiło w sposób inny niż w drodze kupna (aport wniesiony do spółki, nabycie w drodze spadku i darowizny lub inny nieodpłatny sposób - z zastrzeżeniem art. 23 ust. 1 pkt 45a ustawy o PIT), a także do ujawnionych środków trwałych nieobjętych dotychczas ewidencją (art. 22h ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT).
Zatem ulga w postaci jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, jakkolwiek stanowi pomoc publiczną, to nie stanowi pomocy na nabycie środka trwałego. Zatem podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie drogowego transportu towarowego mają możliwość korzystania z jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od zakupionych dla potrzeb tej działalności pojazdów transportu towarowego, w tym samochodów ciężarowych.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11 sierpnia 2008 r. (nr IBPB1/415-395/08/AP - KAN-4881/05/08/KAN-7027/07/08).
Opracowała EWA MATYSZEWSKA