Zobacz wskaźnik: Roczne stawki amortyzacyjne
Aby poprawnie wypełnić ewidencję środków trwałych należy najpierw obliczyć wysokość odpisu amortyzacyjnego. Z kolei do tej czynności potrzebne jest ustalenie podstawy do naliczenia tego odpisu. Tę podstawę stanowi tzw. wartość początkowa środka trwałego, która jest różnie określana w zależności od sposobu nabycia danego środka trwałego.
Najczęściej stosowaną formą nabycia samochodu jest jednak nabycie w drodze kupna (umowa nazwana sprzedaży – zgodnie z terminologią ustawy Kodeks cywilny).
Dlatego też należy przyjąć, iż wartością początkową samochodu nabytego w drodze kupna jest cena jego nabycia, którą jest kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o VAT. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
Polecamy: Samochód jako środek trwały w działalności gospodarczej
Po ustaleniu wartości początkowej samochodu należy wybrać metodę jego amortyzacji. Do wyboru mamy w rzeczywistości trzy metody (przy samochodach osobowych – dwie). Wyboru należy dokonać z rozwagą, dlatego że raz wybrana metoda musi być stosowania do czasu pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.
Najprostszą metodą amortyzacji jest tzw. metoda liniowa. Przy zastosowaniu tej metody wartość początkową samochodu dzielimy się na równe części, które są następnie zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Odpisy amortyzacyjne są równe przez cały okres amortyzacji.
Przy tej metodzie samochód amortyzuje się od wartości początkowej, zaczynając od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym wprowadzono go do ewidencji środków trwałych, do końca tego miesiąca, w którym nastąpi zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową auta. Amortyzację liniową kończy także likwidacja środka trwałego, jego zbycie lub stwierdzenie niedoboru.
Metoda liniowa może być zróżnicowana w ten sposób, że w jej ramach wyodrębnić można następujące stawki amortyzacji, tj.: stawki podstawowe (wykaz stawek znajduje się w załącznikach do ustaw o podatkach dochodowych), stawki podwyższone, stawki obniżone oraz stawki sezonowe.
Następna metoda, tj. metoda degresywna nie może być stosowana do wyliczenia odpisu amortyzacyjnego od wartości początkowej samochodu osobowego (według jego definicji zawartej
w ustawach o podatkach dochodowych). W przypadku samochodów osobowych zastosowanie znajdzie więc tylko albo metoda liniowa, albo tzw. metoda indywidualnych stawek.
Metoda degresywna polega na tym, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej samochodu „nieosobowego” w pierwszym podatkowym roku jego używania przy zastosowaniu stawek podanych w wykazie stawek amortyzacyjnych (załącznik do odpowiedniej ustawy o podatku dochodowym) podwyższonych o współczynnik nie wyższy niż dwa, a w następnych latach podatkowych od ich wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne, ustalonej na początek kolejnych lat ich używania.
Począwszy od roku podatkowego, w którym tak określona roczna kwota amortyzacji miałaby być niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, podatnicy dokonują dalszych odpisów wg metody liniowej.
Metoda indywidualna
Podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że dla środków transportu, w tym samochodów osobowych samochodów okres amortyzacji nie może być krótszy niż 30 miesięcy.
Samochód używany - przed jego nabyciem był on wykorzystywany co najmniej przez okres 6 miesięcy.
Samochód ulepszony - przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 20% wartości początkowej tego auta.
Polecamy: Samochód prywatny czy firmowy? - porada