Ustawy podatkowe nie wyjaśniają, co to jest reprezentacja. Przepisy wskazują jedynie przykładowe wydatki na reprezentację firmy, tj. usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Organy podatkowe wyjaśniając, co to jest reprezentacja odwołują się do definicji tego pojęcia zamieszczanego w słownikach językowych. Według „Słownik języka polskiego” pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1992 „reprezentacja” oznacza okazałość, wystawność, wytworność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną.
Wydatki na reprezentację nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Dotyczy to zarówno podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i podatników podatku dochodowego od osób prawnych. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT (art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT) do kosztów nie zalicza się kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów w tym alkoholowych. Wyliczenie zawarte w tym przepisie jest przykładowe i nie obejmuje wszystkich wydatków reprezentacyjnych.
Zapraszając kontrahentów do restauracji i płacąc za posiłek, kawę, herbatę ponosimy koszty zakupu żywności i napojów. Tego typu wydatki ustawodawca wymienił jako przykład reprezentacji. Jeżeli spotkania nie odbywają się w siedzibie firmy, ale w restauracjach organy podatkowe najczęściej przyjmują, że ich celem jest kreowanie i utrwalanie pozytywnego wizerunku firmy, wykazanie zasobności i profesjonalizmu. Wydatki na posiłki serwowane w restauracjach w czasie spotkań z kontrahentami noszą (ze swej istoty) zdaniem większości organów podatkowych znamiona reprezentacji, której kosztów firma nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów.
Jednak, wymienienie jako przykładowych wydatków na usługi gastronomiczne, zakupu żywności i napojów w tym alkoholowych, nie oznacza, że iż wydatki te nigdy nie będą kosztami. Nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny (czyli, gdy są okazałe, wystawne, wytworne). Stwierdzono tak np. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 czerwca 2008 r. (sygn. akt III SA/Wa 157/08)
Więcej na ten temat: Czy wydatki na biznes lunch można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów
Niestety w interpretacjach organów podatkowych pojawia się pogląd, iż działania reprezentacyjne obejmują nie tylko imprezy czy spotkania organizowane z wielkim rozmachem lub wystawne bankiety z ekskluzywnym menu, a wszelkie wydatki na usługi gastronomiczne. Bowiem wydatki w trakcie spotkań z kontrahentami poza biurem - w restauracjach, kawiarniach, lokalach gastronomicznych wiążą się z kreowaniem i utrwalaniem pozytywnego wizerunku firmy, a zatem nie mogą być uznane za koszt uzyskania przychodów (z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 1 lutego 2010 r., nr IPPB5/423-847/09-4/JC).
W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2010 r., nr IPPB1/415-854/09-2/KS stwierdzono: „ (…) wydatki na posiłki (np. lunch, obiad, kolację) oraz napoje zamawiane podczas spotkań biznesowych poza siedzibą prowadzonej działalności gospodarczej (w restauracji, barze czy kawiarni) mają cechy reprezentacji i w związku z tym nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów”.
Bezwzględne traktowanie każdego wydatku w ponoszonego w związku z odbywającymi się w lokalach gastronomicznych spotkaniami biznesowymi jako kosztów reprezentacji wywołuje jednak uzasadnione wątpliwości. Właściwsze wydaje się odrębne i indywidualne traktowanie każdej sytuacji.
Zależy więc, kogo zapraszamy, gdzie zapraszamy i za co płacimy. Niestety udzielenie konkretnej wskazówki, nie jest możliwe. Zapraszając klientów, kontrahentów do restauracji postępujmy jednak bardzo ostrożnie i nie przesadzajmy z wystawnością zarówno dań jak i miejsca, w których chcemy się spotkać z kontrahentem – wtedy jest szansa, że ten wydatek zostanie zaakceptowany przez fiskusa jako koszt uzyskania przychodu.
Łagodniej podchodzą do tego typu wydatków sądy administracyjne.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 24 lutego 2009 r., sygn. III/SA/Wa 1597/08 wskazał: „ (...) nie wszystkie działania podejmowane na zewnątrz w kierunku potencjalnych klientów mogą być potraktowane jako reprezentacja, gdyż w tak określonych działaniach mieszczą się również inne przedsięwzięcia z zakresu marketingu, reklamy, promocji itd. Konieczne jest tu, aby głównym celem takiego działania było zaprezentowanie podmiotu, jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu.” Podobnie Sąd ten wypowiedział się w wyroku z 21 stycznia 2009 r., nr III SA/Wa 1601/08.
Pamiętajmy też, o możliwości wystąpienia do organów podatkowych z wnioskiem o interpretację podatkową konkretnego zdarzenia. A jeżeli nie zgodzimy się z oceną fiskusa, pozostaje nam droga sądowa (skarga do właściwego sądu administracyjnego).
Podstawa prawna:
- art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
- art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.